Çocuklarda Teknoloji Bağımlılığı

Eğitimden sağlığa, iş hayatından günlük hayata kadar çoğu işimizi internet üzerinden yapmamız her geçen gün internet kullanım süremizin artmasına neden olmaktadır. İş amaçlı yoğun kullanım bazı fiziksel rahatsızlıklara (kas ve sinir sistemi rahatsızlıkları, vücutta tutulma vs.) yol açsa da iş amaçlı olmayan yoğun kullanımın fiziksel rahatsızlıklara ek olarak daha ciddi ruh sağlığı problemleri ile ilişkili olduğu görülmektedir Bunun yanısıra gençlerin büyük bir kısmının gerek okulda gerkese evlerinde internet kulandığı ve yapılan araştırmalar, depresyon, anksiyete ve stres gibi kavramlarla ilişkili olduğu görülmektedir.

Teknoloji bağımlılığı, kişinin kullandığı teknolojik araçların zihnini meşgul etmesi, teknolojik araçları kullanırken hissedilen hazzın zamanla yitirilmesiyle kullanım süresini ve sıklığını artırma, teknolojik araçları kullanma davranışını azaltma ya da durdurma çabalarının başarısızlıkla sonuçlanması, teknolojik araç kullanımını engelleyen durumlarda tepkisel davranışlar, teknolojik araçlarda başta düşünülenden daha fazla vakit geçirme, teknolojik araçlarda geçirilen vakit hakkında etrafındakilere yalan söyleme, bedenen ve ruhen yaşanan olumsuz gelişmeler, teknolojik araç kullanımı nedeniyle yaşamının olumsuz etkilenmesi gibi kriterlerin birçoğunun görülmesi durumudur.

Teknolojinin problemli kullanımı ya da bağımlılık kişinin biyolojik, psikolojik ve sosyal bütünlüğünde olumsuz sonuçlara yol açmaktadır. Özellikle teknolojik araçları sıkça kullanan çocuk ve gençlerde teknoloji kullanımı gelişim dönemlerinin olumsuz etkilenmesine neden olmaktadır.

Her geçen gün bir zorunluluk haline gelen internet kullanımı gereğinden fazla kullanıldığında gerek gençlerde gerekse yetişkinlerde bağımlılağa neden olmakta bu durumda bireyin hayatında olumsuz durumlara neden olabilmektedir. Bundan dolayı bu durumun erken tespiti her geçen gün daha da önem arzetmekte özellikle küçük yaş gruplarında ailelere çok iş düşmektedir. Bu çalışma okulumuzdaki öğrencilerin durumunu tespit etmek ve velilerinde bu durumdan ne kadar haberdar olduklarını belirlemek amacıyla yapılmıştır. Durumun erken evrelerinde tespit edilip önlemler alınması öğrencilerin bağımlı olmadan interneti gerektiği kadar ve verimli bir şekilde kullanması için de büyük önem arzetmektedir.

Günlük yaşamımızın bir parçası haline gelen teknolojiyi hayatımızda gerektiği kadar ve verimli kullanabilmek büyük bir önem arz etmektedir. Teknolojinin hayatımızda sağladığı kolaylıklar hayatımızın vazgeçilmez bir parçası haline gelmiş durumdadır fakat bu kolaylıkları hayatımızda en verimli şekilde kullanmak ise bireyin tercihine kalmıştır. Telefonlarımızda olan video, oyun vb. şeyler nedeniyle mutluluğa kolayca ulaşan bireyler, bunu duygunun devamı için teknoloji bağımlısı olabilmektedir. Bu kişinin hayatında bir çok sorun teşkil edebilmektedir.

Aynı zamanda teknoloji ile fazla vakit geçiren bireyler bundan rahatsızlık duymaya, saklamaya ve saldırgan tavırlar sergilemeye de başlamaktadırlar. Teknolojiyi hayatlarından çıkarmaya çalışsalar bile erken evrede tespit edilip önlem alınmadığı için bunu başaramazlar. Teknoloji hayatımızda artık var olan ve onu tamamen yok sayamayacağımız bir boyuttadır. Birey kendini tamamen teknolojiden mahrum bırakmamalı fakat bağımlı olmadan dengeyi sürdürmelidir.

TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu) Tarafından, teknoloji hakkında bir araştırma yürütülmüştür. Bu araştırmalar 2021 ve 2024 yılında yapılmıştır. Her iki araştırmanın konusu aynıdır, kategorilerin çoğunluğu benzemektedir.

2021 Yılında yapılan araştırmada Türkiye’nin internette harcanan ortalama süresi 7 saat 29 dakika, Dünya’da ise 6 saat 22 dakika olarak bulunmuştur. Nüfus ve diğer etkenlerinde internet kullanımına etkisini gösteren kapsamlı bir araştırma yapılmıştır. Yapılan bu araştırmada, çocukların internet kullanım oranı %82,7 olarak ölçülmüştür. Bu yılda, karantinanın etkisi de olmasıyla teknolojiyi düzenli kullanım çocuklarda artış göstermiş ve raporda belirtilmiştir. Çocukların en çok vakit geçirdikleri maddeler şu şekildedir;

1) %86,2 Çevrimiçi derslere katılma

2) %83,6 Ödev veya öğrenme amacıyla internete başvurma

3) %66,1 Oyun oynama veya oyun indirme

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

4) %61,0 Paylaşım sitelerinden video izleme

5) %55,5 İnternet üzerinden sesli veya görüntülü arama yapmak

6) %55,1 Müzik dinleme veya müzik indirme

7) %31,3 Mesajlaşma

8) %20,9 Sağlıkla ilgili bilgi arama

9) %19,7 İnternet üzerinden TV izleme

10) %19,4 Oluşturulan içerikleri paylaşmak üzere bir web sitesine yükleme

11) %18,5 Mal veya hizmetler hakkında bilgi arama

12) %16,5 E-Posta gönderme /alma

13) %15,6 Çevrimiçi haber siteleri/Haberler dergilerini okumak

14) %10,3 Ücretli video izleme

15) %9,1 İnternet üzerinden alışveriş yapma

Bu araştırma sayesinde bu veriler elde edilmiştir aynı zamanda çocukların %31,3’lük kesiminin düzenli sosyal medya kullanmaya başladığını, çocukların ekran başında geçirdikleri vakitlerin 3 saati geçtiği, çocukların %64,4’lük kesiminin cep telefonu/akıllı telefon kullandığı görülmüştür. 2021 yılında geçirdiğimiz COVİD-19 virüsü sebebiyle ülkemiz karantinaya alınmış ve eğitime uzaktan devam edilmiştir. Bu zamanda telefon vb. teknolojik aletlerle eğitim gören çocukların doğal olarak ekran vakitleri artmıştır. 2021 Yılında, çocukların en çok teknolojik aletler kullanma sebebi %82,2’lik oran ile çevrimiçi derslere katılma olmuştur.

Agora Bilim Pazarı

Red Velvet Blend Filtre Kahve 250 gr.

The Coffee Belt Red Velvet Filtre Blend Kahve 250 gr.

Red Velvet filtre kahveyi Güney Amerika’nın aromatik Arabica çekirdekleri ve bir miktar tatlı Indian AA Cherry Robusta ile harmanladık. İsminin anlamı “Kırmızı Kadife” gibi yumuşak ve pürüzsüz bir kahve ortaya çıkarttık.

Red Velvet Güney Amerika kahvelerinin Kakao, Ceviz gibi tipik aromalarını barındıran, günün her saatinde keyifle tüketebileceğiniz, fiyat ve performans olarak sizi şaşırtacak bir kahve. The Coffee Belt Kalitesi ile şimdi sizlerle.

The Coffee Belt Nedir?

Kahve, kuzeyde yengeç, güneyde oğlak dönencesi boyunca uzanan ve Ekvator’a paralel bir kuşak oluşturan bölgede yetişir. Buna kahve kuşağı (Coffee Belt) denir. Onlarca farklı ülkenin sıralanarak oluşturduğu bu kuşakta, en seçkin kahveleri sizin için seçip titizlikle kavuruyoruz. The Coffee Belt yüksek kaliteli %100 orijin kahve çeşitleri ve blend (harman) kahveleri ile her zaman seçkin, her zaman taze.

Neden The Coffee Belt?

The Coffee Belt kahve çeşitlerimizde %100 o bölge ve ülkeye ait yüksek kaliteli kahve çekirdeklerini seçtik. Daha temiz ve lezzetli bir kahve deneyimi için çiğ çekirdek kahvelerde belli oranda bulunan kusurlu (defekt) kahve çekirdeklerini ayıkladık.

Taze Kavrulmuş Kahve

Her ülke ve bölgenin kahve çekirdekleri farklı karakteristik özelliklere sahiptir. Kahvenin içerisinde yer alan aromaları daha iyi ortaya çıkartmak için çekirdeğin karakteristik özelliğine, ülkenin ve bölgenin yapısına göre en iyi kıvamda taze taze kavurduk.

The Coffee Belt markalı kahvelerimizi “The Coffee Belt Roasting”de haftalık olarak kavurup sipariş anında taze taze paketliyoruz!

İçtiğin her yudum kahve nefis keşiflere dönüşsün diye.UYARI: Bu ürün, müşterilerimizin tercihine göre özel olarak öğütülerek (veya hiç öğütülmeden) temin edilmektedir; yani müşteri talebine özel olarak hazırlanmaktadır. Bu nedenle lütfen sipariş notlarına talep ettiğiniz öğütme türünü ekleyiniz:

1. Çekirdek (Öğütme İstemiyorum)
2. Filtre Kahve Makinesi,
3. Espresso (Öğütülmüş),
4. French Press,
5. Moka Pot,
6. Hario V60,
7. Aeropress,
8. Metal Filtre,
9. Chemex – Pour Over.

Tercih belirtilmemesi halinde öğütülmemiş çekirdekler gönderilecektir ve tarafınızdan öğütülmesi veya değirmen olan bir yerde öğüttürülmesi gerekecektir.

Devamını Göster

₺330.00

Satın Al Tüm Ürünler

2021 Yılında bu araştırmada ayrıca farklı şeylerde tespit edilmiştir. Bunlardan birisi ise çocukların kendi şahsi kullanımında olduğu telefon, bilgisayar veya tablet oranında gözle görülür bir artış olması. Karantınanın da etkisini yok sayamayız ama bu oran araştırmacıların dikkatini çekmiştir. Aynı zamanda erkek çocukları, kız çocuklardan çok daha fazla ekran başında vakit geçiriyor. Bu dönemde düzenli olarak oyun oynayan bir erkek çocuğunun bir günde yaklaşık ekran süresi 3 saat 2 dakika iken, kız çocuklarda bu süre yaklaşık 2 saat 18 dakika olarak tespit edilmiştir. Bu araştırmadan yola çıkarak erkek çocukların teknoloji bağımlısı olması kız çocuklardan çok daha fazla diyebiliriz. Bu yılda ebeveynler, çocuklarının ekran başında çok fazla vakit geçirelerinden şikayetci oldu. Bu araştırmada çocukların daha fazla ekran başında vakit geçirebilmek için kitap okuma, ders çalışma, arkadaşları ise zaman geçirme, sosyal ve fiziksel aktiviteler vb. şeylerden uzaklaştıkları görülmüştür.

2024 yılında yapılan aynı araştırmada, Türkiye’de internete harcanan ortalama süresi 7 saat 15 dakika, Dünya’da ise 6 saat 40 dakika olarak bulunmuştur. Bu veriler 2021’e göre Türkiye olarak 14 dakika azalmış, Dünya’da ise 18 dakika artmıştır. Nüfus ve diğer etkenlerinde internet kullanımı üzerinde etkisini gösteren kapsamlı bir araştırma yapmıştır. Bu yapılan araştırmada, çocukların internet kullanım oranı %91,3 olarak ölçülmüştür. Bu oran 2021 yılından %8,6 yükselmiştir.. Çocukların ise hangi alanlara daha çok vakit ayırdıkları maddeler şu şekildedir.

1) %83,9 İnternet üzerinden video izleme

2) %75,0 Öğrenme amacıyla çevrimiçi derslere girme

3) %72,2 Oyun oynama ve oyun indirme

4) %72,6 Müzik dinleme ve müzik indirme

5) %65,2 mesajlaşma

6) %46,2 Mal veya hizmetler hakkında bilgi arama

7) %14,7 İnternet üzerinden alışveriş yapma

8) %13,2 E-Posta alma/Gönderme

Olarak sekiz kategori gözümüze çarpmaktadır. Bu kategoride en fazla zaman ayrılan maddeler sırasıyla; İnternet üzerinden video izleme, öğrenme amacıyla çevrimiçi derslere girme, oyun oynama ve oyun indirmedir. Öğrenme amacıyla çevrimiçi derslere katılım ne kadar yüksek bir oranda olsa bile, yapılan bu araştırmaya göre çocuklar zamanlarını en çok internet üzerinde gezinmeye ayırmışlardır. İnternet üzerinde gezintiler ise bu raporda şu şekilde kategorilere ayrılmıştır.

1) %77,9 İnternette gezinme

2) %77,3 Görüntülü konuşma

3) %75,0 Film/Dizi izleme

4) %76,3 Sosyal medya kullanımı

Olarak dört maddeye ayrılmıştır. Aynı zamanda çocukların %32,2’lik kısmı telefonlarını her yarım saatte bir kontrol etmekte oldukları tespit edilmiştir. 2021 Yılında TÜİK’in yapmış olduğu bir tespit burada da karşımıza çıkıyor. Erkek çocukları ise kız çocuklardan daha fazla teknoloji ile vakit geçiriyor. Dijital oyun oynama oranı cinsiyete ve yaş grubuna göre incelendiğinde; erkek çocukların dijital oyun oynama oranı %82,8. Kız çocukların oranı %64,8 oldu. Bu oran, 6-10 yaş grubundaki erkek çocuklarda %80,6, kız çocuklarda %70,6, 11-15 yaş grubundaki erkek çocuklarda %85,0, kız çocuklarda %58,7 olarak tespit edilmiştir. TÜİK’in yaptığı bu projede çocuklar ile konuşan yetkililer, çocukların sırf ekran başında bira daha vakit geçirebilmek için kitap okuma, ders çalışma, arkadaşları ile vakit geçirme vb. şeylerle geçirdikleri zamanı düşürmeye başladıklarını öğrenmişlerdir. Aynı zamanda çocukların %40,1’lik kısmı ekran başında geçirdikleri zamanı ayarlamakta güçlük çektiğini ve çoğu zamanda ekran başında kalacakları planladıkları süreye uymadıkları gözlemlenmiştir. %25,6’lık kesimi ise hafta içi iki saatten fazla oyun oynadıkları tespit edilmiştir. Türkiye bu verilerle Dünya sıralamasında 32. sırada yer almaktadır.

Bu iki araştırmaya bakarak şunları diyebiliriz. 2021 Yılında karantinanın etkisinin geçmesiyle, 2021 Yılında çoğunlukta olan eğitim ve öğretim için olan 1. ve 2. maddeler 2024 yılında yapılan araştırma da yüzdelikleri düşüş ve bu iki madde 2024 yılında bir madde de birleşerek, 2. maddeyi oluşturmuşlardır. Fakat buna rağmen yaklaşık %9,9’luk bir azalış göstermiştir. 2021 Aralık ayında atılan ilk araştırma bazı kurumlarında dikkatini çekmiştir. Türkiye Yeşil Ay Cemiyeti yapmış olduğu videolar, afişler, broşürler yaptığı görülmektedir. Çocukların ve gençlerin, en önemlisi velilere dikkat çekmek için Türkiye Yeşil Ay Cemiyeti internet siteleri üzerinden TÜİK’in verilerine göre Türkiye’nin hızlı bir dijitalleşme sürecine girdiği hakkında bazı bilgiler paylaşmıştır.

Fakat yalnızca ekranlara bakmak teknoloji bağımlılığının zararları içine girmez, teknolojik aletlerin tamamı teknoloji bağımlılığı kategorisinin içine girer. Bunlardan birisi ise kulaklarımıza taktığımız kulaklıklardır. Aynı zamanlarda çocuklarda teknoloji bağımlılığı yalnızca ruhsal değil bedensel etkileri de vardır. Bunlardan birisi çok fazla kafa üstü kulaklık takarak, işitme problemleri en kötüsü ise beyine baskısıdır. Uzun süre takılan kafa üstü kulaklıklar kafada çöküntü meydana getirir (Bazı makale, haberler vb. yerlerde yeni nesil teknoloji bağımlılığı olarak geçer). Bu çöküntü kafa üstü kulaklıkların normalden çok uzun takılması ve kulaklıkların sıkılığı yüzünden meydana gelmektedir. Bu çöküntü oluşmasına rağmen birey daha fazla kulaklık takar ise bu çöküntü daha da derinleşir ve bir süre sonra beyine baskı uygulamaya başlar. Beyine uygulanan bu baskı zaman içinde kendini baş ağrısı ile belli etmeye başlar.

Aynı zamanda kafa üstü kulaklıklar dışında kulak içi kulaklıkların da zararları fazladır. Kafaya baskı yapıp çöküntüye neden olmaz fakat en fazla işitme problemleri kulak içi kulaklıklardan gelir. Kulak içi kulaklıklar sesi direk kuşağın içine gönderir. Eğer uzun süre kulak içi kulaklık takar ve yüksek seste dinlerseniz kulak içinde olan işitme kullarınızı öldürürsünüz. Kulak içinde olan ve ölen işitme kıllarının yerine tabi ki yenileri çıkar fakat yaş ilerledikçe ya da yüksek sesle devamlı kulak içi kulaklık takmaya devam ederseniz, bir süre sonra yeni işitme kılları çıkmaz ve bu nedenden dolayı işitme problemleri yaşamaya başlarsınız.

Çocuklarda teknoloji bağımlılığı sadece ülkemizde değil Dünya’nın çeşitli ülkelerinde de bunu daha ağır veya daha hafif görmek mümkündür. Dünya’da teknoloji bağımlılığı en yüksek olan ülkelerden birisi Güney Kore’dir. Her ne kadar teknolojide gelişmiş olsalar bile, bu bağımlılık ülkeler arası kaçınılmaz oluyor. Güney Kore hükümeti, genç ve çocukların internet bağımlılığının önüne geçmek ve erken tespit için çeşitli politikalar geliştirmiştir. Günümüzde Güney Kore’de ‘Teknoloji Detoks’u Kampı’ adı verilen bir kamp halen kullanılmaktadır. Güney Kore’de gençlerin ve Çocukların yaklaşık %30’luk kesimi teknoloji bağımlısıdır.

Türkiye’de bu oran yaklaşık %25 civarlarındadır. Türkiye’de çocukları bu bağımlılıklardan korumak için gönüllü derrnekler vardır. Bunlardan bazıları şunlardır. Türkiye Teknoloji Bağımlılığıyla Mücadele Derneği, Türkiye YeşilAy Cemiyeti, Bağımlılıkla mücadele Derneği, Çocuklar için Teknoloji Bağımlılığına Karşı Eğitim derneği vb. Birçok dernek örnek verilebilir.

Ülkemizde çocuk ve gençlerin teknoloji bağımlılığının önüne geçebilmek için ebeveyin bilinçlendirme, zamanlayıcılar sayesinde ekran detoksu, testler, ekran süresi kontrolü, dijital okur yazarlık, spor ve sanat gibi aktivitelere yönlendirme yapılmaktadır. Bu sayede testler sayesinde erkenden durumu kontrol edebilir aynı zamanda aktiviteler yaparak bu bağımlılıktan kurtulabilme şansı vardır. Aynı zamanda hayal güçlerini geliştirmek için internet okur-yazarlığı yapabilmektedirler.