Yüzgeçlerin Bacaklara Evriminde Genom Çiftlenmeleri: Kürek Burunlu Balık

Bilim insanları, yaptıkları araştırma sonucunda bu balığın genomunun günümüzden 42 milyon yıl önce bir bütün olarak çiftlendiğini (ikiye katlandığını) tespit ettiler. Bu araştırmanın sonuçları Genome Biology and Evolution dergisinde yayımlandı. Araştırmacılar, bu eşsiz özelliğin yüzgeçlerin zaman içerisinde nasıl evrimleştiğine ışık tutmasını umuyor. San Fransisco Eyalet Üniversitesinden Karen Crow şöyle diyor:
Kürekburunlu balıkların kendilerine ait bir genom çiftlenmesi olduğunu bulduk. Bu da, karşılaştırmalı çalışmalara karmaşıklık ekleyen, fazladan genetik materyal anlamına geliyor. Bu durum, uzuvların evrimine bakış açışımızı değiştirebilir.
İnsanların uzuvlarının nasıl oluştuğunu açıklamak için, araştırmacılar farede bulunan ve uzuvların oluşmasını sağlayan genleri, kürekburunun genleriyle kıyasladılar. Daha önceden yapılan araştırmalar, balıkların genomlarında uzuvların evrimi için gereken genetik bilginin, dört uzuvlu canlıların (tetrapod) evriminden çok önce zaten bulunduğunu gösteriyordu. Tetrapodlar içerisinde sürüngenler, kuşlar, amfibiler ve memeliler bulunuyor.
Crow ve ekip arkadaşları Amerikan Kürekburunlu Balığı'nın 19 HOX genini barındıran kromozomal bölgelerini dizilediler. HOX genleri vücut şeklini ve uzuv gelişimini kontrol eden genlerdir. Ayrıca bu genler, genom çiftlenmesinin tespit edilmesi için de başlıca adaylardır.
Genomun bir bütün olarak çiftlenmesi, araştırmacılar tarafından "evrimsel tarih içerisinde oyunu değiştirecek kadar kritik değişimler" olarak tanımlanıyor. Bu çiftlenmeler, evrimsel tarihte yeni türlerin oluşmasına veya tür içerisinde yepyeni özelliklerin oluşmasına neden oluyor.
Bu tür çiftlenmeler, oldukça düşük olasılıklı unsurların bir araya gelmesi sonucu gerçekleşiyor ve her bir genin birer ikizinin oluşmasına neden oluyor. Bu gerçekleştiğinde, genellikle ikiz genlerden bir tanesi normal görevini sürdürürken, ikinci kopya ya körelerek yok oluyor ya da yepyeni bir özelliğe doğru evrimleşiyor. Uzmanlık alanı yeni özelliklerin evrimi ve çeşitlilik olan Crow şöyle açıklıyor:
Bu ekstra genetik materyal, evrimin üzerine yeni çizimler yapabileceği bir tuval görevi görüyor.
Çeneli omurgalıların evrimleşmesinden önce bu tür kilometre taşı olacak 2 genom çiftlenmesi olduğu düşünülüyor. Evrim Ağacı'nın dallarının uçlarına doğru ilerledikçe, belirli dallar ve soy hatlarında daha da fazla çiftlenmeye rastlıyoruz. Ancak bu çiftlenmeler, hayvanlara göre bitkilerde daha sık görülüyor. Crow, son olarak şunları söylüyor:
Kürekburunlarda olduğunu tespit ettiğimiz gen çiftlenmesi, bu çiftlenmelerin hayvanlarda eskiden düşünüldüğü kadar seyrek olmayabileceğini gösteriyor.
Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...
O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...
O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.
Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.
Soru & Cevap Platformuna Git- 3
- 1
- 1
- 1
- 1
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- Çeviri Kaynağı: Daily Mail | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 22/02/2025 19:08:14 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/1828
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
This work is an exact translation of the article originally published in Daily Mail. Evrim Ağacı is a popular science organization which seeks to increase scientific awareness and knowledge in Turkey, and this translation is a part of those efforts. If you are the author/owner of this article and if you choose it to be taken down, please contact us and we will immediately remove your content. Thank you for your cooperation and understanding.