Yaşama Elverişli Gezegen Arayışı: Neden ''Dünya-Benzeri'' ile Sınırlı Kalalım?
Bu haber 11 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.
Yeni bir raporun söylediği üzere; bilim insanları uzak yıldızların etrafında dönen yaşanılabilir gezegenleri ararken, dünya benzeri gezegenlere o kadar odaklanmışlar ki yaşama dünyadan daha elverişli olabilecek gezegenleri gözden kaçırıyorlar.
Astrobiology dergisinde yayınlanan bir çalışmaya göre bahsedilen süper-yaşanılabilir (super-habitable) gezegenler dünyaya benzemek zorunda değil, ancak yine de bu gezegenler yaşamın ortaya çıkması ve evrimleşmesi için daha uygun şartlara sahip olabilir. Çalışmanın baş yazarı olan, Kanada McMaster Üniversitesinden Rene Heller şöyle diyor:
Benim bakış açıma göre, astronomlar ve biyologlar taraflı. Bu bilim insanları dünya benzeri gezegenler arıyorlar. Ancak dünyanın yaşama elverişliliği evrendeki diğer olası yaşanılabilir gezegenlerle karşılaştırıldığında alt seviyelerde kalıyor olabilir. Gezegenimiz evrendeki tipik yaşanılabilir gezegenlerin özelliklerini yansıtmıyor olabilir.
Heller ve Weber Devlet Üniversitesi’nden makalenin eş yazarı John Armstrong bir gezegeni ‘’süper-yaşanılabilir’’ yapacak niteliklerin uzun bir listesini yaptılar.
Bu tip gezegenler Dünya'nın 2-3 katı büyüklüğünde olacaktır ve muhtemelen dünyadan daha yaşlı olacaklardır. Yörüngelerinde oldukları yıldızlar da bizim güneşimizden biraz daha küçük olacaktır. Gezegen yüzeyindeki sıvı su büyük ve derin okyanuslara olmak yerine gezegenin yüzeyine dağılmış nispeten daha sığ rezervuarlarda olacaktır. Kozmik radyasyondan korunmak için bir küresel bir manyetik alana ihtiyaç duyacaklardır ve büyük ihtimalle atmosferleri Dünya'nınkinden daha kalın olacaktır [Ç.N.: daha büyük olacak gezegenin daha kuvvetli bir çekim kuvveti olacağından atmosferinin daha kalın olması beklenir]. Yeni keşfedilen gezegenlerin yaşama elverişliliğini tespit etmek için bilgisayar modelleri kullanan Washington Üniversitesi’nden Rory Barnes şöyle diyor:
Bu gezegenleri yaşama elverişliliklerine göre sıralarken neleri dikkate alacağımızı düşünmeye başlamak güzel bir şey. Bence bu çalışma bir gezegeni yaşama elverişli yapmakta rol oynayan farklı özellikleri güzel bir şekilde inceliyor.
Şu ana kadar bilim insanları diğer yıldızların etrafında yörüngede olan yaklaşık 1000 gezegen keşfetti. Şu anki teknolojimiz bu gezegenler hakkında çok fazla bir bilgi almak için yeterli değil. Sadece gezegenin boyutu, yoğunluğu ve yıldızından en kadar uzakta yörüngede olduğu öğrenilebiliyor.
Gezegenler üzerlerindeki sıcaklık sıvı su bulundurmaya elverişli olduğu durumda ‘’yaşama elverişli bölgede’’ şeklinde işaretleniyor. Barnes şöyle bitiriyor:
Şu an söyleyebileceğimiz sadece bu. Üzerlerinde yaşam var mı sorusunu bir kenara bırakın yaşama elverişli mi onu bile tam olarak belirleyemiyoruz.
Not: Bu yazıyı çeviren Ferhat Büke'ye teşekkür ederiz.
Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...
O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...
O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.
Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.
Soru & Cevap Platformuna Git-
5
-
2
-
2
-
2
-
1
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
- Çeviri Kaynağı: NPR | Arşiv Bağlantısı
- R. Heller. (2014). Superhabitable Worlds. Astrobiology. | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 22/02/2025 17:55:46 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/1932
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
This work is an exact translation of the article originally published in NPR. Evrim Ağacı is a popular science organization which seeks to increase scientific awareness and knowledge in Turkey, and this translation is a part of those efforts. If you are the author/owner of this article and if you choose it to be taken down, please contact us and we will immediately remove your content. Thank you for your cooperation and understanding.
