İngiltere, teknik olarak ne bağımsız bir ülke ne de tek başına egemen bir devlettir. Üstelik sadece İngiltere değil, Birleşik Krallık’ı oluşturan diğer üç ülke olan İskoçya, Galler ve Kuzey İrlanda da bağımsız değildir. İngiltere, Birleşik Krallık’ın dört ülkesinden biri olarak kabul edilir ve Birleşmiş Milletler, NATO veya Avrupa Konseyi gibi uluslararası kuruluşlarda yalnızca Birleşik Krallık temsil edilir. Bu bağlamda, egemen devlet Birleşik Krallıktır ve içinde İngiltere, İskoçya, Galler ve Kuzey İrlanda yer alır.

Bu karışıklığın sebebi İngiltere'nin Birleşik Krallık'ın en büyük ve en güçlü parçası olmasından kaynaklanmaktadır. Birleşik Krallık'ın ekonomik ve siyasi güç merkezi olan İngiltere, Birleşik Krallık nüfusunun %84'ünü sağlamaktadır ve Birleşik Krallık'ın başkenti Londra'dır. Bu yüzden dışarıdan bakıldığında Birleşik Krallık çoğu zaman İngiltere olarak algılanır. Aslında bu olay çok da şaşırılacak bir durum değildir çünkü İngiltere tarihsel olarak Birleşik Krallık'ın kurucusudur.

Batı felsefe geleneğinin en kadim ve sorunlu tartışmalarından biri olan düalizm, en temel tanımıyla insanın varlığını ve gerçekliği birbirinden radikal biçimde ayrı iki ilke veya tözle açıklama eğilimidir. Bu düşünce sisteminin en etkili ve bilinen örneği, René Descartes’ın ortaya attığı zihin-beden düalizmidir. Descartes, “düşünen töz” (res cogitans) ile “yer kaplayan töz” (res extensa) arasında aşılmaz bir uçurum olduğunu savunmuştur. Buna göre zihin; düşünen, şüphe eden, öznitel bir varlık alanıyken, beden ise uzamı olan, mekanik yasalara tabi, nesnel bir madde olarak tanımlanır. Bu ayrım, insan doğasını iki ayrı cevhere böler ve bu iki alanın birbiriyle nasıl etkileştiği sorusunu cevapsız bırakarak felsefi bir çıkmaz yaratır.

Ancak düalizm, yalnızca soyut bir felsefe okulu değildir; toplumsal yaşamın maddi koşullarıyla ve iktidar yapılarıyla derinden bağlantılıdır. Bu ikilik, insanı özünde bölünmüş bir varlık olarak kurgulayarak, maddi dünyadan kopuk, saf bir bilinç veya ruh fikrini öne çıkarır. Bu kurgu, üretim süreçlerini, emek ilişkilerini ve sınıf mücadelelerini görünmez kılan bir ideolojik işlev görür. Somut tarihsel ve toplumsal pratikler yerine, soyut ve bireysel bir içselliğe odaklanılmasını teşvik eder. Böylece kapitalist sistemin neden olduğu yabancılaşma, adaletsizlik ve sömürü gibi maddi sorunlar, sanki yalnızca bireysel bilinçte veya ahlaki yetersizlikte aranması gereken problemlermiş gibi sunularak sistemin sorgulanmasının önü tıkanır.

56 milyon kişi üzerinde yapılan bir analiz, hava kirliliğine maruz kalmanın Alzheimer hastalığı ve Vasküler Demanstan (Beyni besleyen damarlarda gelişen bir patoloji sonucu görülen demans türü) sonra en sık görülen üçüncü tür olan belirli bir demans türüne yakalanma riskini artırdığını gösterdi.

4 Eylül 2025'de Science'da yayınlanan bir çalışmanın sonuçlarına göre Lewy cisimcikli demans veya Parkinson hastalığı olan kişilerde, PM2.5'e (çapı 2,5 mikrometreden küçük havadaki parçacıklar) uzun süreli maruz kalma ile demans gelişimi arasında açık bir bağlantı olduğunu öne sürüldü. Sidney Teknoloji Üniversitesi'nden Nörobilimci Hui Chen, PM2.5 maruziyetinin Lewy cisimcikli demansa yol açmadığını, ancak genetik olarak buna yatkınlığı olan kişilerde "gelişimi hızlandırdığını" bulduğunu söylüyor.

Raskolnikov’u düşündüren temel soru şuydu: Hemen hemen bütün suçlar nasıl oluyor da böylesine kolayca ortaya çıkıyor ve suçluların izleri çabucak bulunabiliyordu? Düşündükçe ilginç birtakım sonuçlara vardı. Ona göre bunun başlıca nedeni suçun gizlenmesindeki maddi olanaksızlıktan çok, suçlunun kendisindeydi. Hemen hemen tüm suçlular suçu işlediği sırada-yani aklın, iradenin ve dikkatin en yoğun olması gereken anda- akıl ve iradelerinde güçsüzlük hissediyordu. Bu his insana bir hastalık gibi musallat oluyor, gitgide artıyordu. Daha sonra suçlunun kişiliğine bağlı olarak bu etki yavaş yavaş azalıyordu. O zaman hastalık mı suçu doğuruyordu, yoksa suç mu kendi yapısına uygun, hastalığa benzer bir şeyi geliştiriyordu? Raskolnikov bu soruyu çözebilecek güçte değildi. Ancak bu sorgulama onun suç ve vicdan anlayışını derinlemesine şekillendirecekti.

Entelektüel Katil Lacenaire

Modern dünyanın merkezinde, küreselleşme ve hızla gelişen teknolojiye rağmen zamanın çok yavaş aktığı bazı topluluklar var. Bunlardan en merak uyandıranlarından biriyse şüphesiz ki Amişler. Günümüz otomobillerinin yerini at arabalarının, beyaz eşyaların ve ev robotlarının yerini elektriksiz ve elle çalışan aletlerin aldığı, betondan yapılan evlerin yerini ahşap ev ve çiftliklerin aldığı Amiş kültürü; modern çağın getirdiği bitmek bilmez koşuşturmacaya karşı adeta direniyor. Amişler yalnızca folklorik bir merak unsuru değil; onlar, toplumsal değerlerini ve yaşayış biçimlerini moderniteye karşı koruma mücadelesi veren canlı bir kültürdür.

Amişler; Alsas, İsviçre ve Güney Almanya kökenli, gelenekselci Anabaptist Hristiyan kilise topluluklarından oluşan bir gruptur. 17. yüzyıl sonlarında İsviçreli dini lider Jakob Ammann'ın öncülüğünde Memnonitlerden (ismini Hollandalı rahip Menno Simons'tan alan, 16. yüzyılda ortaya çıkan Anabaptist bir kilise) ayrılarak kendi dini ve toplumsal çizgilerini belirlemişlerdir. Ammann; Memnonitlerden farklı olarak disiplin, sade yaşam ve "Dünyadan ayrılma" konularında daha katı bir tutum benimsedi. Bu yeni grup, Ammann'ın adından esinlenerek "Amish" adını aldı. Başlangıçta Alsas, İsviçre ve Güney Almanya'da yaşayan Amişler, dini baskılar ve ekonomik zorluklar sebebiyle 18. yüzyıldan itibaren kitlesel olarak Avrupa'dan Kuzey Amerika'da göç etmiştir.^[1]