Fizikçiler sınırlı iş fırsatlarını gösteren D istihdam edilebilirlik derecesi ile zayıf istihdam beklentileriyle karşı karşıya kalıyor. ABD’de fizikçiler için iş piyasasının 2022 ile 2032 arasında %4,7 oranında büyümesi bekleniyor bu da ortalamanın altında bir hız. Bu sınırlı büyüme yeni iş yaratımından ziyade emekliliklerle gerçekleşen yavaş değişim oranlarından kaynaklanıyor. Ancak fizikçiler ve astronomlar için toplam istihdamın 2023 ile 2033 arasında %7 oranında artması bekleniyor. Türkiye özelinde konuşacak olursak şu istatistiğin bile Türkiye'de yapıldığını sanmıyorum, belki vardır araştırmadım ancak hiç umudum yok. Zaten olsan bile eğitim görevlisi olmadan dışarıda iş bulman zor. Neden mi zor:
Yüksek İşsizlik Oranları
Türkiye'deki genel işsizlik oranları zaten yüksek seyrederken genç nüfustaki işsizlik oranı daha da endişe verici boyutlarda. Bu durum yeni mezun fizikçilerin iş bulma mücadelesini daha da zorlaştırıyor.
Sınırlı İstihdam Olanakları
Fizik mezunlarının iş bulma oranları diğer bölümlere kıyasla daha düşük. Bu durum fizik alanındaki iş imkanlarının kısıtlı olduğunu gösteriyor.
Akademik Kariyere Bağımlılık
Fizik mezunlarının çoğu özel sektörde iş bulmak yerine akademik kariyere yönelmek zorunda kalıyor. Bu da doktora gibi ileri düzey eğitimlere olan bağımlılığı artırıyor ve iş bulma sürecini uzatıyor.
Uzun İş Arama Süreleri
Fizik mezunlarının ilk işlerini bulma süreleri diğer bölümlere göre daha uzun. Bu da mezunların iş piyasasında rekabet etmekte zorlandıklarını gösteriyor.
Bilim ve Araştırmaya Düşük Yatırım
Türkiye'de bilim ve araştırma alanına yapılan yatırımların yetersiz olması fizikçiler için iş imkanlarını daha da daraltıyor.
Özel sektörde mi çalışmak istiyorsunuz? Tabii çalışabilirsiniz, mezun olur olmaz 10 yıllık deneyime sahip olabiliyorsanız ve biraz da çevre edinmiş olabiliyorsanız, biraz da tanıdık varsa neden olmasın bulursunuz. Ha bölümünü birincilikle bitirmişsindir, doktoranı yapmışsındır, bir de yurt dışına gidip gelmişsindir, makaleler de yazmışsındır ingilizce ve türkçe olarak hatta almancan varsa ya da olursa almanca olarak, o zaman zaten şu yukarıda saydığım şeylerin hiçbirine dikkat etmene gerek yok zaten sen mezun olmadan sana ulaşacaklar, doktora masrafını biz karşılayalım diyecekler. Fakat o söylediğim kişi değilsen... o zaman işin zor.
Eğer ben o top 10'deki kişilerden olamam sadece bölümümü bitirir zar zor yüksek lisansımı doktoramı yaparım diyorsanız (bunu asla kimseyi düşük görmek adına söylemiyorum, herkes kendini bildiği üzere hareket etmesi gerektiği için söylüyorum ve sizi tanımıyorum) öğretim görevlisi olmanız yararınıza olacaktır.
En kötü AR-GE departmanına sahip bir firmada bile işe alımlara 100-200 arası başvuru geliyor. Bunların arasında deneyimlisinden yeni mezununa kadar herkes var. Bir de kalkıp Optikler, Sensörler, Piezoelektrik bilgisi olanlar tercih sebebidir diye yapıştırıyorlar ilana, bir de ehliyet hadi yine ehliyet kolay, bir de 5-10 yıl arası tecrübeliler aranıyor, ne oldu senin ilan başvurun sondan 10. sırada. Daha erkekler özelinde askerlik konusuna dokunmadık bile. Garanti olsun derdim olmasın diyorsan, iyi bir ortalama ve iyi bir üniversiteden mezuniyet ile devlette işe girersin keyfine bakarsın. Özelde olayım, monotonluktan uzak olayım, güzel de para kazanayım diyorsan, o zaman senin aranan kan değil altın kan olman lazım. Çünkü fizik bitirmişsin sen, kalkıp edebiyat fakültesi mezununun yapacağı şeyleri yapmana gerek yok. İş bulamazsan ki başlangıçta bulman bu konuştuğumuz detaylara baktığımızda zor, tabii yazarlık yapabilirsin. Ancak iyi bir yazar olman gerekiyor, kendinin editörü olman gerekiyor, çünkü şu anda Türkiye'deki bütün şirketler limitin de limitinde çalışıyor. Bir kişi hastalansa o kişinin yerine bakacak yedekte bir kişi daha yok. Çünkü o kişiye verebilecekleri paraları yok. Şimdi senin yazdığın içeriğin bir de editörünü almaya kalkarlarsa zarara girerler. Hali hazırda içerde editör var diyelim, bu sefer de sana yüksek maaş veremezler ayrıca yazarlık yaparken senden editörlüğü öğrenmeni beklerler. Üstüne de mesai kitlerler, sonra yandı gülüm keten helva. Nasıl bu kadar emin olabiliyorsun dersen, editörüm oradan biliyorum :) Fizik çok zor ve benim çok değer verdiğim bir bölüm, çok da yakından ilgilendiğim bir bölüm ancak Türkiye'de zor, yani gerçekten zor.
Sonuç olarak önerin yani kimsenin Türkiye'de fizik okumaması mı diyor olabilirsin. Elbette okunmalı, kamusal alanda Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK), TÜBİTAK, Devlet İstatistik Enstitüsü, Türk Telekom, Aselsan, Roketsan ve Türk Standartları Enstitüsü gibi kuruluşlar var. Buralara da herkesi almıyorlar. Bazılarına çook iyi puanların olsa bile almıyorlar, senden nispeten daha düşük puana sahip olanları alabiliyorlar ne hikmetse... Keşke şu kurduğum cümleleri kurmamı sağlayacak bir yapıda olmasaydık da ben de bu cümleleri kurmuyor olsaydım çok güzel olurdu ama ne yaparsın burada doğduk yapacak bir şey yok.