Soruyu tam olarak anlayabildiğimi düşünmüyorum, belki tekrar ifade edebilirseniz daha iyi yardımcı olmaya çalışırım. Benim anladığım, "nasıl oluyor da sıvı olan su, Dünya'nın küresel şekliyle aynı şekilde duruyor", doğru mu anladım?
Böyle soruyorum, çünkü parabol dediğimiz farklı bir geometri. Her ne kadar basıklık değeri sıfıra yaklaştıkça çembere doğru gitse de Dünya'yı küresel kabul edebileceğimiz için bunu şimdilik bir kenara bırakalım. Soru biraz daha fizik sorusu çünkü.
Aslında bunun nedeni, yıldızların veya gezegenlerin hatta kütlesi yeterli miktarda olan gök cisimlerinin çoğunun neden küresel yapıda olduğu durumla aynı. En nihayetinde yıldızlar sudan oluşmasa da onlar da birer akışkan, keza atmosfer de öyle. Küresel yapı ise kütle çekim ve basınç kuvveti arasındaki dengenin (hidrostatik denge) doğal bir sonucu. Çünkü kürenin merkezinden yüzeye olan uzaklıklar, kürenin her yerinde aynıdır (yarıçaptır).
Bir piramit için bu böyle değildir. Dolayısıyla piramitin ucu ile kenarları farklı çekim kuvvetlerine maruz kalacağından zamanla yapısı bozulurdu (Dünya kütlesinde bir piramit yapabilseydik). Hatta bu nedenle Mars'ta Olympos Mons gibi dev dağlar görebiliyoruz, çünkü çekimi Dünya'ya göre daha az olduğu için, küresellikten daha fazla sapabiliyor.
Daha fazla fikir verebilmesi için kaynaklara hidrostatik denge ile ilgili bir yazımızı ekliyorum.
Kaynaklar
- Ö. Kayalı. Hidrostatik Denge. (25 Şubat 2021). Alındığı Tarih: 25 Şubat 2021. Alındığı Yer: | Arşiv Bağlantısı