CERN

Giriş

Evrenin doğası nedir? Maddenin en küçük yapıtaşı hangisidir? Zaman ve uzay nasıl işler? İşte bu sorular, insanlığın binlerce yıldır peşinden koştuğu gizemlerdir. Bu gizemleri çözmek için modern bilim, sınırlarını zorlayan dev projeler geliştirdi. Bu projelerin başında ise dünyanın en büyük parçacık fiziği laboratuvarı olan CERN gelir.

CERN Nedir?

CERN (Conseil Européen pour la Recherche Nucléaire / Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi), 1954 yılında 12 Avrupa ülkesi tarafından İsviçre-Fransa sınırında kurulmuştur. Bugün 20’den fazla üye ülkesi ve dünyanın dört bir yanından gelen binlerce bilim insanı ile çalışan uluslararası bir bilim merkezidir.

CERN’in temel amacı, evrenin en temel yapıtaşlarını ve bu yapıtaşları arasındaki etkileşimleri anlamak için deneysel ve kuramsal araştırmalar yapmaktır.

CERN’de Ne Yapılır?

CERN’deki başlıca faaliyet, yüksek enerjili parçacık çarpıştırmaları yaparak maddenin derinliklerine inmektir. Bu çarpıştırmalarla, çok kısa süreli olarak evrenin ilk anlarına benzer koşullar oluşturulur ve ortaya çıkan parçacıklar dedektörlerle incelenir.

CERN’de kullanılan bazı temel araçlar şunlardır:

Parçacık hızlandırıcılar: Proton veya elektron gibi parçacıkları ışık hızına çok yakın hızlarda çarpıştırır.

Dedektörler: Çarpışmalar sonucunda oluşan parçacıkları gözlemler ve verileri toplar.

Veri işleme merkezleri: Günde petabaytlarca veriyi analiz eder.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

Büyük Hadron Çarpıştırıcısı (LHC)

CERN’in en büyük ve en ünlü projesi LHC – Large Hadron Collider (Büyük Hadron Çarpıştırıcısı)’dır. 2008 yılında faaliyete geçen bu cihaz:

27 kilometrelik bir halka şeklindedir.

Yer altında, yaklaşık 100 metre derinliktedir.

Protonları saniyede 11.000 tur hızında döndürüp çarpıştırır.

4 büyük deney içerir: ATLAS, CMS, ALICE ve LHCb.

Bu deneyler sayesinde evrenin temel yasaları test edilir, yeni parçacıklar keşfedilir ve evrenin ilk mikrosaniyeleri yeniden yaratılır.

CERN’in En Önemli Keşifleri

1. Higgs Bozonu (2012)

CERN'de yapılan ATLAS ve CMS deneyleri sonucunda Higgs Bozonu bulundu. Bu parçacık, maddenin neden kütlesi olduğunu açıklayan Higgs Alanı'nın varlığını doğruladı. Bu keşif, 2013 Nobel Fizik Ödülü'ne ilham verdi.

2. Antimadde Üretimi

CERN, laboratuvar ortamında antihidrojen gibi antimadde parçacıkları üretmeyi başardı. Bu, evrende neden madde ağırlıklı olduğunu anlamaya yardımcı olacak bir adımdı.

3. WWW’nin Doğuşu

Agora Bilim Pazarı

Dünya Masalları Seçkisi Seti (6 Kitap)

Dünya Masalları Seçkisi

Derleyen: Luigi Dal Cin, Giusi Quarenghi

Zamansızdır masallar

Elimizden tutup bizi hayali diyarlarda gezmeye çıkarırlar

Bekler orada gizemli insanlar, efsanevi yaratıklar, sihirli olaylar

Çeşit çeşit renkler, duygular

Bu kitap dizisinde dünyanın dört bir yanından en güzel masallar bir araya geldi. Farklı farklı çizerler de hepsini resimledi.

Baba Yaga’nın Ormanında: Rusya’dan Masallar

Soğuk Rusya gecelerinde çocukların içini ısıtan masallar anlatılırmış. Bu masallardan bazıları bu kitapta toplanmış. Cadı Baba Yaga, kurbağa prenses, oyuncu ayı, oğlak çocuk ve daha nicesi bakalım neler yapmış?

Doğu’dan Bin Bir Masal

Evvel zaman içinde umutsuz bir şah, iyi kalpli bir kız ve yeniden hayal kurmak için bir sürü masal varmış. Bu masallardan bazıları bu kitapta toplanmış. Denizci Sindbad, Ali Baba, konuşan hayvanlar, Alaaddin ve daha nicesi bakalım neler yapmış?

Masallara Buyurun: İtalya’dan Sihirli Yiyecekler

Bin bir lezzet diyarı İtalya’nın masalları da birbirinden lezizmiş. Bu masallardan bazıları bu kitapta toplanmış. Tencerecik, sihirli tava, limon kız, pizza seven çocuk ve daha nicesi bakalım neler yapmış?

Mukaşi Mukaşi: Evvel Zaman İçinde Japonya’da

Güneşin doğduğu o uzak ülke Japonya’da gizemli ve güçlü varlıkların masalları anlatılırmış. Bu masallardan bazıları bu kitapta toplanmış. Su cini Kappa, parmak ucu boyundaki çocuk, turna kadın, tanuki’yle tilki ve daha nicesi bakalım neler yapmış?

Tamtamların Sesi: Afrika’dan On Masal

İnsanlığın beşiği Afrika’da anlatılan masallar çağlar boyunca herkese yol göstermiş. Bu masallardan bazıları bu kitapta toplanmış. Rüzgârın oğlu, tavşanlar, sincaplar, leoparlar, çakallar ve daha nicesi bakalım neler yapmış?

Tepeli Akbabanın Kanatları Üstünde: Şili’den Masallar

Doğasıyla göz kamaştıran Şili’de yeryüzünün ve göklerin masalları anlatılırmış. Bu masallardan bazıları bu kitapta toplanmış. Dev yılanlar, ilk çocuk Elal, yürüyen ağaç, beyaz lama, yıldız kızlar ve daha nicesi bakalım neler yapmış?

Devamını Göster

₺1,000.00

Satın Al Tüm Ürünler

Bugün kullandığımız World Wide Web (www), aslında CERN’de bilim insanlarının veri paylaşımı için geliştirilmiştir. 1989’da Tim Berners-Lee tarafından başlatılan bu sistem, tüm dünyayı değiştirdi.

Bilimsel ve Toplumsal Etkileri

CERN yalnızca fizikçilere değil, bilgisayar bilimcilerine, mühendislik alanına ve tıp teknolojilerine de katkı sağlar. Geliştirilen teknolojiler şunları etkiler:

Tıbbi görüntüleme (PET tarayıcılar)

Veri işleme teknolojileri

Süper iletken mıknatıslar

Yüksek hızlı bilgisayar ağları

CERN aynı zamanda genç bilim insanlarını eğiten, dünya çapında bilim diplomasisi yürüten ve toplumla bilimi buluşturan bir merkezdir.

CERN ve Türkiye

Türkiye, 2015 yılında CERN’in ortak üyesi olmuştur. Bu sayede Türk bilim insanları CERN’de araştırma yapabilir, projelere katılabilir ve CERN teknolojilerine erişim sağlayabilir. Türkiye’den Boğaziçi, ODTÜ, İTÜ, Ankara ve birçok üniversite bu projelere aktif olarak katkı sağlamaktadır.

Sonuç

CERN, yalnızca dev çarpıştırıcılarıyla değil, aynı zamanda insanlığın merakını temsil eden bir simge olarak önem taşır. Evrenin başlangıcını, görünmeyeni ve bilinmeyeni araştıran bu bilim üssü, geleceğin teknolojilerinin de doğduğu yerdir. Bilimsel iş birliğiyle barışa, bilgiyle ilerlemeye ve insanlığın ortak aklına hizmet eder.