Bu soru, aslında üreme evriminin ne kadar uzun ve çalkantılı olduğunu bize gösteriyor. Üreme kavramı, neslini devam ettirme anlamı taşır. Soruyu tek hücreli üreme ve bilinci, daha sonra çok hücreli hayvanlarda (insanlar da hayvanlar alemindedir) üreme bilinci olarak ele almak istiyorum.
Prokaryot ve Ökaryot hücrelerde üreme, bölünme şeklindedir esas olarak. Tek hücreliler, eşeysiz üreme biçimine sahiptir. Yani bir sperm ve yumurtaya ihtiyaç yoktur. Buna bağlı olarak seks, yani cinsel ilişki yaşamazlar. Fakat burada bu hücre tiplerinin ''bilinç'' kavramından söz edemeyiz. Onlar, üremenin bilincinde ya da nasıl olduğunu öğrenecek düzeyde değiller. Daha çok, üremeyi ''zorunluluktan'' yaptıklarını söyleyebiliriz. Bir hücrenin bölünmesini tetikleyen bazı koşullar şöyledir:
- Hücre büyüdüğü zaman sitoplazmada meydana gelen artış nedeni ile çekirdek hücrenin kontrolünü sağlamakta zorlanmaktadır.
- Hücre sitoplazmasının giderek artması nedeniyle hücre duvarının zorlanması ve tartamayacak duruma gelmesi.
- Çekirdeğin artık hücreyi yönetememesi.
Bu nedenlerden aslında hücrenin bilinçli bir şekilde bölünmesi değil de, zorunlu olarak bölünmesini tetikliyor demek yanlış olmaz.
Hayvanlarda üreme bilinci:
Hayvanlar, üremeyi neslin devamı için kullanırlar (dediğim gibi, aynı zamanda insanlar da). Bu üreme biçimi eşeylidir. Bir sperme ve döllenmek üzere bir yumurtaya ihtiyaç vardır. Buna seks diyoruz. Seks kavramı, iki şekilde gerçekleşir. Birincisi neslin devamı ve üremek. İkincisi keyif içeren bir aktiviteye dönüştürmek.
Peki ürememiz gerektiğini ya da seks yapmamız gerektiğini nereden biliyoruz?
Bunun cevabı, aslında bilinçli bir yapıya sahip olmamız. Her canlının iki temel içgüdüsü vardır:
- Üremek
- Hayatta kalmak
Bu iki sebep, aslında hayvanların yaşam amaçlarından ibaret. Seks kavramını içgüdüsel olarak yapıyoruz. Üreme işlevini teşvik eden hormonlarımız, vücudumuzu bu eyleme göre yönlendirir diyebiliriz. Örneğin ergenliğe giren insanlar, artık cinsel olarak kısmen olgunlaşmış üremeye hazır olan ve neslin devamını getirebilecek düzeye gelmiş insanlardır. Başka bir örnek olarak kediler, kızgınlık dönemi geldiğinde üremesi gerektiğini içgüdüsel olarak farkındadır. Zaten kızgınlık dönemi, dişi ve erkek kedilerin çiftleşmek için sergiledikleri bir takım davranışları içerir.
Kaynaklar
- Bilim Genc. Ökaryot Ve Prokaryot Hücre Nedir? | Tübitak Bilim Genç. Alındığı Tarih: 7 Ekim 2023. Alındığı Yer: Bilim Genc | Arşiv Bağlantısı
- biyoloji sitesi. Biyolojisitesi.net, Hücre Bölünmeleri, Hücre Bölünmesinin Gerekliliği Ve Hücre Bölünmesinin Nedenleri. Alındığı Tarih: 7 Ekim 2023. Alındığı Yer: biyoloji sitesi | Arşiv Bağlantısı
