Aşırı Kafein Tüketimi, Halüsinasyon Görmeye Neden Olabilir!
Pexels, Nıkolay Oasmachko
- Özgün
- Beslenme Bilimi
- Besin Bilimi
Bu içerik tıp ve sağlık ile ilişkilidir. Sadece bilgi amaçlı olarak hazırlanmıştır. Bireysel bir tıbbi tavsiye olarak görülmemelidir. Evrim Ağacı'ndaki hiçbir içerik; profesyonel bir hekim tarafından verilen tıbbi tavsiyelerin, konulan bir teşhisin veya önerilen bir tedavinin yerini alacak biçimde kullanılmamalıdır.
Bu haber 4 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.
Çay ve kahve tüketiminin halüsinasyonlara neden olabileceğinden söz ederken; Ayahuasca çayı, İboga çalısı, Yopo yaprakları ve tohumu gibi yüksek halisünatif etkiye sahip olduğu bilinen çaylardan veya otlardan bahsetmiyoruz. Dünyada kişi başına en fazla tüketimi gerçekleştirdiğimiz çay, uyanık kalmak ve konsantre olmak için içilen kahve, enerji içecekleri ve hatta çikolata, halüsinasyonalara sebep olabiliyor!
Çay ve kahve gibi günlük hayatımızda olmazsa olmaz olan bu içeceklerin birçok faydası olduğu kanıtlanmıştır. Tekrar hatırlatma fayda vardır ki bir madde belli miktarlarda faydalı da olsa, belirli dozlar aşıldıktan sonra her zaman risk getirmekte ve sağlığımızı bozmaktadır. Bu durum, özellikle de akıl sağlığı söz konusu olduğunda daha büyük öneme sahip olmaktadır.
Yapılan çalışmalar, yüksek kafein oranlarının var olmayan sesler duymamıza, görüntüler görmemize neden olabileceğini göstermektedir. Çok fazla kafein tüketimi; ortamda tek başına olduğunuz durumlarda bile başka birilerini hissetmek, siyah karartılar görme ve sebepsiz korkuya sebep olabileceği düşünülmektedir.
Günde 300 miligramın (7 fincan kahve) üzeri alınan kafeinin gaipten sesler duyma ve halüsinasyon görme olasılığını artırdığı görülmüştür. Kafein almak vücutta kortizol oranını artırır. Vücudumuz stres altındayken salgıladığı kortizol, kafein aldığında strese tepki olarak salınır ve halüsinasyona neden olduğu düşünülmektedir. Yükselen Adrenalinin de etkisi olabileceği söylenmektedir. Ayrıca günde en az 3 fincan demlenmiş kahve içenlerde de var olmayan sesler duyma gibi hafif halüsinasyon belirtileri görüldüğünü açıklanmıştır. Yapılan araştırmalar halüsinasyonların kahveden değil de kafeinden kaynaklandığını o yüzden tüm kafein içeren içecekleri dikkatli kullanmak gerektiğine dikkat çekilmiştir.
214 öğrenci (%70'i kadın, ortalama yaş 20) üzerinde yapılan çalışmada (sigara kullanmayanlar) gün boyunca alınan kahvenin yalnız olmamıza rağmen ortamda başka birisini hissetme, gölgeler görme, kaynağı bilinmeyen sesler duyma gibi halüsinasyon yaşadıkları raporlanmıştır. Durham Üniversitesi Psikoloji Bölümü'nden Dr. Charles Fernyhough bu konuda şöyle demiştir:
Çalışmamız kafein alımı ile öğrencilerde halüsinasyon-pronezite arasında bir ilişki olduğunu gösteriyor. Kafein tüketiminin ve genel olarak beslenmenin halüsinasyon üzerinde bir etkisi olup olmadığını belirlemek için daha fazla çalışma gerekmektedir.
La Trobe Üniversitesi Psikolojik Bilimleri Profesörü Simon Crowe kafeinin halüsinasyon gösterme ihtimali hakkında yapılan çalışmalar sonrası şunları demiştir[14]:
Yüksek stres ve psikoz düzeyleri arasında bir bağlantı vardır ve kafeinin halüsinasyon eğilimi ile ilişkili olduğu bulunmuştur. Kafein ve stres kombinasyonu, bir bireyin psikoz benzeri bir semptom yaşama olasılığını etkilemektedir.
PixabayDurham Üniversitesi Psikoloji Bölümü'nden Dr. Simon Jones ise bu halüsinasyonları görmenin akıl hastası olduğumuz anlamına gelmediğini şöyle diyerek anlatmaktadır:
Halüsinasyonlar mutlaka akıl hastalığının bir işareti değildir. Çoğu insan, orada kimse olmadığında kısa sesler duyma tecrübesini yaşayabilir. İnsanların çoğu bununla iyi başa çıkar ve normal hayatlarına devam eder. Bununla birlikte, bu deneyimlerden rahatsız olanlara destek ve tavsiye sunabilecek kuruluş vardır.
Eğer yaşantımızı zorlaştıran ve bizi tedirgin eden halüsinasyonlar görüyorsak veya şüphelenmemize neden olacak olaylar başımızdan geçiyorsa acilen uzman tavsiyesi alınmalıdır. Uzmanlar halüsinasyon gören insanların genellikle kafein içeren ürünleri çok daha fazla kullandığını düşünmektedir.
Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz gibi Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...
O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...
O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.
Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.
Soru & Cevap Platformuna Git-
34
-
13
-
6
-
5
-
5
-
4
-
4
-
3
-
3
-
2
-
0
-
0
- Durham University. High Caffeine İntake Linked To Hallucination Proneness. (14 Ocak 2009). Alındığı Tarih: 19 Temmuz 2020. Alındığı Yer: Sciencedaily | Arşiv Bağlantısı
- M. Lodwick. Caffeine The Hallucinogen?. (1 Ocak 2011). Alındığı Tarih: 27 Temmuz 2020. Alındığı Yer: La Trobe University | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 28/05/2025 13:33:57 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/9015
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
