2013 Yılında Soyu Tükenme Tehlikesi Altında Olan Canlıların Sayısı Arttı!
Bu haber 11 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.
2013 senesinin Kırmızı Listesi açıklandı. Uluslararası Doğanın Korunması Birliği'ne (IUCN) göre, çok nadir bulunan ve ilginç bir zürafa türü ile ondan çok daha nadir bulunan bir kuş türü çok yakında tamamen yok olacak. İsveç temelli bu grup, Dünya'nın en nadir bulunan türlerini takip ediyor ve tehdit altında olan memeliler, sürüngenler, kuşlar ve bitkilerden oluşan Kırmızı Liste'yi güncellediler.
Aslında tüm haberler kötü değil. Koruma çabaları olumlu sonuçlar da veriyor. Örneğin Kaliforniya Kanal Adası Tilkisi ve derisırtlı deniz kaplumbağalarının sayısı koruma çabaları sayesinde artıyor. Ne var ki bu iki tür de halen listedeler; ancak "tehlike altında" kategorisinden, "en düşük derecede tehdit" kategorisine kadar geniş bir skaladan oluşan listede daha düşük bir dereceye alındılar. Ancak IUCN sözcüsü Jane Smart şunları söylüyor:
Yine de genel mesaj oldukça kötü. Her bir güncellemeyle, bazı türlerin durumunda gelişme olsa da, çok daha fazla sayıda tür tehdit altına girmeye başladı.
Listede yer alan 71.576 türden 21.286'sının statüsü "yok olma tehdidi altında". Listede yer alanlardan bazıları şu şekilde:
1) Okapi:
Zürafaların kuzeni olan okapiler "neredeyse tehdit altında" statüsünden "tehdit altında" statüsüne alındılar. Yani yok olmalarına 3 adım kaldı. Sadece Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nde bulunan bu tür, insanlar tarafından öldürüldüğü ve avlandığı için; ayrıca yaşam alanları insanlar tarafından yok edildiği için tehdit altında. Son 18 yılda türün yaşam alanlarının %50'sini yok ettik.
2) Beyaz Kakadu
İnsanların ev hayvanı olarak alma meraklarının giderek artmasından ötürü, türün yakalanma ve öldürülme miktarları da katlanarak arttı. Öyle ki, artık türün birey sayısının, türün devamlılığı için yeterli olmadığı düşünülüyor. Bu sebeple "tehdit altında" kategorisinde yer alıyor. En çok Endonezya'da bulunan türün tüm popülasyonunun her yıl %17'sinin insanlar tarafından hapsedildiği ve satıldığı düşünülüyor.
3) Kaliforniya Kanal Adası Tilkisi
Yeniden doğal ortamına salınma ve aşılama çabaları sayesinde bu türün popülasyonu 2002 yılındaki 1500 bireyden, 5500'e başarıyla çıkarıldı. Bu sayede artık tür "kritik olarak tehdit altında" kategorisinden "neredeyse tehdit altında" kategorisine yükseltildi.
4) Derisırtlı Kaplumbağa
En büyük kaplumbağa türü olan derisırtılıların durumu Atlantik Okyanusu'nda giderek iyileşiyor. Bu sebeple durumları "kritik olarak tehdit altında" seviyesinden "korunmasız" seviyesine yükseltildi. Ancak Pasifik Okyanusu'ndaki bireylerin sayısı giderek azalıyor. Bunun sebebi de yumurtaların insanlar tarafından çalınması ve balıkçılık...
5) Beyaz Dudaklı Pekari
Yaşam alanlarının tahrip edilmesi, yasadışı avlanma ve epidemik hastalıklar sebebiyle beyaz dudaklı pekamilerin popülasyonları hızla çöküyor. Eskiden Orta ve Güney Amerika'da rahatlıkla bulunabilen bu türün durumu hızla "korunmasız" düzeyine indi. Eğer önlem alınmazsa bu gidişat devam edeceğe benziyor.
6) Beyaz Kanatlı Tüykuyruk
Afrika'nın en nadir kuşlarından biri olarak bilinen bu türün fotoğraflarını bile bulabilmek imkansıza yakındır. Toplamda 1000'den az bireyi kaldığı düşünülen türün durumu "kritik olarak tehdit altında"dır ve yakın bir gelecekte tamamen yok olmaları çok muhtemeldir.
Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz gibi Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...
O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...
O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.
Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.
Soru & Cevap Platformuna Git-
2
-
1
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
- Çeviri Kaynağı: Salon | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 11/05/2025 19:53:32 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/1707
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
This work is an exact translation of the article originally published in Salon. Evrim Ağacı is a popular science organization which seeks to increase scientific awareness and knowledge in Turkey, and this translation is a part of those efforts. If you are the author/owner of this article and if you choose it to be taken down, please contact us and we will immediately remove your content. Thank you for your cooperation and understanding.
