Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Sorulara Dön
3

Neden zamana skaler bir büyüklük derken aynı zamanda 3+1 boyutlu örneğini veririz halbuki yer/hız / ilk saati ışığın gölge yönüyle saati hesaplarız?

Güneş saati ve gölge yönüyle / Albert Einstein zamanın görecelik ifadeleri / Zamanın bükülebilir oluşuyla zamanda boyutsal gezi
401 görüntülenme
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
1 Cevap
Tugberk Kaynak
Epistemoloji ve Fizik Tarihine ilgiliyim

Merhabalar çok güzel bir soru

Zamanı skaler bir büyüklük olarak ele aldığımız halde niçin boyutsal olarak da ele alırız?

Tüm Reklamları Kapat

Sorunuzda bir ayrım noktası var ve bu ayrım biraz fizik tarihi ve bilimin çalışma prensipleriyle açıklanabilir. Öncelikle "fiziksel her ifade kendi gözlem sınırları içerisinde doğru çalışır". Gündelik hayatta basit fiziksel olayları açıklamaya çalışırken zamanı skaler bir büyüklük olarak ele almak, o olayı açıklamak için yeterlidir. Örneğin bir top yere gündelik ayırt edebildiğimiz hızlarla yere düşerken geçen zamanı iki şekilde hesaplayabiliriz.

1) Newton'un Hareket Yasaları: Newton'un hareket yasalarını (Newton''un hareket yasalarında zaman skalerdir,mutlaktır) kullanarak sabit ivmeye marus kalan topumuzun düşüş zamanını hesaplamak bizi bir sonuca götürür. Eğer bütün parametreleri dahil etmişsek bu sonuç gözlemlerimizle de uyumlu çalışır.

Tüm Reklamları Kapat

2) Einstein'ın Görelilik Teorisi: Görelilik teorisine göre zaman aslında Newton'un bahsettiği gibi mutlak değil görecelidir. İki gözlemci için geçen zaman aynı çalışmaz. Ancak gözlemcilere göre farklı zaman süreleri elde etmek gündelik hayatta ayırt edebildiğimiz parametrelerle olanaksızdır. Örneğin Einstein'ın ifadesini modern fiziğin problemlerinden birisi için test etmek ve neticede Einstein'ın teorisine yönelik doyurucu bir cevap alabilmek için gereken hız saatte 10 veya 20 km gibi gülünç hızlarla mümkün olmaz. Test etmemiz için gereken hız, ışık hızına çok yakın hızlardır. Ki hiçbir makro molekülü bu hızlara çıkarabilmek mümkün değildir. Yinede Einstein'ın Görelilik Teorisi, modern fizikte açıklamakta yetersiz kaldığımız birçok olayı mükemmel bir doğrulukla hesaplar. Bu olayları Newton ile açıklamak ise mümkün değildir.

Anlaşılabileceği üzere zamana yönelik iki ifadenin de gözlem sınırları farklıdır. Peki Einstein'ın Görelilik Teorisi Newton'un açıkladığı bir olayı da açıklayabilir mi? Kesinlikle evet. Çünkü Einstein'ın gözlem sınırları Newton'ı da kapsayacak şekilde daha geniş sınırlardır. Ancak elde edilen sonuç ayırt edilemeyecek kadar hassas olacaktır ve zamanın göreceliği dolayısıyla işimizi daha da zorlaştıracaktır. Dolayısıyla Newton'un Hareket Yasaları kendi gözlem sınırları içerisinde yanlış değil ancak daha geniş gözlem sınırlarında yanlış bir ifadedir. İşte bu geniş sınırları ifade etmek için Einstein'ın teorisini kullanmak daha doğru olacaktır. Sorunuzdaki ayrım noktası da budur: Gözlem sınırları. Zamana da hem skaler ve mutlak hem de göreceli ve boyutsal özellikler atfetmemizin sebebi de budur sadece gözlem sınırlarımız çerçevesinde birisini diğerine tercih etmek daha hesaplamalarımız açısından daha faydalı olacaktır.

133 görüntülenme
1
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close