"Gezegen için Zararsız Kimyasallar" Raporu, İklim Kriziyle Boğuşan Kimya Endüstrisinin Geleceğine Yön Verecek!

Yeni hazırlanan bir rapor, felaket sonuçları olan gelecek küresel ısınma senaryosunu takip ettiğini söylediği kimya endüstrisine korkunç bir uyarıda bulunuyor. Aynı zamanda çarpıcı büyümeyi izlerken, sektörün 2050'ye kadar sürdürülebilir küresel ekonomiye olanak sağlaması için somut ve güvenilir yollar ortaya koyuyor.

Gezegen için Zararsız Kimyasallar (Planet Positive Chemicals) başlıklı rapor, Tokyo Üniversitesi Evrensel Ortak Varlıklar Merkezi ve bağımsız bir danışmanlık olan Systemiq tarafından hazırlandı ve Eylül 2022'de yayımlandı. Rapor, küresel sera gaz emisyonlarının %4'ünü oluşturan kimya endüstrisinin nasıl sürdürülebilir, düşük emisyon modeline geçebileceğini ve gezegen sınırları içerisinde çalışabileceğini keşfediyor. Gezegen sınırları, insanlığın gezegende güvenli bir şekilde yaşaması için insan faaliyetlerine (iklim değişikliği, kimyasal kirlilik ve stratosferik ozon incelmesi gibi) bağlı temel Dünya süreçlerindeki sınırlar anlamına geliyor.

Rapor, paketleme ve tüketim mallarından inşaata ve suni gübreye kadar modern ekonominin tüm alanlarındaki kimyasalların varlığını göz önüne alıyor. Bununla birlikte endüstrinin, diğer sektörlerin net sıfır karbondioksit emisyonuna ulaşmasına yardımcı olmada oynayacağı önemli role dikkat çekiyor.

Yayın, net sıfır bir dünyada kimyasallara yönelik olası talebin sistem çapında bir incelemesini kullanarak ve sektörün CO₂ emisyonlarını tüm değer zinciri boyunca keşfederek, endüstri için gelecekte izlenebilecek yolların ayrıntılı bir görünümünü sunuyor. Rapor, belirli net sıfır etkinleştirici teknolojilerin ne kadar hızlı ve ne ölçüde erişilebilir olacağını dikkatle değerlendiriyor. Bununla endüstrinin, çoğunun ihlal edildiği söylenilen gezegen sınırları içerisinde çalışabilmesi için ihtiyaç duyduğu geçişi gerçekleştirmesine yardım etmek amaçlanıyor.

Rapor, endüstrinin yüksek karbon emisyonları ve kirlilik gibi gezegen üzerindeki çeşitli zararlı etkilerine ve iklim eyleminde nasıl diğer sektörlerin gerisinde kaldığına dikkat çekiyor. Rapor, endüstriyi üretim için uzun süredir bağlı olduğu fosil yakıttan ayırıp yenilenebilir hammaddelere (endüstriyel üretim sürecinde kullanılan hammaddeler) ve enerji kaynaklarına geçiş gibi hem arz hem de talep tarafında radikal müdahalelere duyulan ihtiyacı belirtiyor. Ayrıca CO₂ emisyonlarını azaltmak için karbon yakalama ve depolama teknolojilerinin uygulanması gerektiğini de vurguluyor.

Ayrıca, net sıfır etkinleştirici uygulamaları için iki kilit kimyasaldaki hızlı artışla sürdürebilir bir küresel ekonomi sağlanması için kimyasal üretimin 2050'ye kadar ikiye katlanması gerektiğini de belirtiyor. Bu iki önemli kimyasaldan talebin %60'ını temsil eden amonyak sürdürülebilir gemi yakıtı için kullanılırken %20'yi temsil eden metanol ile fosil yakıtsız plastik üretilebilir.

Raporda ortaya koyulan uzun vadeli senaryoya göre endüstri büyümesi, ayrıca 29 milyon yeni iş yaratabilir. Aynı zamanda endüstrinin kimyasalları yeniden kullanması ve geri dönüştürmesi veya düşük emisyonlu alternatiflere geçmesiyle sirküler yaklaşımlar, kimyasalların toplam talebini azaltabilir.

Rapor ayrıca, kimyasallar sisteminin 2040'ların başında net sıfır karbon emisyonunu geçip 2050 yılına kadar emisyonları negatif hale getirecek ve bir "karbon yutağı" olarak hizmet edecek kadar CO₂'yi tutma rolünü üstlendiği senaryoyu da resmediyor.

Böyle bir sirküler net sıfır kimyasal sistem, eski altyapının güçlendirilmesini ve yalnızca yenilenebilir enerji kullanılarak fosil yakıttan üretilen yeşil hidrojen gibi yenilenebilir hammadde kaynaklarına geçişi gerektiriyor. Rapora göre bu sistemi kurmak için yapılan sermaye harcamaları için 2050 yılına kadar 3 trilyon doların üzerinde fona ihtiyaç duyulabilir.

Yazarlar, Planet Positive Chemicals raporunun endüstri ve karar vericilerin izlenilecek yol için ortak bir görüşte toplanmasına yardımcı olmayı hedeflediğini söylüyor. Bir diğer hedefinin de özellikle önemli olan şu 10 yıl içerisinde (şu andan 2030'a kadar) sürdürülebilir bir çalışma modeline geçişi hızlandırmak olduğunu belirtiyorlar. Rapor, küresel bir geçiş ilkeleri sözleşmesi ve net sıfır kimyasallar için tohum piyasasına ilk hamle koalisyonu oluşturmak da dâhil olmak üzere sistemi değiştirebilecek 10 kilit eylemi öne sürüyor. UTokyo başkan yardımcısı ve Evrensel Ortak Varlıklar Merkezi yöneticisi Naoko Ishii şöyle söylüyor:

Ekonomik refah da dâhil olmak üzere insanlığın bel bağladığı kompleks ve birbirine bağlı Dünya sistemlerinin çöküşünden kaçınmak istiyorsak sosyal ve ekonomik sistemlerimizi ve yaşam tarzlarımızı değiştirmeliyiz. Kimya endüstrisinin, birçok sektörde kullanılan ürünleriyle ve modern yaşamda oldukça yaygın oluşuyla üstlenmesi gereken önemli bir rolü var. Elimizdeki fırsat oldukça anlaşılır: net sıfır sera gazları da dâhil olmak üzere sistemi gezegen sınırlarının içerisine geri getirmek ve yaşamlarımızı sürdüren sabit ve dirençli Dünya sistemi olan evrensel ortak varlıklara katı sağlamak. Bu raporun, kimyasal endüstrinin bu fırsatı değerlendirmek için nasıl kendini değiştireceği üzerine tartışmaları başlatacağını umuyoruz.

Systemiq yönetici ortağı Guido Schmidt-Traub şöyle söylüyor:

Kimya endüstrisi her modern ekonominin temelini oluşturuyor. Ancak Paris Antlaşmasının iklim değişikliği üzerine hedeflerini gerçekleştirmek için tüm değer zincirinde köklü bir değişim yapılmalı. Bu değişiklikler, bu raporda vurgulanan teknolojiler kullanıldığında son derece makullar. Karar vericiler, endüstri ve yatırım topluluklarına yapılan öneriler hem pratik hem de uygulanabilir.