Borderline Kişilik Bozukluğu Nedir, Belirtileri Nelerdir?

Borderline Kişilik Bozukluğu Nedir?

Borderline Kişilik kavramı,1938 yılında Adolf Stern tarafından ortaya atılmıştır. Borderline Kişilik Bozukluğu kavramı ise 1975 yılında Otto Kernberg adlı Avusturyalı bir psikiyatrist tarafından tanımlanmıştır. Borderline Kişilik Bozukluğu olan kişilerin özdenetim mekanizmalarında sorun vardır, düşünce ve davranışlarında düzensizlik ve sıkıntı söz konusudur.

Borderline kişilik bozukluğu; kişinin düşünce ve algılama biçiminde, insanlara karşı olan duygularında ve ikili ilişkilerinde problemlere yol açan bir psikiyatrik rahatsızlıktır. Rahatsızlığı tanımlayan ‘borderline’ kelimesi ‘sınırda, belirsiz’ anlamını taşır. Bunun nedeni borderline kişilik bozukluğunun ilk tanımlandığı dönemde; ''nevroz'' ve ''psikoz'' olarak adlandırılan iki psikiyatrik durum arasında sınır olarak kabul edilmesidir.

Borderline kişilik bozukluğu genellikle ergenlik ve genç erişkinlik döneminde ortaya çıkar.

Borderline kişilik bozukluğu belirtileri nelerdir?

Borderline kişilik bozukluğu olan kişilerde ani ruh hali değişiklikleri görülebilir, yani duygular çok dengesizdir. Bu bozukluğa sahip kişiler sık sık; hayattaki rollerini, gerçekte kim olduklarını ve ne amaçla yaşadıklarını sorgulayan düşüncelere kapılır, bu da ''Overthinking'' sorununa yol açabilir. Bu düşüncelerdeki hızlı değişim; kişinin değer yargılarının, ilgi alanlarının da değişmesine yol açar. Borderline Bozukluğu olan kişiler, olayları ve durumları keskin bir şekilde değerlendirir(çok düşünme sorunu). Bu kişilere göre bir olay ya çok iyidir ya da çok kötüdür, ortalama olmaz. Borderline bozukluğu olan kişilerin insanlar hakkındaki fikirleri de sebepsiz yere çabucak değişebilir. Bir gün çok samimi bir arkadaşı olarak gördüğü birine, ertesi gün bir düşmanmış gibi davranabilir. Bu nedenle insanlarla olan ikili ilişkileri istikrarsızdır. Bunların yanı sıra bu kişiler, ikili ilişkilerde yoğun duygular hissedebilir, abartılı davranışlar sergileyebilir. Yani, Borderline Kişilik Bozukluğu'na sahip kişilerin duyguları dengesizdir ve sıkıntılıdır.

Borderline kişilik bozukluğuna sahip kişilerde;

-Aile, arkadaş ve sosyal ortamdaki kişilerle ilgili çabuk değişen uç duygulara (aşk, aşırı sevgi ya da nefret gibi) sahip olma,

-Benlik duygusunda bozulma, aşırıya kaçma,

-Biriyle çok çabuk yakın ilişki kurma ya da yakın olduğu biriyle sebepsiz yere, aniden iletişimi kesme,

-Kendine zarar verme,

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

-İntihar düşüncesi veya girişimi,

-Dikkatsiz ve hızlı araba sürme, kumar oynama, aşırı ve gereksiz para harcama, abartılı cinsel davranışlarda bulunma, madde kullanma gibi dürtülerin etkisi altında hareket etme,

-Ani gerçekleşen ve yoğun yaşanan ruh hali değişimleri,

-Öfke kontrolünde problem yaşama,

-Boşlukta hissetme,

-Diğer insanlar hakkında yersiz bir şüpheciliğe kapılma, güven problemi yaşama,

ve buna benzer belirtiler gözlenebilir.

Borderline Bozukluğu'na sahip hastalarda sayılan tüm belirtiler görülmeyebilir. Bazı hastalarda semptomların çoğu bulunurken bazı hastalar sadece birkaç belirti gösteriyor olabilir, yani Borderline Kişilik Bozukluğu'nun teşhisini koymak zordur. Görülen belirtilerin sayısı, süresi ve şiddeti hastadan hastaya değişiklik gösterir. Belirtilerin ortaya çıkışı günlük sıradan olaylarla tetiklenebilir. Bu rahatsızlığa sahip kişilerde özellikle romantik ilişkide gerçekleşen kavga etme, ayrılma gibi durumlar; belirtilerin ortaya çıkması için tetikleyici rol oynayabilir.

Borderline Kişilik Bozukluğu neden olur?

Borderline kişilik bozukluğuna neden olan durumlar tam olarak aydınlatılamamış olsa da bazı faktörlerin varlığı, bu rahatsızlığın gelişimine katkıda bulunur. Örneğin genetik temellerin hastalık gelişiminde ciddi etkisi vardır, çünkü birinci derece yakınlarında Borderline Kişilik Bozukluğu olan kişilerin, bu hastalığa sahip olma riski artmıştır. Hastalığın gelişimini daha iyi anlamak için yapılan çalışmalarda, sağlıklı bir kişi ile Borderline Kişilik Bozukluğu'na sahip bir kişinin beyinleri arasında yapısal ve işlevsel birtakım farklılıklara rastlanmıştır. Ancak bu farklılıkların hastalık ile arasındaki ilişki henüz tam anlamıyla kurulamamıştır. Sosyal, kültürel ve sosyal etkenler de hastalık gelişiminde etkili olma ihtimali vardır. Borderline Kişilik Bozukluğu'na sahip kişiler arasında çocuk döneminde ihmal, taciz, terk edilme gibi olaylar yaşayanların sayısı oldukça fazladır. Erken yaşta karşılaşılan bu travmalar da hastalık gelişiminde ciddi etkisi vardır. Psikiyatrik hastalıklar, birçok farklı etmenin bir araya gelmesi ile ortaya çıkar. Bu nedenle her travma geçiren kişide ya da ailesinde Borderline Kişilik Bozukluğu olan herkeste hastalık görülür demek oldukça yanlış bir söylem olur.

Borderline Kişilik Bozukluğu ne gibi problemlere yol açar?

Borderline Kişilik Bozukluğu olanlar, rahatsızlık nedeniyle günlük hayatlarında ciddi problemlerle karşılaşabilirler. Hastalığı fark edilmeyen, tanı almayan ve uygun tedavi edilmeyen hastaların hayatı; borderline bozukluğu nedeniyle olumsuz etkilenir. Borderline kişilik bozukluğu olan hastalar yaşamları içerisinde;

-Eğitimine devam edememe, okulu yarıda bırakma

Agora Bilim Pazarı

Dünya Masalları Seçkisi Seti (6 Kitap)

Dünya Masalları Seçkisi

Derleyen: Luigi Dal Cin, Giusi Quarenghi

Zamansızdır masallar

Elimizden tutup bizi hayali diyarlarda gezmeye çıkarırlar

Bekler orada gizemli insanlar, efsanevi yaratıklar, sihirli olaylar

Çeşit çeşit renkler, duygular

Bu kitap dizisinde dünyanın dört bir yanından en güzel masallar bir araya geldi. Farklı farklı çizerler de hepsini resimledi.

Baba Yaga’nın Ormanında: Rusya’dan Masallar

Soğuk Rusya gecelerinde çocukların içini ısıtan masallar anlatılırmış. Bu masallardan bazıları bu kitapta toplanmış. Cadı Baba Yaga, kurbağa prenses, oyuncu ayı, oğlak çocuk ve daha nicesi bakalım neler yapmış?

Doğu’dan Bin Bir Masal

Evvel zaman içinde umutsuz bir şah, iyi kalpli bir kız ve yeniden hayal kurmak için bir sürü masal varmış. Bu masallardan bazıları bu kitapta toplanmış. Denizci Sindbad, Ali Baba, konuşan hayvanlar, Alaaddin ve daha nicesi bakalım neler yapmış?

Masallara Buyurun: İtalya’dan Sihirli Yiyecekler

Bin bir lezzet diyarı İtalya’nın masalları da birbirinden lezizmiş. Bu masallardan bazıları bu kitapta toplanmış. Tencerecik, sihirli tava, limon kız, pizza seven çocuk ve daha nicesi bakalım neler yapmış?

Mukaşi Mukaşi: Evvel Zaman İçinde Japonya’da

Güneşin doğduğu o uzak ülke Japonya’da gizemli ve güçlü varlıkların masalları anlatılırmış. Bu masallardan bazıları bu kitapta toplanmış. Su cini Kappa, parmak ucu boyundaki çocuk, turna kadın, tanuki’yle tilki ve daha nicesi bakalım neler yapmış?

Tamtamların Sesi: Afrika’dan On Masal

İnsanlığın beşiği Afrika’da anlatılan masallar çağlar boyunca herkese yol göstermiş. Bu masallardan bazıları bu kitapta toplanmış. Rüzgârın oğlu, tavşanlar, sincaplar, leoparlar, çakallar ve daha nicesi bakalım neler yapmış?

Tepeli Akbabanın Kanatları Üstünde: Şili’den Masallar

Doğasıyla göz kamaştıran Şili’de yeryüzünün ve göklerin masalları anlatılırmış. Bu masallardan bazıları bu kitapta toplanmış. Dev yılanlar, ilk çocuk Elal, yürüyen ağaç, beyaz lama, yıldız kızlar ve daha nicesi bakalım neler yapmış?

Devamını Göster

₺1,000.00

Satın Al Tüm Ürünler

-Sık sık iş/okul değiştirme veya işini kaybetme

-İkili ilişkilerde anlaşmazlık yaşama, evliliği sürdürememe, boşanma

-İlişkilerinde yıpratıcı olma

-Riskli hareketlerde bulunma ve bunun bir sonucu olarak hukuki problemler yaşama, hapse girme

-Kendine zarar verme ve buna bağlı olarak hastanede yatmar

-Dürtüsel davranışlar nedeniyle istenmeyen gebelik, cinsel yolla bulaşan hastalıklar, madde bağımlılığı, trafik kazası, kavgaya karışma gibi sonuçlarla karşılaşma

-İntihar girişimi ve yaşamına son verme gibi olaylarla karşılaşabilir.

Borderline Kişilik Bozukluğu; hastanın sağlık durumundan sosyal hayatına, ekonomik şartlarından adli sicil durumuna kadar pek çok farklı alanda istenmeyen etkilere neden olur. Kişinin hayatına daha sağlıklı bir şekilde devam edebilmesi ve hastalığın sorunlarından, sıkıntılarından korunabilmesi için tedavi alması şarttır. Psikiyatrik hastalıklar, genellikle hastada çok ciddi fiziksel bir sorun yaratmadığından hem hasta hem de hasta yakınları tarafından göz ardı edilebilir. Ancak psikiyatrik hastalıkların da yaşamın sonlanmasına kadar giden ciddi sonuçları olabilir. Bu nedenle hastalık belirtisi gösteren kişilerin gerek kendisinin doktora gitmesi, gerekse de yakınları tarafından en kısa sürede kontrole götürülmesi gerekir. Borderline Kişilik Bozukluğu'nun erken fark edilmesi, rahatsızlığın hastanın hayatında ciddi bir etki bırakmadan düzeltilmesinde büyük önem taşır.

Borderline kişilik bozukluğu hastalarında bazı diğer psikiyatrik hastalıkların görülme sıklığı artmıştır. Bu hastalıklar; depresyon, anksiyete, alkol/uyuşturucu bağımlığı, bipolar bozukluk, travma sonrası stres bozukluğu, yeme bozuklukları, dikkat dağınıklığı (ve) hiperaktivite bozukluğu (DEHB)'dur.

Borderline Kişilik Bozukluğu'nun tanısı ve tedavisi nasıldır?

Borderline tanısı; doktorla yapılacak görüşme, hastadan bazı testlerin doldurulmasının istendiği psikolojik değerlendirme, hastanın tıbbi geçmişi (sahip olduğu hastalıklar, kullandığı ilaçlar vb.) ve muayene, belirti ve bulguların incelenmesi yardımıyla konulur. Borderline Kişilik Bozukluğu tanısı genellikle yetişkinler içindir. Çocukluk ve ergenlik çağında Borderline Bozukluğu düşündüren belirti ve bulgular, çocuğun büyümesiyle birlikte düzelebilir, çünkü çocukluk ve ergenlikte duygular, düşünceler, ruh durumları vs. durumlar daha tam oturmamıştır ve çok değişkendir. Bu nedenle genellikle çocuk yaş grubunda Borderline Kişilik Bozukluğu tanısı koyulmaz.

Tedavide kullanılan temel yöntem psikoterapidir. Gerekli görüldüğü durumlarda psikoterapiye ilaç tedavisi eklenebilir. Doktor, hastanın güvenliğinden endişe duyuyorsa(daha ileri seviyelerin oluşması durumunda) hasta için terapiden ziyade, hastaneye yatmasını talep edebilir.

Psikoterapi ya da diğer adıyla konuşma terapisi, Borderline Kişilik Bozukluğu'ndaki temel tedavi yaklaşımıdır. Psikoterapi yönteminde hasta terapist ile birlikte çalışır. Bu tedavi ile hastanın;

-Yaşamını normal bir şekilde devam ettirebilecek işlevselliği geri kazanması

-Hastada rahatsızlık hissi oluşturan duygu ve düşüncelerin yönetilebilmesi

-Dürtüselliğinin azaltılması

-Empati yeteneğinin geliştirilerek ikili ilişkilerin daha sağlıklı hale getirmesi

-Hastalık hakkında bilgi sahibi olması amaçlanır.

Borderline Kişilik Bozukluğu çok çabuk tedavi edilebilen bir rahatsızlık değildir. Tedavinin zaman alacağı ve hastanın sağlıklı hissetmesi için biraz zamana ihtiyacı olduğu unutulmamalıdır. Hastanın yakın çevresinin de destekleyici davranışlar sergilemesi ve hasta üzerinde baskı oluşturmaması faydalı olacaktır.

Borderline kişilik bozukluğu; hastanın yaşam kalitesini her yönden olumsuz etkileyen ve hastanın kendine zarar vermesine kadar uzanabilecek komplikasyonları olan ciddi bir durumdur. Bu nedenle borderline kişilik bozukluğu şüphesi taşıyan kişilerin donanımlı bir sağlık merkezine başvurarak gerekli kontrollerini yapılması gerekir.^[1]

Metnin bazı yerlerine kendi yorumlarımı ekledim, ayrıyetten biraz daha kendi yorumumu eklemek istiyorum.

Öğrendiğiniz bu hastalığın sadece belirtilerine bakarak sizde olduğunu asla düşünmemelisiniz. Bu tür psikolojik sorunların (veya) hastalıkların sizde olması için uzman birisinin önce sizi araştırması, sizi analiz etmesi, teşhis koyması, koyduğu teşhisi kesinleştirmesi vesaire gerekir. Yani, sadece semptomlara, denilenlere bakarak hastalığın kendinde olduğunu düşünmek oldukça yanlış bir davranıştır. Ve, yakınınızda, etrafınızda, tanıdığınızda bir psikolojik sıkıntı olduğunu düşünüyorsanız, bir psikolojik danışmana gitmenizi, ve psikolojik destek alan kişiye olabildiğiniz kadar yardımcı olmanızı tavsiye ediyorum. Psikolojik sorunlar düşünüldüğü kadar basit bir şey değildir, ciddi seviyelere ulaşabilir, bu yüzden acele etmekte fayda vardır.