Yer çekimi sabiti, 1798'de Henry Cavendish tarafından yapılan ve yine kendi ismi ile anılan Cavendish Deneyi ile ölçüldü. Deneyde ikişer adet büyük ve küçük kurşun küreler kullanıldı. Küçük küreler, bir haltere benzeyecek şekilde bir çubuğun iki ucuna takıldı. Ardından çubuk, son derece hassas ve dengeli bir şekilde sisteme yerleştirildi. İki büyük küre ise küçük kürelerin yanlarında konumlandırıldı.
İpin burulma kuvveti yer çekimini dengelediğinde sistem hareketsiz kaldı ve Cavendish, G sabitini ölçebildi. Kütle çekimi formülü hatırlayın:
Cavendish; kürelerin kütlesini, aralarındaki mesafeyi ve burulma kuvvetine eşitlenmiş olan yer çekimi kuvvetini bildiği için G'yi kolayca hesaplayabildi. Sonucu 6.75 x 10-11 N x m2/kg2 olarak buldu. Bugün 6,67259 x 10-11 N x m2/kg2 olarak kabul edilen değere oldukça yakın.
Cavendish Deneyi günümüzde özellikle amatörler tarafından pek çok kez tekrarlandı. YouTube'da pek çok deney videosu bulabilirsiniz. Bu deneylerin çoğu bilimsel standartlardan uzak ve çeşitli dış etkenlerden etkilenerek net bir sonuç sunamasa da yine de deneyin mantığının anlaşılabilmesi için idealler.
Kaynaklar
- The Physics Classroom. Cavendish And The Value Of G. Alındığı Tarih: 18 Temmuz 2023. Alındığı Yer: The Physics Classroom | Arşiv Bağlantısı