Bakterileriniz Sizi Şişmanlatıyor Olabilir mi?

Kilo vermeye çalışıyor olsanız bile bu leziz çikolatalı kek dilime eliniz gider. Bunu istem dışı mı yapıyorsunuz? Yoksa aslında bağırsağınızdaki bakteriler tarafından mı kontrol ediliyorsunuz? Bu soru BioEssays’de Kaliforniya San Francisco Üniversitesinden Dr. Carlo Maley tarafından soruldu. Maley şöyle söylüyor:

Bağırsaktaki bakteriler çıkarcılar. Mikrobiyom içerisindeki ilgi alanlarının çeşitliliğinden bazıları bizlerin diyet hedefleri ile uyumluyken, bazıları değildir.

Eğer gözle görülemeyecek kadar küçük yaşam formlarının bizim davranışlarımızı yönlendirebileceği düşüncesi kulağa saçma geliyorsa içinizdeki bakterilerin hücrelerinizden sayıca en az 10 kat üstün olduğunu aklınızda tutun (bazı tahminler 100 kat olduğunu söylüyor). [Vücudunuzun büyük çoğunluğunun mikroplardan oluştuğuna dair "Siz, Aslında ''Siz'' Değilsiniz! Vücudumuzdaki Mikroplar..." başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.]

Bağırsaklarımız, farklı önceliklere sahip besinler ile birlikte birçok bakteri türü ile doludur. Sindiremediğimiz besinlerde onların yıkım gücünü kullanıyor olmamıza karşın, Arizona Devlet Üniversitesinden Dr. Athena Aktipis’e göre bu ortak yaşam ilişkisinin kendi içinde bir gerginliği var. Bazı bakteri türleri için en sağlıklı beslenme her zaman bizim yararımıza veya diğer iç ekosistemdekilerin yararına olmuyor.

Asıl soru, bu bakterilerin kendi yararlarına göre bizim ne yiyeceğimizi etkiliyor olup olmadıkları. Maley ve Aktipis, bakterilerin sindirim sistemine serbest bıraktıkları moleküller; endokrin, bağışıklık ve sinir sistemlerimiz aracılığı ile beyne sinyal gönderip ne yiyeceğimizi belirleyebildiklerine inanıyorlar. Bunu bakterilerin fast food sipariş etme yolu gibi düşünün.

Yazarlar mikropların gösteriyi yönettiği teorilerini test etmeyi öneriyorlar. Japonya’da, deniz yosunun önemli bir besin kaynağı oldu yerde, deniz yosunlarını sindirmek için özelleşmiş bakteriler yaygın bulunuyorlar. Eğer yosun yiyen bir bakteri, batı diyetinde birinin bağırsağına aktarılırsa, bu bakteriler yeni konaklarında da istediğini almayı başaracaklar mı? Gerçi tabii tam tersi bir durum da söz konusu olabilir: bakterinin yaygın olma sebebi yosunun o bölgede yaygın olması olabilir. Görünen o ki, neyse ki bizler bu küçük ama sayıca fazla olan yöneticilerin tamamen kaprisleri altında değiliz, ancak bu canlılar bir isyan başlatabiliyorlar. Maley şöyle söylüyor:

Beslenmelerimizin, bağırsaktaki mikrobik topluluklar üzerinde büyük bir etkisi var. Bu bütün bir ekosistem, zaman ölçeği üzerinde dakikalar içinde değişiyor.

Yeni bir beslenme düzenine geçişin ilk 24 saatinde, yeni besin alımından bazı bakteriler yarar sağlarken, içimizdeki bakteri türlerinin dağılımı ölçülebilir. Bu, probiyotiklerin yalnızca sağlığımızı değil, aynı zamanda ruh halimizi nasıl iyileştirebildiğini açıklıyor. Yazarlar şöyle söylüyor:

Mikrobiyotlar; prebiyotikler, probiyotikler, antibiyotikler, dışkı nakli ve diyet değişiklikleri ile kolayca manipüle edilebildiğinden mikrobiyotu değiştirmek, obezite ve sağlıksız beslenmenin inatçı problemlerinin aksine kontrol edilebilir bir yaklaşım sunuyor.