COVID-19 Yönetim Yaklaşımları ve Klinik Pratikler: Hafif veya Orta Şiddetli COVID-19 Nasıl Tedavi Edilir?
Bu içerik tıp ve sağlık ile ilişkilidir. Sadece bilgi amaçlı olarak hazırlanmıştır. Bireysel bir tıbbi tavsiye olarak görülmemelidir. Evrim Ağacı'ndaki hiçbir içerik; profesyonel bir hekim tarafından verilen tıbbi tavsiyelerin, konulan bir teşhisin veya önerilen bir tedavinin yerini alacak biçimde kullanılmamalıdır.
COVID-19 için onaylanmış bir tedavi yoktur (sadece "yönetilebilir" veya "idare edilebilir"); bu nedenle, COVID-19 hastaları klinik çalışmalara yönlendirilmelidir. Birkaç ajan, COVID-19 için tedavi olarak lanse edilmiştir ancak bu noktada veriler, klinik ajanların dışında bu ajanların kullanımına yönelik veya bunlara karşı bir öneriyi bildirmekte yetersizdir; iyi yürütülen randomize (rastlantısal) çalışmalar COVID-19'un nasıl tedavi edileceğini belirlemede kritik olacaktır.
Bu çalışmada, hafif veya orta şiddetli COVID-19 hastalarının nasıl seyrettiğini ve nasıl idare edildiğini anlatacağız.
Hafif veya Orta Şiddetli COVID-19 Hastalığında Anahtar Klinik Noktalar
- COVID-19 (SARS-CoV-2'nin neden olduğu hastalık) öksürük de dahil olmak üzere bir dizi klinik bulguya sahiptir. Bunlar; ateş, halsizlik, miyalji (bir grup kas ağrısı), gastrointestinal semptomlar, anosmia (koku duyusu kaybı) ve ageusia (tat duyusu kaybı) şeklindedir.
- COVID-19 tanısı; genellikle bir nazofaringiyal (burun ve yutak ile ilgili) PCR testi ile SARS-CoV-2'nin saptanmasına dayanır. Eküvyon ile sürüntü-swab veya başka bir numune yoluyla…
- COVID-19'un değerlendirilmesi ve tedavisi hastalığın şiddetine bağlıdır; hafif (semptomu az veya semptomsuz) hastalar, genellikle evde iyileşerek atlatır.
- Orta veya şiddetli COVID-19 hastaları, genellikle gözlem ve destekleyici bakım için hastaneye yatırılır.
- COVID-19 için kanıtlanmış tedavi yoktur; bu nedenle hastaların klinik çalışmalara yönlendirilmesi önemlidir.
- Enfeksiyon kontrol ve önleme çalışmaları; sağlık çalışanları, sosyal mesafeler ve testler ile kişisel koruyucu ekipmanlara odaklanmaktadır.
Hafif veya Orta Şiddetli COVID-19 Tablosunun Yönetimi
Hafif bir seyri olan COVID-19 hastaları genellikle evde, kılavuzlara göre destekleyici bakım ve izolasyonla iyileşir. Komplikasyon riski yüksek olan kişiler için oksijen doygunluğunu kendi kendine izlemek üzere nabız oksimetresi (arteryel/atardamar temiz kanı içerisindeki oksijen miktarını belirlemeye yardımcı olur) kullanmak faydalı olabilir.
Orta veya şiddetli hastalığı olan hastalar ise genellikle hastanede izlenir. Bakteriyel pnömoninin klinik kanıtı varsa, ampirik (deneysel) antibakteriyel tedavi makul bir seçenektir, ancak en kısa zamanda durdurulmalıdır. İnfluenza için ampirik tedavi, spesifik testlerin sonuçları bilinene kadar mevsimsel grip bulaşmasının gerçekleştiği dönemde düşünülebilir.
COVID-19 için onaylanmış bir tedavi yoktur; bu nedenle, COVID-19 hastaları klinik çalışmalara yönlendirilmelidir. Birkaç ajan COVID-19 için tedavi olarak lanse edilmiştir ancak bu noktada veriler, klinik ajanların dışında bu ajanların kullanımına yönelik veya bunlara karşı bir öneriyi bildirmekte yetersizdir; iyi yürütülen randomize (rastlantısal) çalışmalar COVID-19'un nasıl tedavi edileceğini belirlemede kritik olacaktır.
Azitromisinli Hidroksiklorokin ve Klorokin Kombinasyonu
Klorokin ve hidroksiklorokin, belki de endosomal taşınmayı engelleyerek SARS-CoV-2'ye karşı in vitro (canlı dışında, yapay ortamda, tüp içinde) aktiviteye sahiptir. Hidroksiklorokin ayrıca antienflamatuar (iltihabi reaksiyonu önleyen) etkilere sahiptir.
COVID-19'un tedavisi için Çin'de klorokin önerilir, ancak yüksek kaliteli veriler, bunun veya hidroksiklorokinin bu endikasyon için güvenli ve etkili olup olmadığını göstermekte eksiktir. Fransa'dan yapılan küçük bir açık etiketli, randomize olmayan çalışma, hidroksiklorokin ile tedavi edilen 14 hastada, katılmayı reddeden hastalara göre 6. günde daha yüksek SARS-CoV-2 klerensi (temizlenme) göstermiştir.
Azitromisin ile kombine hidroksiklorokin alan 6 hastada etkilerin daha büyük olduğu görülmüştür; hidroksiklorokin grubundaki 6 hasta, sonuçları potansiyel olarak saptıran bir faktör olarak analizden çıkarılmıştır. Bir vaka serisi, hidroksiklorokin artı azitromisin ile tedavi edilen hastalarda yüksek oranda viral klerens ve klinik iyileşme göstermiştir.
Bununla birlikte, her iki çalışmada da yeterli karşılaştırma gruplarının bulunmaması da dahil olmak üzere önemli metodolojik sınırlamalar vardı. Çalışma sınırlamaları kesin sonuçları engeller. Hidroksiklorokin ve azitromisin ile ilgili güvenlik endişeleri, her iki ajan birlikte kullanıldığında daha büyük olan QTc uzaması (kalp ritim bozukluğu) potansiyelini içerir. Hastaların yüksek doz klorokin aldığı bir çalışma, aşırı yüksek mortaliteye (ölüm) doğru bir eğilim nedeniyle durduruldu.
Lopinavir-Ritonavir*
* İlaç etkinliğini artırmak amacıyla kombinasyon halinde kullanılır.
Bir HIV-1 proteaz inhibitörü (proteaz enzimlerinin işlevini engelleyen ilaçlar) olan Lopinavir-ritonavir, bir tedavi olarak önerilmiştir, ancak SARS-CoV-2 proteazını inhibe etmek için yeterli ilaç seviyelerinin bu ilacı alan Covid-19'lu kişilerde güvenilir bir şekilde elde edilip edilemeyeceği bilinmemektedir.
Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.
Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.
Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.
199 hastanede yatan hastayı içeren açık etiketli randomize bir çalışmada, standart bakıma lopinavir-ritonavir eklenmesi SARS-CoV-2 RNA seviyelerinde daha hızlı klinik iyileşme veya daha hızlı düşüşlere neden olmamıştır. Şu anda çoğu uzman, klinik çalışmaların dışında Covid-19 tedavisi için lopinavir-ritonavir veya başka bir HIV-1 proteaz inhibitörünün kullanılmasına karşı tavsiyede bulunmaktadır.
Ek olarak, HIV-1'li kişiler, Covid-19'un tedavisi veya önlenmesi için bu tür ilaçların kullanımını destekleyen veri eksikliği göz önüne alındığında, antiretroviral (immün yetersizlik virüsü (HIV) üzerinde etkili ilaç) rejimlerini bir HIV-1 proteaz inhibitörü içeren bir tedaviye değiştirmekten vazgeçmelidir.
Remdesivir
RNA bağımlı RNA polimerazın bir inhibitörü olan Remdesivir, SARS-CoV-2'ye karşı in vitro ve çeşitli hayvan modellerinde diğer koronavirüslere karşı aktiviteye sahiptir. Şefkatli ilaç kullanım programı* ile remdesivir alan ciddi Covid-19 hastalarını içeren bir vaka serisinde, hastaların çoğunda oksijen desteğine duyulan ihtiyaç azaldı, ancak karşılaştırma grubu yoktu. Devam eden faz 3, randomize, kontrollü çalışmaların sonuçları beklenmektedir.
* Bir araştırma ilacı (deneysel ilaç) veya tıbbi cihaz (henüz FDA tarafından onaylanmamış) kullanılmasını ifade eder.
İmmünomodülasyon
Hiperenflamatuar bir durumun Covid-19'un ciddi belirtilerinin çoğunu yönlendirebileceği endişeleri nedeniyle, büyük ölçüde ağır hastalığı olan hastalarda glukokortikoidler, konvelesan (iyileşen) plazması ve antisitokin tedavisi dahil olmak üzere çeşitli immünomodülatör (bağışıklığı düzenleyici) tedaviler araştırılmaktadır.
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git- 4
- 4
- 2
- 2
- 1
- 1
- 1
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- Çeviri Kaynağı: The New England Journal of Medicine | Arşiv Bağlantısı
- R. T. Gandhi, et al. (2020). Mild Or Moderate Covid-19. The New England Journal of Medicine, sf: 2-5. | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 31/10/2024 09:21:56 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/8724
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
This work is an exact translation of the article originally published in The New England Journal of Medicine. Evrim Ağacı is a popular science organization which seeks to increase scientific awareness and knowledge in Turkey, and this translation is a part of those efforts. If you are the author/owner of this article and if you choose it to be taken down, please contact us and we will immediately remove your content. Thank you for your cooperation and understanding.