Geceleri Akıllı Telefon Kullanımına Bağlı Geçici Görüş Kaybı!

Son yıllarda teknoloji bize akıllı telefonları hediye etti. Şu anda toplumun çoğunun cebinde bir akıllı telefon bulunuyor ve günlük hayatımızın her yerinde onlardan faydalanıyoruz. Büyük ihtimalle bu haberi okuyanların büyük çoğunluğu, bu haberi akıllı telefonlarını kullanarak okuyordur.

Akıllı telefonların bu kadar yaygınlaşması ile sağlığa yapabileceği etkiler de büyük bir endişe konusu oldu. Her gün akıllı telefonların vücudumuza yaptığı etkiler ile ilgili değişik bir haber çıkmakta. Son haber ise New England Journal of Medicine’den geldi. Ayrıntılara girmeden önce ufak bir uyarı; eğer bu haberi karanlık bir odada yatağınıza uzanarak okuyorsanız bunu bir kez daha düşünmeniz gerekiyor.

New England Journal of Medicine’de yayınlanan bir vaka raporunda Londra’da geçici görme kaybı şikayeti ile başvuran iki hastanın semptomlarının gece uyumadan önce karanlık bir odada yataklarına uzanarak akıllı telefon kullanmalarından kaynaklandığı bildiriliyor.

İlk vaka aylardır, geceleri sağ gözünde geçici görme kaybı yaşayan 22 yaşında bir kadına ait. Hastanın yapılan göz ve kardiovasküler sistem muanesinde her hangi bir sorun saptanamıyor. Hastanın A vitamini seviyeleri, çekilen manyetik rezonans anjiografisi, ekokardiografisi ve trombofili paneli (kanda pıhtılaşmaya sebep olabilecek hastalıkları tespit etmek için yapılır) normal saptanıyor.

İkinci vaka ise 6 aydır, sabahları uyandığında 15 dakikaya kadar sürebilen geçici görme kaybı yaşayan 40 yaşında bir kadına ait. Bu hastada da vasküler (damarsal) anomalilere karşı yapılan testler normal bulunuyor.

Bu hastaların değerlendirmesinde detaylı hikaye alan doktorlar, semptomların sürekli akıllı telefon kullanımından sonra geliştiğini fark ediyorlar. Oluşan geçici körlük her zaman uzun süre telefon ekranına baktıktan sonra ve hastanın yattığı tarafın karşı tarafındaki gözde oluşuyor. Bunun üzerine doktorlar semptomların yastık tarafından kapatılan ve bunun sonucunda karanlığa adapte olan göz ile telefon ekranına bakan ve ışığa adapte olan gözdeki fotopigmentlerin farklı düzeyde pigmentasyonunundan kaynaklanabileceğini hipotezini öne sürüyorlar. Bu uyum farkından dolayı telefon kapatıldığı zaman, yani iki gözde karanlıkta kaldığı zaman, ışığa adapte olan gözün karanlığa adapte olmasına kadar geçen süre boyunca, ki bu dakikaları bulabiliyor, bu göz kör olarak algılanıyor.

Vakayı yayınlayan doktorlardan ikisi hipotezlerini doğrulamak için tek gözleri ile telefon ekranına baktıktan sonra ekrana bakan gözlerinin karanlığa adaptasyonunu psikofiziksel ve elektrofizyolojik olarak ölçüyorlar ve görme hassasiyetlerinin kayda değer bir şekilde düştüğünü gözlemliyorlar. Ekrana bakan gözün karanlığa adapte olabilmesi dakikaları buluyor.

Normalde akıllı telefonlarımıza iki gözümüzle baktığımızı düşündüğümüzde sorun yaratmayan bu fizyolojik olay, akıllı telefon kullanımının günden güne yaygınlaştığını ve insanların çoğunun gece uyumadan önce akıllı telefonlarını kullandığını düşündüğümüzde gelecekte benzer vakalarla karşılaşma ihtimalimizi çok arttırıyor. Görme fizyolojisinin daha net anlaşılmasını sağlayan bu çalışma ile hastalara kaynaklarımızı tüketen pahalı testler yapmamıza ve olası hastalıklar için endişelenmemize gerek kalmıyor. 

Uyumadan önce akıllı telefon kullanma zevkinden mahrum kalmak istemeyen okuyucularımıza ufak bir tavsiye vermemiz gerekirse, geceleri akıllı telefonunuzu kullandığınız zaman ekrana iki gözünüzü kullanarak bakmanızın bu tarz geçici görme kayıpları yaşamanızın önüne geçeceğidir.

Teşekkür: Bu yazıyı hazırlayan Ufuk S. Taner'e teşekkür ederiz.