Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

Kara Deliklerden Beyaz Deliklere: Bir Delik mi Yoksa Bir Geçit mi?

karadeliklerle beyaz deliklerin birbirine bağlı olduğu bir köprü

5 dakika
35
Kara Deliklerden Beyaz Deliklere: Bir Delik mi Yoksa Bir Geçit mi? Frank Cone
  • Blog Yazısı
uzayın derinliklerinde saklanan bir beyaz deliği andırıyor
Blog Yazısı
Tüm Reklamları Kapat

Bilinen fizik yasalarına göre, kara deliklerden ışık bile kaçamaz. Kara delikler, uzay-zamanı büken ve merkezlerinde bir tekillik barındıran muazzam kütleçekimsel yapılardır. Mevcut teknolojimizle onları yalnızca dışarıdan gözlemleyebiliyor ve etkilerini inceleyebiliyoruz. Ancak asıl soru şu: Tekillik gerçekten bir son mu, yoksa ötesinde bir şeyler var mı?

Kara delikler sadece kozmik tuzaklar mı, yoksa daha büyük bir kozmik yapıya açılan geçitler olabilirler mi? Doğası gereği, evrende hiçbir şey tamamen izole halde bulunmaz. Yıldızlar, gezegenler ve hatta galaksiler bile kütleçekimsel olarak birbirine bağlıdır. Bu nedenle, kara deliklerin izole yapılar olarak var olduğu fikri mantıksız görünüyor. Bence tekillik, başka bir şeye bağlı olmalı ve işte bu noktada beyaz delikler devreye giriyor.

Ancak, henüz beyaz delikleri doğrudan gözlemleyemedik. Peki neden? Işığı bile hapseden kara delikleri tespit etmek mümkünse, neden beyaz deliklerin varlığını doğrulayamadık? Bana göre, beyaz delikler kara deliklere bağlıdır ve evrenler arası bir geçit oluştururlar. Kara deliklerin ve beyaz deliklerin muazzam enerjisi ve kütlesi, böyle bir geçişi mümkün kılabilir. Ancak bu bağlantı, sıradan bir solucan deliğiyle karıştırılmamalıdır. Solucan delikleri, bir evren içinde yüksek hızlı geçiş sistemleri gibi davranırken, kara delikler ve beyaz delikler evrenler arasında geçit görevi görür.

Tüm Reklamları Kapat

Eğer bu teori doğruysa, kara delikler yalnızca yıkıcı varlıklar değil, aynı zamanda kozmosun bilinmeyen alemlerine açılan kapılar olabilir.

Kara Delik ve Beyaz Delik Teorisi

Kara delikler, büyük kütleli yıldızların yaşam döngülerinin sonunda çökmesiyle oluşur. Uzay-zaman dokusunu muazzam bir kütleçekimsel kuvvetle bükerler ve ışığın bile kaçamayacağı bir bölge yaratırlar. Olay ufku, geri dönüşü olmayan sınırı işaretler ve ötesinde bilinen fizik yasalarının geçerliliğini yitirdiği bir tekillik bulunur. Ancak benim teorime göre, tekillik bir son değil, bir bağlantı noktasıdır.

Beyaz Delikler Var mı?

Tüm Reklamları Kapat

Gelişmiş teknolojimizle birçok kara delik keşfettik, ancak henüz hiç beyaz delik gözlemlenmedi. Bu durum paradoksal görünüyor çünkü bir beyaz deliği tespit etmek, bir kara deliği tespit etmekten daha kolay olmalı. Dahası, Einstein'ın Genel Görelilik Teorisi, beyaz deliklerin teorik olarak var olabileceğine izin veriyor.

Peki neredeler?

Benim teorime göre, beyaz delikler ya evrenin en uzak köşelerinde bulunuyor ya da kara deliklere bağlı geçitler görevi görüyor. Kara delikler muazzam bir kütleçekimsel kuvvet uygular ve beyaz deliklerle olan bağlantıları bir etki-tepki ilişkisi yaratır. Bir kara deliğe giren madde, yüksek hızla çekilir ve nihayetinde geçişin kritik noktası olan tekilliğe ulaşır. Emilen madde, daha sonra bir beyaz delikten muazzam bir kuvvetle dışarı atılır.

Dışarı atılan madde, ya evrenin sınırlarına doğru yol alır ya da başka bir evrene geçiş yapar. Bana göre, ikinci seçenek daha olasıdır. Eğer çoklu evrenler varsa, tıpkı tek bir evrendeki her şeyin birbirine bağlı olması gibi, onlar da birbirine bağlı olmalıdır. Kara delik-beyaz delik köprüleri, farklı evrenler arasındaki bağlantıları sağlayabilir.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Evrim Ağacı'nın çalışmalarına Kreosus, Patreon veya YouTube üzerinden maddi destekte bulunarak hem Türkiye'de bilim anlatıcılığının gelişmesine katkı sağlayabilirsiniz, hem de site ve uygulamamızı reklamsız olarak deneyimleyebilirsiniz. Reklamsız deneyim, sitemizin/uygulamamızın çeşitli kısımlarda gösterilen Google reklamlarını ve destek çağrılarını görmediğiniz, %100 reklamsız ve çok daha temiz bir site deneyimi sunmaktadır.

Kreosus

Kreosus'ta her 50₺'lik destek, 1 aylık reklamsız deneyime karşılık geliyor. Bu sayede, tek seferlik destekçilerimiz de, aylık destekçilerimiz de toplam destekleriyle doğru orantılı bir süre boyunca reklamsız deneyim elde edebiliyorlar.

Kreosus destekçilerimizin reklamsız deneyimi, destek olmaya başladıkları anda devreye girmektedir ve ek bir işleme gerek yoktur.

Patreon

Patreon destekçilerimiz, destek miktarından bağımsız olarak, Evrim Ağacı'na destek oldukları süre boyunca reklamsız deneyime erişmeyi sürdürebiliyorlar.

Patreon destekçilerimizin Patreon ile ilişkili e-posta hesapları, Evrim Ağacı'ndaki üyelik e-postaları ile birebir aynı olmalıdır. Patreon destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi 24 saat alabilmektedir.

YouTube

YouTube destekçilerimizin hepsi otomatik olarak reklamsız deneyime şimdilik erişemiyorlar ve şu anda, YouTube üzerinden her destek seviyesine reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. YouTube Destek Sistemi üzerinde sunulan farklı seviyelerin açıklamalarını okuyarak, hangi ayrıcalıklara erişebileceğinizi öğrenebilirsiniz.

Eğer seçtiğiniz seviye reklamsız deneyim ayrıcalığı sunuyorsa, destek olduktan sonra YouTube tarafından gösterilecek olan bağlantıdaki formu doldurarak reklamsız deneyime erişebilirsiniz. YouTube destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi, formu doldurduktan sonra 24-72 saat alabilmektedir.

Diğer Platformlar

Bu 3 platform haricinde destek olan destekçilerimize ne yazık ki reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. Destekleriniz sayesinde sistemlerimizi geliştirmeyi sürdürüyoruz ve umuyoruz bu ayrıcalıkları zamanla genişletebileceğiz.

Giriş yapmayı unutmayın!

Reklamsız deneyim için, maddi desteğiniz ile ilişkilendirilmiş olan Evrim Ağacı hesabınıza yapmanız gerekmektedir. Giriş yapmadığınız takdirde reklamları görmeye devam edeceksinizdir.

Teorinin Fiziksel ve Matematiksel Temeli

Benim teorim, fiziksel ve matematiksel bir temele sahiptir. Kara delikten beyaz deliğe geçiş sürelerini, bağlantı mesafelerini ve enerji dönüşümlerini incelemek için belirli denklemler geliştirdim.

Kara Delikten Beyaz Deliğe Geçiş Süresi (t):

Genel Görelilik ve zaman genişlemesi ilkelerini kullanarak, olay ufku yarıçapı Schwarzschild yarıçapı denklemiyle belirlenir:

Rs: 2GM/c^2

Burada:

Tüm Reklamları Kapat

Rs: Kara deliğin Schwarzschild yarıçapı

G: Kütleçekim sabiti(6,674x10^-11 m^3 kg^-1 s^-2)

c: Işık hızı(3x10^8 m/s)

Tüm Reklamları Kapat

M: Kara deliğin kütlesi

Yaklaşık geçiş süresi:

t ≈ 2.Rs.c + F(M,d,v)

Burada F(M,d,v), kütle dağılımı, yoğunluk ve giriş hızını hesaba katar.

Tüm Reklamları Kapat

Agora Bilim Pazarı
Biyoçeşitlilik Biyolojik Devinimler ve Koruma

ISBN: 9786053551799
Sayfa Sayısı: 259
Baskı Sayısı: 2
Ebatlar: 14×22 cm
Basım Yılı: 2013

Devamını Göster
₺520.00
Biyoçeşitlilik Biyolojik Devinimler ve Koruma

Kara Delik ve Beyaz Delik Arasındaki Mesafe (D):

Mesafe, kara deliğin kütlesine ve uzay-zaman eğriliğine bağlıdır:

D ≈ k.Rs

Burada:

D: Kara delik ve beyaz delik arasındaki mesafe

k: Bağlantının doğasına bağlı bir sabit

Beyaz Delik Çıkış Enerjisi (Eçıkış):

Enerji korunumu göz önünde bulundurularak:

Eçıkış = Egiriş + αGMm

Burada:

Tüm Reklamları Kapat

Eçıkış : Beyaz Delikten çıkan maddenin enerjisi

Egiriş : Kara deliğe giren maddenin enerjisi

α : Kara deliğin enerji dönüşüm verimliliği

m : Kara deliğe girin cismin kütlesi

Tüm Reklamları Kapat

M: Kara deliğin kütlesi

eğer α>1 ise, beyaz delik fazladan enerji üretebilir ve kayıpları telafi edebilir. Ancak aşırı enerji açığa çıkarsa, beyaz delik bir geçit olarak değil, bir enerji çukuru olarak işlev görebilir ve giren maddeyi yok edebilir.

Genel Görelilik ile İlişkisi

Zaman Genişlemesi: Bir cisim olay ufkuna yaklaştıkça, zaman genişlemesi nedeniyle dışarıdan bakıldığında donmuş gibi görünür, ancak kendi referans çerçevesinde düşmeye devam eder.

Tüm Reklamları Kapat

Kütleçekimsel Kuyu: Bir kara delik, uzay-zamanı bir kütleçekimsel kuyuya dönüştürür. Benim teorime göre, bu kuyunun dibi kaçınılmaz bir son değil, beyaz deliğe uzanan bir tünel gibidir.

Kara Delik-Beyaz Delik Köprüsü: Solucan deliklerinin aksine, kara delik-beyaz delik köprüleri tek yönlüdür. Madde bir beyaz delikten çıktıktan sonra geri dönemez. Bu süreç, beyaz deliklerin farklı evrenlerde veya kozmik sınırlarda ortaya çıktığını ima eder.

Çoklu Evrenlerle Bağlantı

Eğer çoklu evrenler varsa, tamamen izole olamazlar. Tıpkı bir evrendeki her şeyin birbirine bağlı olması gibi, evrenler de kara delik-beyaz delik köprüleriyle birbirine bağlı olabilir. Bu durum, ilginç bir soruyu gündeme getiriyor:

Tüm Reklamları Kapat

"Eğer evrenimizdeki kara delikler başka yerlerdeki beyaz deliklere bağlanıyorsa, neden dışarıdaki kara deliklerden gelen beyaz delikleri evrenimizde gözlemlemiyoruz?"

Muhtemel bir cevap, bizim evrenimize bağlı olan evrenlerin henüz genç olmasıdır. Genç evrenler, kara delikler oluşturacak kadar büyük kütleli yıldızların çökmesi için yeterince yaşlanmamış olabilir. Kara delikler olmadan, beyaz delikler de ortaya çıkamaz çünkü onlar kara deliklerin doğrudan karşılığıdır.

Eğer kara deliklerin beyaz deliklere bağlı olduğu teorisi doğruysa, bu durum evren anlayışımızda devrim yaratabilir. Kara delikler, sadece kozmik tuzaklar değil, aynı zamanda uzayın başka bölgelerine hatta tamamen yeni evrenlere açılan geçitler olabilir.

Henüz beyaz deliklerin doğrudan kanıtı bulunmasa da, astronomik gözlemlerin devam etmesi ve teorik fizikteki ilerlemeler, bir gün aradığımız cevapları sağlayabilir. Eğer kanıtlanırsa, bu kavram yalnızca kara delikler hakkındaki algımızı değil, aynı zamanda uzay, zaman ve gerçekliğin doğasına dair temel anlayışımızı da yeniden şekillendirebilir.

Evren hala birçok gizem barındırıyor—belki de kara delikler sadece bir son değil, aynı zamanda daha büyük bir şeyin başlangıcıdır.

Okundu Olarak İşaretle
6
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Raporla
Mantık Hatası Bildir
Yukarı Zıpla
Bu Blog Yazısı Sana Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 2
  • Muhteşem! 0
  • Bilim Budur! 0
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 0
  • Güldürdü 0
  • İnanılmaz 0
  • Umut Verici! 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 01/05/2025 07:29:53 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/20059

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Size Özel
Makaleler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000

Bize Ulaşın

ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close