Zehirli olan engerek ve çıngıraklı yılan gibi yaygın türler için doğru morfolojiler olabilirler.

Fakat mercan yılanları ve kral yılanlar arasında zehirli türler sadece dış görünüşünden anlaşılmaz. Özellikle kara mamba, bu argümana göre tamamen zehirsiz bir tür gibi gözükür. Ayrıca kral kobra da bu özellikleri göstermez. Bu yüzden genellemek doğru olmaz.

Havayolu kullanan yolcuların sayısı, küresel salgın gölgesinde geçen 2020 yılını saymazsak, giderek artıyordu. 2017 yılında yaklaşık 4 milyar yolcu havayolunu kullanmışken bu sayı 2018 yılında 4.3 milyar, 2019 yılında ise 4.4 milyar yolcuya ulaştı. Sağladığı zaman tasarrufu, düşük maliyeti, uzak mesafeleri tek araçla erişilebilir kılması, havayolunun tercih edilmesindeki faktörlerden sayılabilir. Ancak hepsinin içinde en kritik faktörün güvenlik olduğunu varsaymak yanlış olmaz.

2019 yılında tüm dünyadaki ticari uçuşlarda 114 kaza gerçekleşti ve ne yazık ki 6 ölümlü kaza nedeniyle 239 kişi hayatını kaybetti. Geçmiş yıllara göre hem kaza oranları hem ölümlü kaza sayılarında önemli yol kat edilmiş gibi görünse de daha iyisi için durmaksızın çalışılıyor.

Yıldızlar füzyon, yani atomların bir araya gelip enerji salması sayesinde uzayın karanlığında ışıl ışıl parlar. Peki ya yıldızlara güç sağlamanın başka bir yolu varsa?

Austin, Texas Üniversitesi'nden Katherine Freese ile Colgate Üniversitesi'nden Cosmin Ilie ve Jillian Paulin'den oluşan bir ekip, James Webb Teleskobu'ndan (JWUT) gelen görüntüleri incelerken yok olan karanlık madde parçacıklarından güç alan, Güneş'imizden çok daha büyük ve parlak olan teorik cisimler, yani karanlık yıldızlar olabilecek üç parlak cisim fark ettiler. Eğer hipotez doğrulanırsa bu yıldızlar, fiziğin çözülmemiş en derin problemlerden biri olan karanlık maddenin doğasını ortaya çıkarabilir. Weinberg Teorik Fizik Enstitüsü müdürü ve UT Austin'de Jeff ve Gail Kodosky Fizik Bölümü Başkanı Freese bu konuda şunları söylüyor:

Zihin felsefesi denildiği zaman, pek çok kişi, Descartes'ın yıllar yılı dillendirilen ama derinine pek inilmeyen "Düşünüyorum, o halde varım." sözünü anımsayabilir. Nitekim Descartes, modern felsefenin kurucusu olarak ve zihin felsefesiyle ilgili en önemli problemlerden birisi olan zihin-beden ayrımı sorununu ortaya atarak da, bu alanın ortaya çıkışında önemli ölçüde etkili olmuştur. 

Descartes'ın bu girişimi, alanla ilgili ilk gözle görülür çalışmayı başlatması anlamında önemliydi. Lakin bugün "zihin felsefesi" denildiği zaman, bu disiplin içerisinde çalışan kişilerin aklına Descartes ve düalizmden çok daha fazlası gelmektedir. Kavram olarak zihin dediğimiz zaman, onu teşkil eden unsurlar, zihin felsefesini ana hattan ilgilendiren bir tartışma olarak zihinsel dediğimiz şeyin kendisinin fiziksel olup olmadığı ve zihnin kendisini açıklamaya çalışan teoriler bu alanın çalışanları tarafından farklı şekillerde ele alınarak tartışılır. Bundan beş yüz sene öncesine kıyasla bugün, zihin kavramını ele almak ve irdelemek için çok sayıda düşünsel yapı geliştirildiği söylenebilir.

Yer çekimi, Dünya üzerindeki cisimlerin yere, yani Dünya'ya doğru düşme eğilimine verilen isimdir. Kütle çekimi (veya kısaca "kütleçekim") ise, uzay içindeki iki cismin birbirine doğru hareket etmeye meyilli olmasını ifade etmekte kullandığımız bir doğa yasasıdır.

Yer çekimi, kütleçekim yasasının Dünya özelindeki ismidir. "Yer çekimi", "kütle çekimi" ve "kütleçekim" gibi terimler arasında fiziksel olarak hiçbir fark bulunmamaktadır; sadece kütleçekim yasası ilk olarak Dünya'da fark edildiği için, Türkçede bu şekilde bir isim almıştır. Fakat yer çekimi tabiri, "Yer" (yani "Dünya") ile sınırlı olduğu için, kısıtlayıcı olabilir ve bu nedenle daha ziyade kütleçekim sözcüğü kullanılmaktadır.

“Kendi kendini iyileştiren biri olmak istedim.” diyor Chloe Angeline, “Kendini İyileştiren Ana" (Ing: "self-healing mama) adıyla bilinen Instagram hesabında. Antidepresanlar ve anksiyete ilaçları ona zombi gibi hissettiriyordu, bu yüzden o da kendini iyileştirmeye karar verdi. Ama tüm hikâye bu kadar değil. “Kendi kendini iyileştirme” ve “vücudun kendini iyileştirmesine yardım etmek” gibi ifadeler genellikle tıp dışında kanıtlanmamış ve çürütülmüş müdahaleler için para ödemek anlamına gelir.

Angeline, “Healy” olarak bilinen bir ürün ailesini satmaya adanmış çok seviyeli pazarlama makinesinin bir parçası. Bu cihazlar, bilezik ya da kulak memesi elektrotları aracılığıyla hafif bir elektrik akımı sağlayan avuç içi büyüklüğünde uzaktan kumandalara benziyorlar ve çok pahalılar. Bazılarının tek seferlik satın alımlar, diğerlerinin ise aylık abonelik gerektiren akıllı telefon uygulamalarıyla birlikte kullanılması gerekiyor. Ayrıca bir saat, kablosuz verici, beslenme uygulaması, dijital bulut servisi ve çeşitli aksesuarlar da var.

Dünya yörüngesinde yaklaşık 15.000 uydu bulunuyor. Uluslararası Uzay İstasyonu ve Hubble Teleskobu gibi birçoğu Dünya yüzeyinden yaklaşık 2.000 kilometre (1.200 mil) yükseklikteki alçak Dünya yörüngesinde (LEO) yer alıyor.

Ancak giderek daha fazla uydu LEO’ya fırlatıldıkça -SpaceX'in Starlink internet uydu takımı bile sonunda binlerce uyduyu daha oraya gönderecek- bölge biraz kalabalıklaşıyor. Bu nedenle kalabalığı hafifletmeye yardımcı olma potansiyeline sahip, Dünya’ya daha da yakın başka bir yörüngenin varlığı sevindirici. Buna VLEO veya çok alçak Dünya yörüngesi deniyor ve Dünya yüzeyinden sadece 100 ila 400 kilometre (60 ila 250 mil) yükseklikte bulunuyor.

İngiltere'nin en önde gelen bilim insanlarından biri olan Prof. Dr. Stephen Hawking, düşünen makinaların bizlerin var oluşuna karşı büyük bir tehdit olduğunu ileri sürdü. BBC'ye şöyle söyledi:

Bu uyarıyı, kendisine sorulan bir soruya cevaben yaptı. Aslında soru, konuşmak için kullandığı teknolojinin, çok basit bir yapay zeka formunu içeriyor olmasıyla ilgiliydi. Amiyotrofik Lateral Skleroz (ALS) hastalığı bulunan teorik fizikçi Stephen Hawking, Intel tarafından geliştirilen yeni bir konuşma sistemi aracılığıyla iletişim kuruyor. İngiltere'de bulunan, öğrenen makina sistemi uzmanları olan Swiftkey firmasının araştırmacıları da bu sistemin yaratılmasında görev aldılar. Birçoklarının akıllı telefonlarındaki bir klavye olarak bildiği Swiftkey, Hawking'in bilgisayarında da onun nasıl düşündüğünü öğreniyor ve bir sonra kullanması muhtemel olan kelimeleri ona tavsiye ediyor. 

Bir önceki yazımızda, diğer yazı dizilerimizde daha genel kapsamda ele aldığımız seçilim olgusunun daha akademik detaylarına girmiştik ve farklı sayıdaki lokus sayısıyla ifade edilen özelliklere göre geliştirilen farklı modellerin varlığından söz etmiştik. Ancak daha önemlisi, mutasyonların evrimin ana mekanizması olamayacağı gerçeğini matematiksel olarak ispatladıktan sonra, mutasyonların yarattığı varyasyonlar üzerine etki eden seçilimin ne kadar önemli bir evrimsel kuvvet olduğunu sözel olarak açıklamış, örnekler vermiştik. Şimdi ise bu konunun matematiğine girerek, mutasyonlara kıyasla seçilimin ne kadar hızlı bir şekilde evrimi tetikleyebileceğini göstereceğiz. Böylece matematik alet çantamıza yeni formüller ekleyerek, Hardy-Weinberg Dengesi'nin ikinci kuralı olan "Dengenin var olması için seçilim olmayacak." ilkesini bozsak bile popülasyonların evrimsel analizi nasıl yapabileceğimizi göreceğiz.

Öncelikle, herkesin genel hatlarıyla bildiği seçilim olgusunu sayısal bir düzleme oturtalım: Yine tek lokuslu (2 alelli) bir model kullanacağız, en basitini yani. Alellerimizin adı B1 ve B2 olsun bu defa. Tıpkı A ve a gibi; ancak farklı harflere ve isimlendirmelere de alışın diye böyle yapmayı uygun görüyoruz. Hemen bir başlangıç frekansı tanımlayalım:

Charles Darwin henüz 22 yaşında Cambridge'de okurken HMS Beagle gemisinde 5 yıl sürecek olan bir dünya gezisine davet edildi bir çok yeri gördü ve oradaki canlıları dikkatlice yakından inceledi bir çok canlıyı inceledikten sonra bazı şeyleri fark etti bazı canlılar birbirine fazla benziyordu gezide Galapagos adalarına vardığında oradaki Kaplumbağaları inceledi nemli ve yiyeceklerin bol olduğu yerlerde kaplumbağaların boyunları kısaydı fakat kuru ve yiyeceklerin az ve ulaşılması zor olduğu yüksekliklerde boyunları daha uzundu bu tür canlılar Darwinin dikkatini çekmişti gezi bittikten sonra Darwin hayvan yetiştiricilerinin farklı cinsleri karıştırarak nasıl yeni türleri ortaya çıkardığını inceledi Darwin doğada da bu tür bir türleşmenin olabileceğini düşündü Darwin bu olayı Varoluş Mücaledesine bağladı Doğada bir Varoluş Mücadelesi vardı Doğada bulunduğu ortama en iyi adapte olabilen canlı hayatta kaldığı için üreyebiliyordu ve bu sayede hayatta kalabilmesini sağlayan özelliğini sonraki nesillere aktarılıyordu Hayatta kalamadığı için üreyemeyen canlılar eleniyor ve yok oluyordu Darwin tüm canıların ortak bir atadan geldiğini düşünüyordu geziden 20 yıl sonra Darwin binlerce sayfa yazmıştı Darwin teorisinin ve elindeki kanıtların çürütülemeyecek olmasını istediği için henüz hiçbir sayfa yayınlamamıştı fakat İngiliz bir Doğa Bilimci olan Alfred Russel Wallace'dan aldığı bir mektup sonrasında herşey değişti Alfred Russel Wallace'da çalışmalarında Darwin ile aynı sonucu elde etmişti Darwin ve Wallace çalışmalarını ortak bir mektupda sundu fakat Darwin 1 yıl sonra yani 1859'da "Türlerin Kökeni" adlı kitabını yayınladı kitabında Türlerin tek bir ortak atadan geldiğini ve çeşitlenmenin Doğal bir olay sonucu ortaya çıktığını anlattı

Darwin canlıların doğal bir süreç sonrası çeşitlendiğini düşünüyordu şimdi Doğal Seçilim nedir size bunu açıklayayım Doğal Seçilim Bir türde Doğal olaylar sonucu Genlerin ve Özelliklerin yeni nesillere aktarılması sonucu bir türün yeni türe nasıl dönüştüğünü açıklayan Evrim Teorisinde yer alan bir seçilimdir biraz karmaşık oldu ama umarım anlamışsınızdır canlıların bulunduğu ortama adapte olması gerekmektedir çünkü çevre sürekli değişmekte eğer canlılar bulunduğu ortama adapte olamasaydı bugün tam anlamıyla hiçbir canlı var olamazdı bu yüzden canlılar evrimleşmek zorundadır avantajlı olmak zorundadır pekii bu olay nasıl gerçekleşiyor bir canlı bir ortama adapte olabilmesi için bir özelliğinin olması gerekir bu canlı adapte olabildiği için üreyebilir genlerini ve özelliklerini gelecek nesillere aktarabilir zaman içinde canlı mutsayon geçirdiği için genleri değişir ve bu sayede çeşitlilik sağlanır yüz milyonlarca yıl içerisinde bu canlılar tamamen değişir ve artık yeni bir tür olur ama bu durum sizi yanlış bir anlaşılmaya kaptırmasın bir canlının yeni bir türe dönüşmesi için yüz milyonlarca yıl geçmesi gerekmez çok daha kısa sürelerde de yeni bir türe dönüşebilir çevre sürekli değişir bu saye de Doğal Seçilim sürekli meydana gelir en avantajlı canlılar seçilir, hayatta kalır, çoğalır, değişir ve sonunda yeni bir türe dönüşür geri kalan avantajsız canlılar ise elenir ve yok olur işte doğa budur işte doğal seçilim budur gelmiş ve gelecek olan canlılar bu işlemden geçmiş/geçecektir başka yol yok ya seçilir ve hayatta kalırsın ya da elenir ve yok olursun yaşam dediğimiz budur doğa dediğimiz budur