Süksesyon Nedir?

Süksesyon, canlılığın bir bölgeye ayak basma sürecine verilen isimdir. Bunun nedeni bazen doğal ve beşeri nedenler sonucu ortaya çıkan ekolojik felaketler, bazen de bir bölgeye sıfırdan canlıların yerleşmesidir. Primer ve Sekonder süksesyon olarak ikiye ayrılır.

Primer Süksesyon ve Evreleri:

Liken Evresi: Bu evrede zemin kayalıktır. Bitkilerin büyümesine elverişli bir ortam yoktur. Bu evrede, ekolojik fırsat sonucu kayaların üzerinde bu tür ortamlara uyum sağlayabilen likenler oluşur. Oluşan likenler metabolik atıkları sayesinde kayaların çok küçük parçalara ayrışmasına, topraklaşmasına, yol açar.

Yosun Evresi: Bu, likenlerin baskınlığını kaybettiği; yerini yosunlara bıraktığı evredir. Karayosunları ortamı nemlendirir ve ekolojik fırsatı omurgasız canlıların (küçük böcekler vb.) lehine çevirir. Bölgeye giren omurgasızların ölü hücreleri toprağın kalitesini artırır.

Ot Evresi: Yosunlar sayesinde zenginleşen toprak artık otların yetişebileceği hale gelmiştir. Ortamdaki otların sayısının artmasıyla bölgede bu otlarla beslenen hayvanların sayısı artar.

Çalı Evresi: Bölgeye giren hayvanlar, beraberinde çalı ve daha sonra ağaç tohumlarının taşınmasını sağlar ve bölgede çalı yetişmesi sağlanır. Sonuç olarak çalılar otlara karşı baskın hale gelir.

Ağaç Evresi: Bu evrede daha önceki evrede çalı tohumları ile birlikte taşınan ağaç tohumları erişkin hale gelerek bu bölgedeki baskın tür olur. Ağaçların bölgeyi ele geçirmesi sonucunda bölgedeki canlı çeşitliliği bollaşmış ve dengelenmiş olur. Başka bir deyişle klimaks oluşur.^[1]

Sekonder Süksesyon:

Sekonder süksesyonda, primer süksesyondan farklı olarak çeşitli canlı türleri ortamda bulunur ancak bir felaket sonucu hasar görmüştür. Evrelerin tamamının yaşanması gerekmez.

Sonuç:

Süksesyon çok yavaş ilerlemektedir. Büyük ormanların oluşumu binlerce yıl sürebilir. Bu, insanların doğaya karşı olan olumsuz tutumunun binlerce yıllık süreçleri geri alabileceği anlamına gelmektedir.