Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Yeni Soru Sor
Paylaşım Yap
Sorulara Dön
Anonim
Anonim Üye 11 Eylül 2023
3

Işık hızına yaklaşıldığında zamanın neden yavaşladığını lise düzeyinde anlatabilir misiniz?

Ben 11. sınıf öğrencisiyim. Sitedeki benzer soruların çoğunu okudum ama hiçbirini tam olarak anlayamadım. Kütleli cisimlerin uzay zamanı büküp, ışığın aldığı yolu uzatarak zamanı yavaşlattığını biliyorum fakat hızın buradaki rolünü idrak edemedim.
689 görüntülenme
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
3 Cevap
Anonim Minona
Fizik okuyucusu. 12 Eylül 2023

Uzay-zaman yapışıktır, uzayı gerersen zaman da genişler. Balon küçükken şekil çiz, balonu şişir şekil kocaman olur. Uzay sıkışırsa zaman da sıkışır, uzay genişlerse zaman da genişler. Cisimler hızlandıkça kütleleri artar, kütlesi artan cisim uzayı gerer, daha hızlanma , daha fazla gerilme.. Uzay gerildikçe zaman da genişler, al sana zaman yavaşladı. Daha fazla hız, daha fazla kütle demektir , daha fazla gerilme, daha fazla zaman yavaşlaması demektir.

Şimdi de uzay zaman neden yapışık, bu ne demek ki diye sorabilirsin...

Tüm Reklamları Kapat

4
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Okan Yıldız
Mühendis - Uygulamalı Fizikçi 11 Eylül 2023

Tamamdır şimdi bir anlatmayı deneyeyim. Biraz havalı kelimeler kullanabilirim anlatırken bu da işin raconundan olsun :) Öncelikle göreliliği düzgün öğrenmemiş insanlar tarafından uzay-zaman düşünülürken bir şey atlanıyor hep, zaman. Zaman gerçekten de uzaydaki üç boyut gibi bir boyut ve bu dört boyut birbirine bağımlı çalışıyor bağımsız değil. Bu konu atlanmamalı be unutulmamalı.

Şimdi daha özel cevaplar verelim. Özel görelelik Minkowski uzayı denilen özel bir matematik konu üzerinden ilerler ve bu uzayda işlem yapınca evren hakkında bir gerçek ortaya çıkar. Dört-vektör denilen bir gerçek. Bu kabaca şu anlama geliyor, uzay-zamandaki dört boyut bir vektörün parametreleri aslında. Yani uzay-zamanda ki her cismin bir uzay-zaman vektörü vardır ve bu vektör sabit bir sayıdır değişmez. Vektörün parametreleri değişir. Eğer bu parametrelerden birisi ile oynanırsa vektörü sabit tutabilmek için diğer parametrelerde değişiklik olmak zorunda. Vektörü şöyle tanımlayalım V(x, y, z, t). Uzamsal boyutlar yani x y z boyutlarını da bir grup haline getirip şöyle tanımlamlamak da mümkün V(r, t). Bu vektörde eğer r de değişiklik olacaksa yani cisim konum değiştirecekse yani hız kazanacaksa, V vektörünün sabit kalabilmesi için t'nin de değişmesi lazım.

Velhasıl sonuca gelelim. Aslında kütlenin yaptığı ile hızın yaptığı şey aynı. Kütle çekimi de aynı şekilde vektöre sahip. Hatta bu dört vektör denilen durum tüm fizik büyüklüklere uygulanabilir. Hızlanan cisimlerin boyunun değişmesi, kütlesinin değişmesi gibi olaylar da aynı sebepten oluyor.

Tüm Reklamları Kapat

Bu cevap, soru sahibi tarafından en iyi cevap seçilmiştir. Ancak bu, cevabın doğru olduğunu garanti etmez.
3
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Yasin Kayalar
Yasin Kayalar
183K UP
Bilim ve felsefe okuru 16 Eylül 2023

Herşeyden önce bilmeniz gereken şey zaman nedir sorusunun cevabı henüz verilmiş değil. Biz sadece zamanın etki ve sonuçlarını gözlemliyor ve yaşıyoruz. Ama bu kadarı zamanın tam olarak ne olduğunu ortaya koymaya yetmez.

Zamanın gerçekten dördüncü boyut olup olmadığı da belli değildir. Zamanın dördüncü boyut olduğu görelilik teorisinin matematiğinden ve tarifinden çıkar. Ama kaçırılan şey şudur: zaman dördüncü boyutsa bu boyutta evrenin bigbangdan bu yana zaman hunisi olarak geçmişinin olduğu gibi kayıtlı olduğu ve donuk bir durumda olacağıdır. Yani bu durumda geçmişteki hiç bir an yok olmaz.

Son olarak hız arttıkça zamanın yavaşlaması uzayın genişlemesi nedeniyle gerçekleşen entropi artışını yavaşlatır. Böyle bir durumda sadece uzayda yer değiştirmez zamanda da konum değiştirmiş olursunuz. Böylece örneğin (sizden küçük) kardeşinizle aranızda yaş farkı azalmaya başlar veya sizden büyük kardeşinizle aranızdaki yaş farkı artmaya başlar. Zamanda yavaşlama budur. Zaman evrende sadece öncelik sonralık ilişkisi değildir. Zaman aynı zamanda entropi artışıdır ve zamanın yavaşlamasının asıl etkisi de entropi artışına dirençte ortaya çıkar.

Tüm Reklamları Kapat

0
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close