Sussex Kıyılarında 135 Milyon Yıllık Gizemli Dinozor Dişleri Keşfedildi!

Papers in Palaeontology dergisinde yayımlanan bir çalışmada araştırmacılar, İngiltere'nin Doğu Sussex kıyılarındaki Bexhill-on-Sea bölgesinde ilk kez Tyrannosauruslara ait jilet gibi keskin dişler keşfettiklerini açıkladılar.^[1] Bu dişler; tiranozorlar, spinosorlar ve Velociraptor ailesinin üyeleri de dahil olmak üzere bir dizi etobur dinozorun yaklaşık 135 milyon yıl önce bu bölgede hüküm sürdüğüne işaret ediyor.

Paleontologlar, son 200 yılda bu bölgede Kretase Dönemi’ne tarihlenen tortullarda çok az tiranozor kalıntısı bulunulduğundan bu bölgede tiranozor izlerinin bulunması özellikle dikkat çekici olduğunu belirtiyor.

Burada yaşamış olan tiranozorlar, ünlü Kuzey Amerikalı kuzenleri Tyrannosaurus rex'in yaklaşık üçte biri büyüklüğündeydi. Ayrıca bu dinozorlar sel yataklarının çevresinde küçük dinozorlar ve diğer sürüngenleri de avlıyordu.

Tiranozorlar ve velociraptorlar gibi etçil dinozorlar, teropod adı verilen bir dinozor grubuna aittir. Bu dinozorların etleri parçalamak için kullandıkları dişler karmaşık yapıya sahipti ve boyut, şekil ve tırtıklı kenarlarının anatomisi açısından farklılık gösteriyordu. Çalışmanın ortak yazarı ve Southampton Üniversitesi'nde paleontolog olan Chris Barker şöyle anlatıyor:

Dinozor dişleri dayanıklı fosillerdir ve genellikle kemiklere kıyasla daha sık korunurlar. Bu nedenle bir ekosistemin çeşitliliğini anlamak istersek genellikle bu tür bu fosiller bizim için çok önemlidir.

Araştırma ekibinin elinde iskeletlerin tamamı olmadığından ve dişler de zaten çok karmaşık olduğundan ekip fosilleşmiş dişleri analiz etmek için çeşitli teknikler kullandı. Araştırmacılar, türlerin evrimsel geçmişini analiz etti ve örnekleri sınıflandırmak için istatistiksel yöntemler ile birlikte makine öğrenmesinden faydalandılar. Çalışmanın ortak yazarı ve York Üniversitesi’nde doktora öğrencisi olan Lucy Handford, şöyle anlatıyor:

Tek başına bulunan dinozor dişlerinin hangi teropoda ait olduğunu saptamak zor olabilir, özellikle de birçok özelliğin farklı dinozor soylarında bağımsız olarak evrimleşmesi bu işi daha karmaşık hale getiriyor. Bu yüzden bulgularımızı daha doğru hale getirmek ve daha güvenilir sınıflandırmalar yapmak için çeşitli yöntemler kullandık ve bu sayede daha iyi sonuçlar elde ettik.

Analizler, yaklaşık 135 milyon yıl önce Kretase Dönemi sırasında bu bölgede spinozorlar, orta boy tiranozorlar ve dromaeosaurus adı verilen küçük velociraptor benzeri teropodların bulunduğunu ortaya koyuyor.

Bu önemli keşifte, yerel bir emekli taş ocağı işçisi olan Dave Brockhurst’un uzun yıllardır topladığı fosiller, araştırmacılara bölgedeki teropod çeşitliliğini anlamada büyük bir katkı sağladı. Brockhurst, son 30 yılda Ashdown Tuğla Fabrikası’nın çevresinde yaptığı fosil aramalarıyla küçük köpekbalığı dişlerinden kısmi dinozor iskeletlerine kadar çok çeşitli kalıntılar bulmuştu ve bulduğu yaklaşık 5.000 fosili Bexhill Müzesi'ne bağışladı. Ancak theropod fosilleri bu bölgede son derece nadir olduğu için, Brockhurst 30 yıl boyunca yalnızca 10 kadar örnek bulabilmişti. Brockhurst, şöyle anlatıyor:

Çocukken dinozorlara hayrandım ve bu kadar yakınımda olabileceklerini hiç düşünmemiştim. Yıllar sonra Ashdown'da çalışmaya başladım ve bolca fosil aradım. Küçük balık pulları veya büyük uyluk kemikleri bulmayı da seviyorum ancak dinozor dişlerinin korunması beni gerçekten etkiliyor.

Doğu Sussex'te bulunan dinozorlar, Manş Denizi'ndeki Wight Adası'nda bulunan Kretase tortullarındaki dinozorlardan daha yaşlıdır. UNESCO Biyosfer Rezervi olan bu küçük ada, bir zamanlar "cehennem balıkçılı" olarak adlandırılan Ceratosuchops inferodios, iri burun deliklerine sahip bir iguanodon olan Brighstoneus simmondsi, tank gibi zırhlı dinozorlar olan ankylosauruslar dahil olmak üzere birçok farklı türe ev sahipliği yapmıştı.

Bu yeni keşifler, İngiltere ana karasında henüz gün yüzüne çıkmayı bekleyen daha birçok paleontolojik bulgunun olduğunu gösteriyor. Çalışmanın ortak yazarı Southampton Üniversitesi!nden paleobiyolog Neil Gostling şöyle bitiriyor:

İlk dinozor Megalosaurus'un isimlendirilmesinden 200 yıl sonra bile hâlâ büyük keşifler yapılıyor. Dinozor paleobiyolojisi hâlâ yaşayan ve heyecan verici bir alan.