Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Çikolata Tüketmek İnsanı Daha ''Mutlu'' mu Yapar?

Çikolata Tüketmek İnsanı Daha ''Mutlu'' mu Yapar? Pixabay
Bir kavanoz parçalanmış çikolata
4 dakika
12,490
Tüm Reklamları Kapat

Çikolata, aslında Theobroma cacao bilimsel adıyla bilinen kakao ağacının meyvesinden üretilen bir üründür. Kakao ağacı Malvaceae, yani ebegümecigiller familyasının bir üyesidir. Kakao olarak bilinen işlenmemiş çekirdekler fermantasyon, kurutma, kavurma, savurma, alkalizasyon ve olgunlaştırma gibi işlemlerden geçirildikten sonra çikolata elde edilir.

Kakao Çekirdeklerinin Kimyasal Bileşenleri

Diğer birçok çekirdekte olduğu gibi kakao çekirdekleri de yüksek miktarda yağ içerir. Kakao çekirdeklerinde bu oran toplam ağırlığın %50'sini veya daha fazlasını temsil eder. Yağdan sonra çekirdeklerdeki en önemli bileşikler proteinler ve azotlu bileşiklerdir (%1.0-2.5 oranında teobromin ve %0.06-0.4 oranında kafein). Teobromin (3,7-dimetilksantin), çikolataya hafif acı tat veren bir bileşiktir. Teobromin vücutta bir uyarıcı gibi görev yapar. Bu yüzden kafein ile benzerlik gösterir. Teobromin bir vazodilatör, yani kan damarlarını genişletici etki gösterir ve kan basıncını düşürür. Amerika Birleşik Devletleri Tarım Bakanlığı'nın (USDA) paylaştığı verilere göre, çeşitli kakao ve çikolata ürünlerinin 100 gramında bulunan teobromin miktarları şöyledir:

Tüm Reklamları Kapat

  • Tatlandırılmamış kakao tozunda: 2634 mg
  • Tatlandırılmamış çikolatada: 1297 mg
  • %70 oranında kakao içeren bitter çikolatada: 802 mg
  • Mars Twix çikolatada: 39.9 mg
  • Beyaz çikolatada: 0 mg
Kakao ağacının meyvesi ve kakao çekirdekleri
Kakao ağacının meyvesi ve kakao çekirdekleri
Pixabay

Kafein de doğal bir uyarıcıdır. Beyinde bir sinyal verici olarak çalışan adenin molekülünü engelleme özelliğine sahiptir. Adenin molekülünün engellenmesi, dopamin ve epinefrin adındaki nörotransmitter maddelerin, yani nöronlar arasındaki impuls (uyarı) iletimini sağlayan kimyasalların artmasına sebep olur. Dopamin, ruhsal durumumuzdan kan basıncımıza kadar birçok sistem üzerinde etkili bir maddedir. Yokluğunda veya eksikliğinde depresyon ve Parkinson gibi rahatsızlıklar görülebilir. Bunun dışında kafeinin metabolizma hızını arttırdığı ve birçok kronik hastalığın (tip-2 diyabet, kanser, kalp rahatsızlıkları vb.) riskini azalttığı gösterilmiştir.

Kakao ve Çikolatanın İnsanın Duygu Durumu ve Bilişsel Fonksiyonları Üzerindeki Etkileri

Kakao çekirdekleri aynı zamanda antioksidan molekülleri açısından zengindir. Bu antioksidan moleküllerinin başında flavonoidler gelir. Flavonoidler hem bitkilere renk veren hem de bir antioksidan olarak hücre duvarlarının ve serbest radikallerin oksitlenmesini önleyen bir antioksidan grubudur. Antioksidan etkileri ile hem kanserli veya hastalıklı hücrelerin çoğalmasını engeller hem de bu serbest radikallerin zararlı etkilerine karşı koruyuculuk sağlar. Kakao çekirdeklerinde, dolayısıyla çikolatada en çok bulunan flavonoid türü epikateşindir. Epikateşin, kas gelişimini ve kuvvetini farklı bir yolak kullanarak arttırır, nitrik oksit üretimini arttırarak damarları genişletir ve dolaşım sistemini geliştirir, hücrelerin insülin duyarlılığını arttırarak kan şekeri düzeyini düzenler, antioksidan özelliği ile kanda kolesterol düzeyini azaltır ve beyin ile kalp sağlığını geliştirir.

Tüm Reklamları Kapat

Epikateşin insan vücudunda hızlıca emilir ve ağızdan alındıktan 30 dakika sonra kanda rastlanabilir. Kanda epikateşin konsantrasyonu tüketimden 2-3 saat sonra en üst değerine ulaşır ve 6-8 saat sonra başlangıç değerine döner. Herhangi bir antioksidanın beyne etki edebilmesi için önce kan-beyin bariyerini (blood-brain barrier (BBB)) geçmesi gerekir. Kateşin ve epikateşin moleküllerinin, biri insanlarda diğeri ise farelerde olmak üzere, iki BBB hücre dizisinden geçebildiği gösterilmiştir. Epikateşin perfüzyonu, kan damarları oluşumunu ve hücre doğumunu uyararak merkezi sinir sisteminde (CNS) önemli rol oynar. Özellikle beynin öğrenme ve hafıza bölgelerinde nöron morfolojisinde, yani yapısında önemli değişikliklere neden olur.

Çikolata ve kakao
Çikolata ve kakao
Pixabay

2013 yılında Swinford Teknoloji Üniversitesi'nden Andrew Scholey ve Sheffield Üniversitesi'nden Lauren Owenan, çikolatanın veya herhangi bir bileşiğinin duygu durumu ve bilişsel fonksiyonlara etkisini sorgulayan bir inceleme yayınlamıştır. Bu incelemede PubMed, PsycINFO ve Web of Science gibi akademi dünyasında kabul görmüş 3 bilimsel makale platformundan yararlanılmıştır. 233 tanesi PubMed'ten, 251 tanesi PsycINFO'dan ve 287 tanesi de Web of Science'tan olmak üzere toplam 771 tane makale incelenmiştir. Ancak 161 tanesi akademik kurallara uymadığı gerekçesiyle inceleme dışı bırakılmıştır. İncelemelerin sonucunda alışılagelmiş çikolata tüketiminin bilişsel fonksiyonlar üzerinde yararlı etkilerinin olabileceği, yaşa bağlı bilişsel fonksiyonlardaki azalmayı yavaşlatabileceği ve duygu durumu üzerinde etkili olabileceği deneysel olarak da gösterilmiştir.

Kakao ve Çikolata Tüketmenin Kardiyovasküler Sağlığa Etkileri

Kakao ve çikolata, flavonoid adlı antioksidanlardan zengin olduğu için kalp ve damar sağlığına da önemli derecede etkiler. Vücudumuzda, aktif oksijen ve aktif azot atomlarının reaksiyonu sonucu çok kuvvetli oksitleme yeteneğine sahip peroksinitrit molekülü oluşur. Peroksinitrit çeşitli hücrelerde DNA ile reaksiyona girebilir ve yapısını bozabilir. Aynı zamanda hücrenin mitokondrisinde fonksiyon bozukluklarına yol açarak hücrelerin ölümüne neden olabilir. Flavonoidler aktif oksijen atomlarını tutarak peroksinitrit oluşumuna ve yıkıcı etkilerine engel olur.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Ateroskleroz (damar sertliği) ve kalp yetmezliği, ksantan oksidaz, NADP/NADPH oksidaz ve mieloperoksidaz gibi proinflamatuar, yani inflamasyona neden olabilecek enzimleri aktifleştirir. Flavonoid açısından zengin kakao ve çikolata ise nitrik oksit üretimini uyararak hem yüksek tansiyon ve damar sertliği gibi sorunların önüne geçer hem de bu proinflamatuar enzimlerin aktivitesini azaltır.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
37
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Muhteşem! 31
  • Tebrikler! 25
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 12
  • Bilim Budur! 11
  • Merak Uyandırıcı! 8
  • İnanılmaz 7
  • Umut Verici! 7
  • Güldürdü 3
  • Korkutucu! 3
  • Grrr... *@$# 1
  • İğrenç! 1
  • Üzücü! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 19/03/2024 14:24:49 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/7729

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Bellek
Genel Görelilik
Maske Takmak
İklim Değişikliği
Bilim İnsanları
Kök Hücre
Antibiyotik
Mers
Araştırmacılar
Nükleer Enerji
Evrim Ağacı
Böcek Bilimi
Çekirdek
Siyah
Avcı
Temel
Gıda Güvenliği
Uterus
Çevre
Amerika Birleşik Devletleri
Çiçek
Film
Karar Verme
Kuş
Demir
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
C. Çolak, et al. Çikolata Tüketmek İnsanı Daha ''Mutlu'' mu Yapar?. (16 Nisan 2019). Alındığı Tarih: 19 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/7729
Çolak, C., Ölez, Ş. (2019, April 16). Çikolata Tüketmek İnsanı Daha ''Mutlu'' mu Yapar?. Evrim Ağacı. Retrieved March 19, 2024. from https://evrimagaci.org/s/7729
C. Çolak, et al. “Çikolata Tüketmek İnsanı Daha ''Mutlu'' mu Yapar?.” Edited by Şule Ölez. Evrim Ağacı, 16 Apr. 2019, https://evrimagaci.org/s/7729.
Çolak, Canberk. Ölez, Şule. “Çikolata Tüketmek İnsanı Daha ''Mutlu'' mu Yapar?.” Edited by Şule Ölez. Evrim Ağacı, April 16, 2019. https://evrimagaci.org/s/7729.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close