Galaksimizdeki Atomların Yarısı Evrenin Bir Başka Köşesinden Geliyor!
Bu haber 4 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.
Etrafınızda gördüğünüz her şeyi oluşturan atomların yarısı, galaksimizin dışından geliyor! Yeni bir simülasyona göre, Samanyolu gibi büyük galaksiler sahip oldukları maddenin yarısını, yarım milyon ışık yılı uzaklığa kadarki komşu yıldız kümelerinden alıyorlar. Northwestern Üniversitesi'nden yazar Claude-André Faucher-Giguère, durumu şöyle açıklıyor:
Günümüzde Samanyolu benzeri galaksilerdeki kütlenin ne kadarının aslında diğer galaksilerin rüzgârlarından 'çalındığını' daha önce fark etmemiştik.
Bu "hırsızlık" yıldızlar öldükten sonra başlar. Bazı yıldızlar ömürlerinin sonuna geldiklerinde, çok güçlü süpernova patlamaları gerçekleştirerek yüksek hızlı gazı evrene doğru saçarlar. Bu fırlatımlardaki madde, süpernova tarafından hızlandırılmış yüklü parçacık akımları olan galaktik rüzgârlar tarafından taşınır.
Önceden, galaktik rüzgarların ciddi bir madde taşınmasına yol açmayacağı düşünülüyordu. Çünkü komşu galaksileri ayıran büyük mesafeleri kat edecek kadar güçlü olmadıkları fikri hakimdi. Ancak görünen o ki, galaktik rüzgarlar tahmin ettiğimizden daha güçlüler. Faucher-Giguère, şunları söylüyor:
Rüzgârların, geldikleri galaksilerle sınırlı olduğunu, onları dışarı atan galaksiye geri döneceklerini, yani bir galaksiden diğerine fazla kütle aktarmayacağını varsayıyorduk. Bir galaksi, ömrü boyunca komşularıyla madde takası yapar. İki galaksi arasında gerçekleşen bu takasın süresi, 100 milyon yıl ile iki milyar yıl arasında değişmektedir.
Evrendeki Yolculuk
Üç boyutlu modeller kullanarak galaksi evrimini modelleyen Faucher-Giguère ve ortak yazar Daniel Angles-Alcázar, galaksilerin içerisindeki maddenin büyük patlamadan bu yana yaptığı yolculuğu gözlemledi. Süpernovaların daha kesin simülasyonları, galaktik rüzgârların önceden düşünülenden daha hızlı bir şekilde maddeyi hareket ettirdiğini ortaya koydu.
Ekip, 100 milyar veya daha fazla yıldız içeren galaksilerin sahip olduğu maddenin yüzde 50'sini galaktik rüzgarlara borçlu olduğunu ortaya koydu. Washington Üniversitesinden Jessica Werk, konu hakkında şunları söylüyor:
Bir aktarma şekli olarak galaktik rüzgarlar, hafife alındı. Daniel Anglés-Alcázar ve ekibi, ayrıntılı bir parçacık takibi analizi yapmak için en iyi simülasyonlardan birini kullanıyor ve analizlerini bizimle de paylaştı.
Faucher-Giguère ve Anglés-Alcázar'ın yaptığı çalışmalar, bizim galaksimiz gibi büyük galaksilerin büyüklüklerindeki temel etkenin, onların diğer galaksilerden madde "çalmasını" mümkün kılan galaksiler arası madde taşınması olduğunu bizlere gösterdi.
Galaksiler arası taşınım, küçük galaksilerde daha az etki gösteriyor. Faucher-Giguère, Samanyolu'nun madde taşınımını yakındaki Macellan bulutlarından ve bizlere 160,000 ile 200.000 ışık yılı uzaklıkta olan iki cüce galaksiden yaptığını düşünüyor. Werk, konu hakkında şunları söylüyor:
Evrenin başlangıcından bu yana madde akışını takip etmek; içtiğimiz suyun ve soluduğumuz havanın nerede oluştuğunu anlamak, astrofizikteki oldukça temel problemlerden bir tanesi. Artık biliyoruz ki, galaksimizdeki atomların yarısı, galaksimizin dışından geliyor.
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 21/11/2024 15:22:42 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/12716
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.