Bitkilerde Albinizm ve Parazitlik: Hem "Albino", Hem de "Vampir" Olan Sekoya Ağaçları!

Albino olan her tür ilginçtir; ancak eğer albino olan canlı bir bitkiyse, işler daha da garip olmaktadır. 

Son derece nadir de olsa, bitkilerde de albinizm görülmektedir. Bu da, tamamen farklı alemlerde bile ortak olarak bulunan genlerden ötürü benzer sonuçların doğabileceğini göstermektedir. Albino bitkilerde, hiç klorofil bulunmaz. Bu da, fotosentez yapamamalarına neden olmaktadır. Dolayısıyla bu bitkiler, kelimenin tam anlamıyla vampir olarak yaşarlar. Normalde yemyeşil olan bu ağaçlar solgun ve renksizdir. Hayatta kalmak içinse etraflarındaki diğer ağaçların besinlerini emerek sömürmek zorundadırlar.

Bu "vampir ağaçlar" normal, fotosentetik, komşu ağaçların köklerine kendi köklerini salarak onlardan besin çalarlar. Üstelik bunu geçici olarak değil, 100 yıla yakın bir süre sürdürebilirler. Tarih bilimci Sandy Lyndon, durumu şöyle açıklıyor:

Albinizm, hücrelere renk veren pigmentlerin oluşumuna engel olan genetik bir mutasyondan kaynaklanmaktadır. Hayvanlarda, dolayısıyla insanlarda, albinizm o kadar da ciddi bir sorun değildir. Ancak bitkilerde çok ciddi sorunlar doğurmaktadır, çünkü bir bitkiyi bitki yapan şeyi elinden almaktadır. Klorofil olmaksızın bir bitki fotosentez yapamaz, dolayısıyla güneş ışınlarından besin üretemez. Albino sekoyaların yaşayabilmelerinin tek sebebi, köklerinin ortak olduğu ebeveyn konumundaki bir bitkiden gerekli besinleri emiyor olmasıdır.

Dünya'da bu şekilde 25 civarında ağaç biliniyor. Bunlardan 8 tanesi Kaliforniya'daki Henry Cowell Eyalet Parkı'nda bulunuyor. Burada, Stanford Üniversitesi'nden ve Santa Kruz Kalifroniya Üniversitesi'nden araştırmacılar ve orman korucuları ağacı incelemeye almış durumdalar. Ağacı şöyle tanımlıyorlar:

Dikenleri pörsümüş vaziyette ve mum kaplı gibi. Renkleri, bir çocuk odasında bulabileceğiniz, karanlıkta parlayan yıldız yapıştırmalarının rengiyle birebir aynı. Her ne kadar kimse tam olarak bilmese de, albino sekoyaları inanılmaz nadir bulunuyor olabilir. Buna rağmen, bunlardan 8 tanesi burada yaşıyor. Bu park, bilinen en yoğun albino sekoya popülasyonunu barındırıyor, bu yüzden de bilimsel bir sırrın kaynağını oluşturuyor.

Sekoyalar genetik bakımdan son derece esnektirler. 8 set kromozoma sahip olan bu canlı, farklı kombinasyonlarla çiftleştirilerek çok farklı nesiller verebilirler. Evrimsel değişim hızları oldukça yüksektir ve son derece adaptiftirler. Özellikle mantarlar ve virüslerle mücadele etmek konusunda çok başarılıdırlar. 

Her ne kadar albinizm evrimsel olarak onlara ciddi bir dezavantaj sunsa da, bir şekilde bu durum tekrar tekrar bu ağaçlarda oluşuyor. Parkın müze sorumlusu Dave Kuty, durumu şöyle anlatıyor:

Ortam şartları zorlaştığı zaman, besin kaynağı olarak kullanılan ana ağaç desteğini tamamen çekiyor, dolayısıyla asalak olarak yaşayan albino ağaçlar kuruyor. Ancak yağmur bol olduğunda, yeniden bolca besin bulunduğundan, ana ağacı sömürmeyi sürdürebiliyor ve yeniden albinolar çoğalıyor. Tıpkı hayaletler gibi gelip gidiyorlar. Açlıktan ölüyorlar, sonrasındaysa yeniden oluşuyorlar.

Evrimsel biyoloji açısından bu durum, ağaçlar her ne kadar albinizmden olumsuz etkilenseler de, kolay yoldan besin bulmanın sağladığı avantajın, yeniden oluşmalarına izin verdiği düşünülebilir.