Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Sorulara Dön
Oguz Reis
Üye
1

Nasıl dna gibi çok küçük bir yapı kütüphanelerce bilgiyi içinde bulunduruyor?

Böyle bir şey olması için tanrısal bir gücün olmasi gerekmez mi?
130 görüntülenme
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
3 Cevap
Cem Kara
Cem Kara
7K UP
Uzman değilim ben de araştırdım

Sanırım soru cümlesinde geçen "kütüphanelerce bilgi" önkoşulunda bir sıkıntı var. Burada kütüphanelece derken çok sayıda, büyük miktarda, muazzam tarzı bir şey ifade edildiğini tabi ki anlıyorum ama büyüklük sıfatı olarak kütüphane seçilince sanki DNAnın içindeki bilgi okunarak öğrenilecek bir bilgiymiş hissi uyandırıyor. Sorunun bunu kastetmediğinin farkındayım ama yönlendirici bir etkisinin de olmadığını söylemek güç.

(bu arada ilk cevabın miktar konusu ile ilgili oldukça tatmin edici bir cevap olduğunu belirteyim)

Tüm Reklamları Kapat

DNA nın içerdiği bilgi konusuna gelirsek sizin kastettiğiniz bilgi aslında Genom (genetik bilgi). Genomun miktarı değil ama içeriği daha ilgi çekici. 4 tip nükleotitin ki bunlar kimyasal molekülden başka bir şey değil, nasıl oluyor da çeşitli kombinasyonları bir araya geliyor da canlıların oluşumuna bu kadar etki ediyor? Bu tanrısal mıdır diye sorsanız sanki öyleymiş gibi bir izlenim ediniyor insan ama bu sefer de tanrısal ne demek onu incelemek gerekiyor.

Tanrısal denilince insanın aklına o kadar mükemmel ki tesadüfen olamazmış gibi bir izlenim doğuyor. Ortaya çıkan şey o kadar karmaşık, iyi, doğru, güzel, başarılı ki bu ancak muhteşem bir akılın ürünü olabilir gibi geliyor. Sanırım dünyayı bu şekilde algılamamız çok eski bir alışkanlık. Henüz bilimin gelişmediği, doğa olaylarını açıklayabilecek derecede bilgi birikimiz olmadığı dönemlerden kalma bir alışkanlık. Metafiziksel bir ihtiyaç.

Tüm Reklamları Kapat

Halbuki artık pek çok şey biliyoruz. Bilemediğimiz yada daha doğru bir ifade ile algılamakta zorlandığımız şey zaman. Aklımızın çok uzun süreleri kestiremediği ortada. Yaklaşık 100 yıllık ömrü olan bizler 1000 yılları, milyon yılları, milyar yılları algılamakta başarısız oluyoruz. Canlılığın cansızlıktan çıkmış olabileceği fikri kabul etmesi güç olsa da şu anki bilgilerimizle bulabildiğimiz en makul çözüm. Canlılığın oluşmasında itibaren geçen milyarlarca yıl içinde de yukarda bahsettiğimiz genetik bilgi evrimleşti ve bugüne geldi. Bu olay tanrısal mı? Olmak zorunda değil. Çok muazzam bir olay mı? Sanırım öyle.

Bir zamanlar patlayan bir yıldızdan vücudumda moleküller taşıyor olmam hayret verici ama tanrısal olmak zorunda değil.

Kaynaklar

  1. Yazar Yok. Evrim Ağacı. (20 Ağustos 2020). Alındığı Tarih: 20 Ağustos 2020. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı
  2. Yazar Yok. Wikipedia. (20 Ağustos 2020). Alındığı Tarih: 20 Ağustos 2020. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı
0
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Oğuz
Oğuz
4,871 UP
Yazılım mühendisi

Gerekmez veya gerekir, bu tanrısal gücü nasıl gördüğünüze bağlı.

İlk olarak, DNA düşündüğünüz kadar küçük değildir. Bildiğimiz en uzun moleküll ünvanına sahiptir, yüzbinlerce monomer bulunduran polimerlerden bile uzundur ve çilek dna ekstraksiyon deneyleri gibi deneylerle çıplak gözle bile DNA yumağını görmeye başarabileceğiniz kadar büyüktür.

Tüm Reklamları Kapat

İkincil nokta ise, sırrın boyut faktöründe saklı olması. DNA'ya ne kadar "büyük" desem dahi, bu diğer moleküllere kıyasla söylediğim bir şey. Yoksa günümüz bilgi kasalarına kıyasla DNA çok daha küçük kalır. Bu boyut avantajı, çok daha kompakt bir sıkışıklık düzeyine yüksek miktarda bilgi sığdırmayı sağlar. Ama bu yinede gözünüzü boyamasın, İnsan DNA'sı ortalama 712.5 mb ediyor.

IBM ve CFEL bilim adamlarının 96 atomluk yere 8 bit bilgi sığdırdığını düşünürsek (Daha iyileri yapıldı, 12 atoma 1 bit sığdırmak veya kuantum bilgisayarlar ile her atomun her elektronunun spinine bir bit atamak gibi ama şimdilik bunları görmezden gelelim.) , eğer bu ürünü büyütürseniz DNA dan milyonlarca kat daha verimli bir depolama aygıtı geliştirebilirsiniz lakin bunu mümkün kılan mıknatıslar 5 kelvinde çalışıyor.

Bütün bunlar eski dinlerin ilk oluştuğu dönemde insanların tanrıların bile yapabileceğini hayal edemedikleri şeylerdi. Biz şuan bunları yapıyoruz. Bir bakıma evet, tanrısal güçler gerekir ve bunlara sahibiz.

Kaynaklar

  1. Yazar Yok. Science Daily. (20 Ağustos 2019). Alındığı Tarih: 20 Ağustos 2019. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı
  2. Yazar Yok. Quora. (20 Ağustos 2019). Alındığı Tarih: 20 Ağustos 2019. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı
  3. Yazar Yok. Cantech Letter. (20 Ağustos 2019). Alındığı Tarih: 20 Ağustos 2019. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı
  4. Yazar Yok. New Scientist. (20 Ağustos 2019). Alındığı Tarih: 20 Ağustos 2019. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı
5
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Özgür Aras
Özgür Aras
33K UP
Fizikçi, Yazılımcı ve Felsefeci

Bilgi miktarı bakımından ölçeğe göre değişir. Evren ölçeğinde biz de çok küçüğüz fakat çok daha fazlasını içimizde barındırıyoruz. Bilgi birimi bit'dir ve sadece ikili bir durumla ifade edilebilir. Dolayısı ile küçük alanlara bilgiyi sığdırmak bizim şimdiki teknolojimiz ile bile çok zor değildir.

Bir bilgisayarda bir DNA dizisini temsil etmek için, 4 baz çiftinin tümünü ikili bir formatta (0 ve 1) gösterebilmemiz gerekir. Bu 0 ve 1 bitler genellikle daha büyük bir birim oluşturmak üzere birlikte gruplandırılır; en küçüğü 8 biti temsil eden bir "bayt" olur. Her bir baz çiftini, 4 farklı bit kombinasyonu (00, 01, 10 ve 11) veren minimum 2 bit kullanarak gösterebiliriz. Her 2 bit kombinasyon bir DNA baz çiftini temsil eder. Tek bir bayt (veya 8 bit), 4 DNA baz çiftini temsil edebilir. Bütün diploid insan genomunu bayt cinsinden göstermek için aşağıdaki hesaplamaları yapabiliriz:

Tüm Reklamları Kapat

6 × 10 ^ 9 baz çifti / diploid genom x 1 bayt / 4 baz çifti = 1.5 × 10 ^ 9 bayt veya 1.5 Gigabayt, yani küçük bir USB ye rahatlıkla sığdırabilirsiniz.

Şu an kuantum ölçeğinde bu kadar veri depolayamıyoruz fakat kısa zamanda bunu başaracağız.

Tüm Reklamları Kapat

Okurun sormak istediği şey sanırım kod büyüklüğünden ziyade algoritmadaki karmaşıklık. Zira DNA yapısındaki karmaşıklık seviyesi bazı yerlerde NP Complete matematiksel problemler ile yarışmakta. Örneğin gözün görmesi için 25 kadar kimyasal süreç işlemekte. En son olay sinirlerin uyarılması ile sonuçlanmakta. Bu süreçler indirgenemeyecek ölçüde karmaşıktır.

Yani sorunuzun cevabı olarak bu konuda çok fazla bir bilgimiz bulunmamakta. Sadece depolama teknolojisinde ilerleme gösterdiğimizi söyleyebilirim. Molekül boyutunda programlama işi henüz çok yeni ve sadece birkaç molekül ile yapılabiliyor.

“DNA bir bilgisayar programı gibi ama bugüne kadar oluşturulmuş olan herhangi bir yazılımdan çok daha gelişmiştir.” - Bill Gates

Kaynaklar

  1. Yazar Yok. Bitesizebio. (22 Ağustos 2019). Alındığı Tarih: 22 Ağustos 2019. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı
  2. Yazar Yok. Chemistry.wustl.edu. (22 Ağustos 2019). Alındığı Tarih: 22 Ağustos 2019. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı
  3. Yazar Yok. Ncbi. (22 Ağustos 2019). Alındığı Tarih: 22 Ağustos 2019. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı
  4. Yazar Yok. Hindawi. (22 Ağustos 2019). Alındığı Tarih: 22 Ağustos 2019. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı
1
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close