Yılan gözlü kertenkele (Ophisops elegans)

Pedram Türkoğlu

Gözlem Bilgileri

Eskişehir'in Mihalıççık ilçesinde Adahisar Köyü'ne bağlı yaklaşık 800 küsür rakımdaki bir tepede gözlemlediğimiz birey.

Tanım ve Genel Bilgiler

Asya'daki diğer kertenkele türlerinin aksine göz kapakları birleşmiş ve orta kısımda saydam bir disk şeklindedir. Bu da aktif göz kapağı bulunmayan yılanlarınki gibi gözüktüğü için türün ismi buradan gelir. Aynı zamanda tarla kertenkelesi olarak da bilinirler. Sırt pulları karinalıdır ve omuzları/kafası yere yakın seyreder. Duruşu ve hareketi daha çok "sürünür" pozisyonu andırır. Burun delikleri lateral yerleşimli, takibinde 2-4 postnasal bulunur. Karın kısmı açık renklidir, üst tarafında (apikal) yanlardan uzanan ve giderek kontrastı azalabilen yeşilimsi 2-4 çizgi bulunur. Kolların başladığı bölge adeta kulağın yakınına kadar ulaşır. Kuyruğu vücudunun iki katı uzunluktadır.

Evrimsel Tarih ve Taksonomi

Eski Dünya'da (Asya, Avrupa ve Afrika) yayılım gösteren Lacertidae ailesinde sınıflandırılırlar. Bu ailede duvar kertenkeleleri gibi birçok kertenkele ile türü ile birlikte bulunurlar. Söz konusu aile Avrupa'da görebileceğiniz en yaygın ailedir. İçerisinde 300'den fazla tür ve 39 cins bulunur. Bunların arasından en sık karşılaşacağınız Lacerta cinsidir.

Ekolojik Dağılım ve Habitat

Bazı kaynaklara göre Orta Asya, Doğu Avrupa ve Kuzey Afrika'da da görülebilirler. Özellikle Gürcistan, Ermenistan, Azerbaycan, Bulgaristan, Yunanistan, Kıbrıs, Türkiye, Libya, Mısır, Suriye, İran, Irak, Lübnan, İsrail, Ürdün, Kuzey Pakistan ve Kuzeybatı Hindistan. Genelde ormanlar, taşlık ve kayalık dağlar, tarlalar, çalılıklar ve bozkırları tercih ederler.

Diyet ve Metabolizma

Ufak eklembacaklılar ile beslenir.

Etimoloji

Kelime anlamı olarak "ophis" yılan, "ops" göz ve "elegans" nazik, kırılgan anlamını taşır.