Sanal gerçeklik beynin içinde gerçekleşebilir mi?

Bir insanın görme süreci en temel olarak, gözlere gelen ışık değişimlerinin beynin ilgili bölümüne iletilmesi ve işlenmesi olarak tanımlanabilir. Buna göre görmemizi sağlayan gözlerin dışında daha önemli olan unsur beyne iletilen sinyallerdir. Beyne iletilen sinyaller nöronlara zarar verip vermeyeceğini yapana ve hatta yaptıktan sonra kullanıp zaman geçene kadar bilemeyiz. Bildiğimiz şey ise insan vücudun duyduğu tüm duyulara bağımsız olarak tepki verebilmesi. Hiç bir ses, koku, görüntü olmadan yalnızca dokunmanın algılanmasına bağlı olarak beyinde bir tepki verilir. Bunun yanında diğer duyular da bulunursa tepki ona göre çeşitlenir ve ayrışır. Zaten sanal gerçeklik gözlükleri ile de bunun olduğunu ve insan vücudunun görüntülere göre tepki verdiğini biliyoruz. Örneğin Portekiz'de yapılan bir araştırmaya göre [1] sanal gerçeklik gözlüklerinde yılan ve örümcek gösterilmesi durumunda beynin diğer durumlara göre daha olumsuz tepkilerde bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır. Buna göre beyin yalnızca gördüklerine dayanarak da tepki veriyor denebilir. Sözü edilen sanal gerçeklikte ise tüm duyuların tıpkı görme duyusu gibi beyinde algılandığı noktalara doğrudan erişmesi. Buna göre diğer tüm gerçek duyularımızı durdurmak yoluyla yani gözümüzü kapatmak, kulağımızı tıkamak vb. yöntemlerle yalnızca sanal gerçekliğin içinde bulunabiliriz. Diğer duyular olmadığında vücuttaki tüm duyular sanal duyulardan geleceğine göre vücuttaki tüm fiziksel değişimleri bu duyular yönetecek demektir.

Tüm bunlarla birlikte asıl soru şu olmalıdır: gerçekten tüm gerçek duyularımızı durdurabilir miyiz? Çünkü bu yapılmazsa sanal duyularla gerçekler birbirine karışabilir. Bu durumun ne gibi sonuçlar doğuracağı ise öngörülemez. Öyle sanıyorum ki en iyi olasılıkla bile durduramayacağımız bir gerçek duyumuz var: Yerçekimi. Üzerimizdeki kütle çekim etkisini yok edemiyoruz. Bunu beyinde yok etmenin bir yolu var mı bilmiyorum. Buna göre sanal gerçeklikte asıl ulaşmak isteyeceğimiz adrenalin dolu deneyimlere ulaşamayız. Ancak bunu da kişisel deneyimlerimizden biliyoruz ki bir bilgisayar ekranından birinci kişi görünümünde rollercoaster deneyimi izlemek bile bizde bu kütle çekim etkisinden bağımsız duygular oluşturabiliyor. Buradan hareketle akla gelen şey, diğer duyuların birbirini tamamlaması durumunda (hatta yalnızca baskın bir görme duyusuyla bile) beynin gerçekliği görmezden gelebiliyor olması. Demek ki tüm duyuları ele almak yerine en baskın duyuları ele alarak sanal bir gerçeklik yaratabiliriz. Bunun fiziksel etki oluşturduğunu da aynı rollercoaster örenğinde göbeğimizde oluşan düşme hissi ile açıklayabiliriz sanırım.

*Kaynakçada yalnızca yayının editörü belirtilmiştir.