Yeni Bir Bilgisayarlı Hesaplama Modeli ile Fare Beynindeki Kök Hücreler Gençleştirildi!
Cold Spring Harbor Laboratory
Bu haber 5 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.
Organlarımızı düzenleyen tüm hücreler aslında kök hücrelerden geliyor. Kök hücreler bölünüyor ve bunun sonucunda beyin, akciğerler veya kemik iliği gibi spesifik doku hücrelerine dönüşüyorlar. Ancak yaşla birlikte yaşayan organizmalardaki kök hücreler çoğalma özelliklerini kaybediyorlar. Birçoğu kalıcı olarak pasif duruma geçiyor.
Kök hücrelerin hesaplamalı modellerini mümkün olduğunca doğru yaratmak adına LCSB'nin Prof. Antonio del Sol liderliğindeki Hesaplamalı Biyoloji Grubu yeni bir yaklaşım uyguladı. Şöyle anlatıyorlar:
Kök hücreler sık sık başka hücrelerle ve ekstra hücresel bileşenler ile etkileşim kurmak zorunda kaldıkları bir ortamda (niş içinde) yaşıyorlar. Bu kadar bol ve karmaşık moleküler iletişimi bilgisayarda modellemek fazlasıyla zor. Biz de bu yüzden perspektifimizi değiştirdik. Kök hücreleri dışarıdan etkileyen faktörleri düşünmeyi bıraktık ve çok iyi tanımlanmış nişlerde kök hücreyi içeriden etkileyen faktörlerin tam olarak nasıl olacağı hakkında düşünmeye başladık.
Bu yeni yaklaşım, Hesaplamalı Biyoloji Grubu'ndan Dr. Srikanth Ravichandran tarafından geliştirilen yeni bir hesaplama modeline yol açtı:
Modelimiz kök hücrenin işlevsel durumunda hangi proteinlerin nişte sorumlu olduğunu -yani kök hücrelerin ne zaman bölünüp ne zaman pasif duruma geçeceğini- belirleyebiliyor. Modelimiz hangi genlerin transkriptlendiği bilgisine dayanıyor. Modern hücre biyolojisi teknolojisi, gen ifadesinin tek hücre çözünürlüğündeki profilini mümkün kılıyor.
Önceden neden yaşlı farelerin beynindeki çoğu kök hücrenin pasif kaldığı bilinmiyordu. Hesaplamalı modelden LCBS'deki araştırmacılar ''sFRP5'' adında yaşlı farelerdeki nöronal kök hücrelerini inaktif tutan ve hücre farklılaşması için WnT yolunu önemli ölçüde bloke ederek çoğalmayı önleyen bir molekül tanımladılar.
Hücreler için Gençleştirme
Ardından DKFZ'deki işbirlikçilerin sinir kök hücrelerinde uzun süreli uzmanlığı işin içine girdi: Kök hücreleri önce bir hücre kültür kabında ve sonradan direkt olarak fare üzerinde incelemek bilgisayarların hesaplama tahminini deneysel olarak doğrulayabildi. sFRP5'in hareketlerini nötrleyince canlılığını kaybetmiş kök hücreler daha aktif çoğalmaya başladılar. Del Sol şöyle anlatıyor:
sFRP5'in deaktifleştirilmesiyle birlikte hücreler bir çeşit gençleşmeden geçiyor. Sonuç olarak yaşlı faredeki faal olmayan kök hücrelerle aktif hücrelerin oranı neredeyse genç hayvanlardaki kadar olumlu oluyor.
Antonio del Sol ise şöyle diyor:
Sonuçlarımız kök hücre merkezli terapi uygulamalarında örneğin nörodejeneratif hastalıklarda önemli bir adım teşkil ediyor. Böylece hesaplamalı modellerle spesifik durumdaki kök hücrelerin ana karakteristik özelliklerini tanımlayabileceğimizi gösterdik.
Bu yaklaşım sadece beyin ile alakalı çalışmalar ile sınırlı değil. Aynı zamanda vücuttaki diğer organların kök hücrelerini modellemede de kullanılabilir. Antonio del Sol, sözlerini şöyle bitiriyor:
Umudumuz bunun rejeneratif tıpa yeni yollar açacağı yolunda.
Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz gibi Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...
O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...
O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.
Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.
Soru & Cevap Platformuna Git-
4
-
4
-
4
-
4
-
4
-
3
-
3
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
- Çeviri Kaynağı: ScienceDaily | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 09/05/2025 03:04:23 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/7945
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
This work is an exact translation of the article originally published in ScienceDaily. Evrim Ağacı is a popular science organization which seeks to increase scientific awareness and knowledge in Turkey, and this translation is a part of those efforts. If you are the author/owner of this article and if you choose it to be taken down, please contact us and we will immediately remove your content. Thank you for your cooperation and understanding.
