Derin Uykuda Basit Komutları Takip Etmeye Devam Edebiliyorsunuz!
Deneyler, Uykunun Sizi Dış Dünyadan Düşündüğünüz Kadar Ayırmadığını Gösteriyor!
Wikimedia Commons
- Basın Bildirisi
- Sinirbilim (Nörobiyoloji)
- Bilim Haberciliği
Bu haber 1 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.
Bilim insanları geçmişte uykuyu; beyin ile dış dünya arasındaki bir pencerenin üzerine çekilen, beynin dış uyaranlara tepkisini durduran bir perde gibi düşünüyordu.
12 Ekim 2023 tarihinde Nature Neuroscience dergisinde yayımlanan bir çalışma, uyku esnasında bu perdenin kısmen açık olduğu zamanlar olabileceğini gösterdi.[1] Araştırmaya katılan kişiler, araştırmacıların kendisine söylemiş olduklarına bağlı olarak uykunun belirli evrelerinde gülümsüyor ya da kaşlarını çatıyordu. Fransa'da yer alan Paris Beyin Enstitüsünde bilişsel bilimci olan çalışmanın ortak yazarlarından Delphine Oudiette, tarihsel olarak uykunun tanımının çevre ile ilgili bilincin durması olduğunu vurgulayarak konu hakkında şunları söylüyor:
Uyurken bir şeyler yapamıyor olmanız gerekiyor. Bu da dış dünyaya karşı herhangi bir tepki veremediğiniz anlamına geliyor.
Ancak birkaç yıl önce Oudiette ve ekibi; "lucid rüya" (İng: "lucid dream") olarak da bilinen, uyurken rüya gördüklerinin bilincinde olan insanlar ile iletişime geçebildikleri bir deney gerçekleştirdikten sonra bu tanımın doğruluğunu sorgulamaya başladı. Araştırmacılar, bu kişilerin gördükleri rüyalar sırasında göz ve yüz kaslarının hareketi aracılığıyla sorular sorabilmiş ve yanıtlar alabilmişti.[2]
Çalışmanın yazarlarından ve Illinois eyaletinin Evanston şehrinde yer alan Northwestern Üniversitesinde bilişsel bilimci olan Karen Konkoly; bu makale yayımlandıktan sonra, lucid rüya görenlerle iletişimin mümkün olup olmayacağına yönelik kafalarında büyük ve yanıtsız bir soru oluştuğunu söylüyor.
Bu sorudan sonra Oudiette çalışmaya devam etti. Son çalışmasında kendisi ve meslektaşları, narkolepsi hastalığı olan 27 kişi ile narkolepsisi olmayan 22 kişiyi gözlemledi. Uyku sırasında, katılımcılardan birden fazla defa kaşlarını çatmaları ya da gülümsemeleri istendi. Katılımcıların tamamı bu istemlerin en az %70 kadarına doğru tepki verdi.
Genel yanıt oranları; en derin uykunun yaşandığı ancak beynin oldukça aktif kaldığı uykunun REM evresi sırasında, uykunun diğer evrelerine göre tüm katılımcılar için daha yüksekti. Araştırmacılar; deneyler süresince katılımcıların beyin aktivitelerini, kafa derisi boyunca yerleştirilen elektrotlardan gelen sinyalleri tespit eden elektroensefalografi (EEG) kullanarak takip etti.
Oudiette bu durumun, dış dünyaya bakan pencerenin perdesini açmaya daha elverişli bazı fizyolojik durumlara sahip olduğumuzu gösterdiğini vurguluyor.
Araştırmacılar, benzer deneyleri kullanarak uykusuzluk ve uykuda yürüme gibi çeşitli uyku bozukluklarının temelini daha iyi anlayabilirler. Böylelikle, beynin uyku sırasında aktif olan bölümlerini ve bu bölümlerin bilinçle nasıl bir ilişkisi olduğunu tespit etmeye başlayabilirler. Belçika'nın Brüksel şehrinde yer alan Erasmus Hastanesinde nörolog ve bilişsel bilimci olan Mélanie Strauss, bu çalışmanın uyku araştırmaları sahasındaki büyük bir evrimin parçası olduğunu söylüyor ve konu hakkında şunları ekliyor:
Araştırmacılar; uykuyu sadece EEG ile izlemek yerine EEG'yi çeşitli görevler ve uyaranlar ile birleştiren, alışılmışın dışında yaklaşımlara yöneliyor. Bu da belirli hastalıklara veya durumlara ışık tutmaya yardımcı olabilecek bir strateji.
Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz gibi Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...
O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...
O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.
Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.
Soru & Cevap Platformuna Git-
10
-
5
-
5
-
5
-
3
-
3
-
1
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
- ^ B. Türker, et al. (2023). Behavioral And Brain Responses To Verbal Stimuli Reveal Transient Periods Of Cognitive Integration Of The External World During Sleep. Nature Neuroscience, sf: 1-13. doi: 10.1038/s41593-023-01449-7. | Arşiv Bağlantısı
- ^ K. R. Konkoly, et al. (2021). Real-Time Dialogue Between Experimenters And Dreamers During Rem Sleep. Elsevier BV, sf: 1417-1427.e6. doi: 10.1016/j.cub.2021.01.026. | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 30/05/2025 15:58:18 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/15910
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
