Einstein formülü bu şekilde yazmazdı (E=mc2 ), genelde tercih ettiği m=E/c2 şeklindeydi. Aslında formül, kütlenin neden olduğu çekim kuvvetinin enerji miktarını ifade ediyor.
O halde en temelden, yani yıldızların hidrojenin füzyon ile çekirdeklerinin kaynaşması ve helyum atomu üretmesi sürecini inceleyerek anlamaya çalışalım. Evrende serbest dolaşan elektron ve protonlar mevcut ve tabi bunların bir kütlesi de var, bunların her ikisine birden bir birim diyelim. Hidrojen bir elektron ve bir protondan oluştuğuna göre kütlesi 2 birim olur. Hop! bir hata oldu. Hidrojenin kütle ağırlığı bir proton ve bir elektron kütlesinden daha az. İşte burada ışık hızının denklemin içinde olmasının bir anlamı olduğunu anlamaya başlıyoruz. Aslında enerji hızlanan kütlenin enerjisini ifade ediyor.
Şimdi hidrojenin kütlesi, serbest elektron ve protonun kütlesinden neden daha az ona bakalım. Öncelikle, serbest elektron ve protonlar uzayda çok hızlı hareket ederler ve kinetik enerjileri çok yüksektir. Şunu hatırlayın, kütlesi olan bir cismin ışık hızına çıkması için kütlesinin de sonsuz bir değer olması gerekir. Yani hız maddeye kütle kazandırıyor, fotonların da ışık hızında momentumlarından kaynaklı kütlesi olduğunu unutmayın. Sonuç olarak; herhangi bir cismin kütlesi sabit bir değer değildir, sahip olduğu hıza göre değişkenlik gösterir. İkinci olarak, protonun kütlesine sebep olan durumlara bakalım (tamamını değil ama büyük kısmını açıklar), kuarkların titreşimleri, protonların içindeki hareketleri ve kuarkları birbirine bağlayan gluonların ışık hızındaki hareketi. Ve gene fark ettiyseniz büyük ölçüde kütleye neden olan şey gene hareket enerjisi. Hidrojen atomuna dönersek, burada elektron ve protonların birbirlerine bağlanması hareket enerjisinden kaynaklı kütle miktarında azalmaya neden oluyor.
Sonuç olarak Einstein formüle uygun olarak kütlenin tamamı enerjidir veya enerjinin tamamı kütledir şeklinde bir ifadesi olmadı. Hareket enerjisinin ne kadar kütle kazandırdığını bize ifade etti.[1]
Kaynaklar
- Eray Kaya. Evrenimizdeki Elementlerin Kökeni – İtü Astronomi Kulübü. (31 Mart 2021). Alındığı Tarih: 14 Ekim 2023. Alındığı Yer: astronomi | Arşiv Bağlantısı