Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

X Şeklindeki Kromozomlar Ne Kadar Gerçekçi? Kromozomun Şeklini Biliyor Muyuz?

2 dakika
4,424
X Şeklindeki Kromozomlar Ne Kadar Gerçekçi? Kromozomun Şeklini Biliyor Muyuz?
Tüm Reklamları Kapat

İnsan vücudunda yer alan kromozomlar üzerinde onlarca yıldan beri araştırmalar yapılıyor. Bir asırdan fazla süredir yapılan bu araştırmalarda kromozomların şekli hep X harfine benzer olarak biliniyor ve kabul görüyordu. Şimdiye kadarki bütün genetik hastalık çalışmaları ve gen lokasyonları bu X şekline göre yapılırdı. 

Örneğin, KIT geninden ve bu genin yeterli protein üretememesi sonucu ortaya çıkan piebaldizm adlı bir genetik bozukluğu ele alalım. İlk yapılacak işlem, ilgili genin genom içindeki yerini tespit etmektir. Burada KIT geni 4. kromozomun uzun kolunda yer alır diyerek hastalığı anlamadaki ilk adımı atıyorduk. Ancak artık işler bu kadar basit olmayabilir. Babraham Enstitüsü araştırmacılarının kromozomlar üstünde yaptığı incelemeler kromozomun yapısı konusunda bilim insanlarını bir daha düşünmeye davet ediyor.

Ekip kromozomların şeklini daha iyi incelemek için 3 boyutlu modellerin kullanıldığı yeni bir yöntem geliştirdi. Kromozomun X şeklindeki görüntüsü bize onun 3 boyutlu yapısı hakkında fazla bir fikir vermiyordu. Ekip buradan yola çıkarak DNA’nın kendi içinde katlanma mekanizmasını ortaya çıkarmak ve bu sistemin karmaşıklığını anlamak için kromozomun 3 boyutlu yapısını çözmeyi hedefledi. Kromozomları göstermek için kullanılan X şekli aslında bu yapının sadece bir anlık görüntüsünden ibaret. Araştırma grubundan Dr. Peter Fraser konuyu şu sözlerle açıklıyor: 

Tüm Reklamları Kapat

X şeklindeki kromozom görüntüsüne çoğumuz aşinayız ancak bu mikroskopik kromozom portresi onun sadece bölünme evresinde görülen anlık bir geçiş yapısı. Hücreler bölünmeyi bitirdikten sonra kromozomun X şekli kayboluyor. Kromozomlar bu noktadan sonra artık bambaşka bir şekle bürünüyorlar, bu güne kadar bu şekilleri tam olarak ortaya çıkarmak mümkün olmamıştı.

Dr. Peter’ın ekibi DNA sıralama tekniğini kullanarak bir hücrede kromozomun binlerce moleküler ölçümlerini yaptılar. Bu küçük ölçümler daha sonra bilgisayar ortamında (güçlü bilgisayarlar) birleştirilerek kromozomun üç boyutlu portreleri elde edildi.

Elde edilen yeni kromozom görüntüleri bize kromozomun yapısından daha fazlasını gösteriyor. Kromozomlar temel olarak DNA ve histon proteinlerinden oluşuyor, DNA’nın kromozomu oluştururken izlediği yol konusunda bilim insanları arasında hala bir fikir birliğine varılabilmiş değil. DNA katlanmasında görülen solenoid ve zigzag modeller hala tartışma konusu.

Kromozomun üç boyutlu yapısının ortaya çıkmasıyla insan genomunu anlamada çok önemli bir adım atılmış oldu. Bu çalışma DNA’nın hücre çekirdeği içindeki konumunu daha iyi gösteriyor ve bilgisayar ortamında gerçekleştirilen DNA çalışmalarını hızlandıracağı bekleniyor. Kromozomların yeni ortaya çıkan yapısı, proteinlerin ne zaman ve ne kadar ekspres edileceği konusunda bize daha ayrıntılı bilgi verecektir. Bu bağlamda gelecek yıllarda yapılacak yeni araştırmalarla genetik hastalıklar ve yaşlanma gibi sağlık sorunları daha iyi aydınlatılacaktır.

Kromozomların gerçek şekline yönelik bir animasyon, aşağıdaki videodan incelenebilir:


Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
11
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Merak Uyandırıcı! 6
  • Tebrikler! 5
  • Muhteşem! 2
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 2
  • İnanılmaz 2
  • Umut Verici! 2
  • Bilim Budur! 1
  • Güldürdü 1
  • Grrr... *@$# 1
  • Üzücü! 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Çeviri Kaynağı: Babraham Institute | Arşiv Bağlantısı
  • T. Nagano. (2013). Single-Cell Hi-C Reveals Cell-To-Cell Variability In Chromosome Structure. Nature, sf: 59-64. | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 21/11/2024 22:50:54 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/3351

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Canlılık
Balık
Yayılım
Kafatası
Algoritma
Balıkçılık
Nöroloji
Meyve
Ornitoloji
Canlılık Ve Cansızlık Arasındaki Farklar
Hastalık
Maske
Homo Sapiens
Yok Oluş
Astrobiyoloji
Mutasyon
Toprak
Kimyasal Bağ
Görelilik
Bellek
Kütle
Uçma
Beslenme Davranışları
Makale
Köpekbalığı
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
B. Institute, et al. X Şeklindeki Kromozomlar Ne Kadar Gerçekçi? Kromozomun Şeklini Biliyor Muyuz?. (7 Mart 2015). Alındığı Tarih: 21 Kasım 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/3351
Institute, B., Taybaş, Ç., Bakırcı, Ç. M. (2015, March 07). X Şeklindeki Kromozomlar Ne Kadar Gerçekçi? Kromozomun Şeklini Biliyor Muyuz?. Evrim Ağacı. Retrieved November 21, 2024. from https://evrimagaci.org/s/3351
B. Institute, et al. “X Şeklindeki Kromozomlar Ne Kadar Gerçekçi? Kromozomun Şeklini Biliyor Muyuz?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Çağlayan Taybaş, Evrim Ağacı, 07 Mar. 2015, https://evrimagaci.org/s/3351.
Institute, Babraham. Taybaş, Çağlayan. Bakırcı, Çağrı Mert. “X Şeklindeki Kromozomlar Ne Kadar Gerçekçi? Kromozomun Şeklini Biliyor Muyuz?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Çağlayan Taybaş. Evrim Ağacı, March 07, 2015. https://evrimagaci.org/s/3351.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close