Paylaşım Yap

Yanılgı Nedir? Yanılgı Kriterleri Nelerdir?

1 dakika
6,185
Yanılgı Nedir? Yanılgı Kriterleri Nelerdir? URM Academy

Yanılgı (veya "yanılsama", "delüzyon"), elde var olan bilimsel ve üstün kanıtlara rağmen belli bir konudaki aksi görüşe duyulan güçlü inanç ve bağlılıktır. Yanılsama, genellikle nörolojik veya zihinsel hastalıkların bir belirtisi veya parçası olarak ortaya çıkar; ancak bugüne kadar herhangi spesifik bir hastalık ile doğrudan bağlantısı kurulamamıştır. Bilimsel literatürde yanılsamaların en sık karşımıza çıktığı hastalıklar şizofreni, paranoya, manik bipolar bozukluk ve psikotik depresyondur.

Tıp dahilinde bir hastalık olarak görülen yanılsama; hatalı bilgilerden, dogmatizmden, illüzyondan veya algı yanılgılarından kaynaklı hatalı inançlara sahip olmak ile karıştırılmamalıdır. Bu bağlamda, bir insanın belli bir inanca dogmatizm ya da hatalı bilgilendirme dolayısıyla bağlılık duyması, yanılsama olarak görülemez. Yine de yanılsamayı kategorize ederken kullanılan ölçütler, kimi zaman hastalıklı olmadan sahip olunan dogmatik inanışların da yanılgı veya yanılsama olarak kategorize edilebileceği fikrini doğurmaktadır. Bazı bilim insanları, dogmatizm veya hatalı bilgilerden doğan yanlış inançlara bağlılığın formlarının bariz bir şekilde yanılgı olduğunu, belli bir noktadan sonra yanılgı ile hatalı bilgiyi veya dogmatizmi ayırt etmenin mümkün olamayacağını ileri sürmektedirler.

Yanılsamanın Kriterleri

Bir inanışın psikolojik olarak yanılsama olarak kabul edilebilmesi için şu kriterlerin bir arada bulunması gerekir:

  • Mutlak inanç (Bir inancın doğruluğuna yönelik mutlaklık varsayımı)
  • Düzeltilmezlik (İnancın aksinin kanıtlanmasına rağmen fikirlerin değiştirilememesi)
  • İmkansızlık veya Geçersizlik (İnanılan şeyin geçerli olmasının herhangi bir açıdan imkansız olması; ancak buna rağmen inancın korunması)

Dogmatik inanç ve hatalı bilgilerden doğan yanlış inançların hangi kategoride değerlendirileceğinin kestirilmesini kolaylaştırmak adına bazı bilim insanları, "değer yargılarının" ekstrem (uç) formlarının, metaforik olarak kullanılmadığı müddetçe "yanılsama" olarak değerlendirilmesi gerektiğini ileri sürmektedirler. Örneğin, eğer ki bir insan "Güneş'e uçup, ona dokunup, sonra Dünya'ya geri geldiğine" inanıyorsa ve bunu mecazen söylemiyorsa, bu inancı yanılsama olarak görülmelidir ve psikolojik bir rahatsızlık olarak değerlendirilmelidir. 

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
18
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 9
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 5
  • Merak Uyandırıcı! 4
  • Üzücü! 2
  • Muhteşem! 1
  • Bilim Budur! 1
  • Güldürdü 1
  • Grrr... *@$# 1
  • İğrenç! 1
  • Korkutucu! 1
  • İnanılmaz 0
  • Umut Verici! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 03/11/2024 09:24:50 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/4298

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Kategoriler ve Etiketler
Tümünü Göster
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Parçacık
İnfografik
Eşey
Sosyal Medya
Uçak
Mikoloji
İnsan Sağlığı
Yapay Zeka
Yas
Hamilelik
Akıl
Jeoloji
Fil
Grup
Kontrol
İnsanlık
Kırmızı
Karar Verme
Santigrat Derece
Nobel Ödülü
Canlı
Hominid
Hidrotermal Baca
Habercilik
Bilimkurgu
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
Ç. M. Bakırcı. Yanılgı Nedir? Yanılgı Kriterleri Nelerdir?. (8 Nisan 2016). Alındığı Tarih: 3 Kasım 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/4298
Bakırcı, Ç. M. (2016, April 08). Yanılgı Nedir? Yanılgı Kriterleri Nelerdir?. Evrim Ağacı. Retrieved November 03, 2024. from https://evrimagaci.org/s/4298
Ç. M. Bakırcı. “Yanılgı Nedir? Yanılgı Kriterleri Nelerdir?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 08 Apr. 2016, https://evrimagaci.org/s/4298.
Bakırcı, Çağrı Mert. “Yanılgı Nedir? Yanılgı Kriterleri Nelerdir?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, April 08, 2016. https://evrimagaci.org/s/4298.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close