Anladığım kadarıyla soru, "cisme etkiyen yerçekimi kuvveti sadece düşey değil de her yönde ve cisimden dışarı doğru olsa idi ne olurdu?" şeklinde.
Bunu suyun içerisinde cismin üzerine etkiyen basınç ile kıyaslayarak anlayabiliriz. 1m derinlikteki havuzda (tuzsuz su) cisme etkiyen basınç yaklaşık olarak 10 kPa. Bu da metrekareye etki eden 10 N luk kuvvet demek. 10 N luk kuvveti yaklaşık olarak 1 kg kütleli cismin ağırlığı olarak düşünebilirsiniz.
Şimdi 1 kg kütleli ve her kenarı 1m olan küp şeklindeki cismi düşünelim. Bu cismi 1 m derinliğe koyduğumuzda her yüzeyine içe doğru etki eden onun ağırlığı kadarlık bir kuvvet oluşuyor, basınçtan kaynaklı. Yani, eğer yerçekimi bu cismin etrafını sarıp her noktasında dışa doğru bir etkide bulunsaydı, 1 m derinlikteki basınçtan kaynaklı kuvvetin aynısı olacaktı. Elbette basınç durumunda bu kuvvet içe doğru ama soruda dışa doğru. Yine de etkisinin büyüklüğü konusunda fikir verecektir.
Aynı mantıkla 100 kg kütleli bir insana, yerçekimi kuvveti eğer her noktasında dışa doğru etki etseydi ne olurdu sorusunu da yanıtlayabiliriz. Bu insanın 100 m derinliğindeki suda üzerine etki eden basınç her metrekaresine ne kadarlık kuvvet uyguluyorsa o kadarlık bir kuvvete maruz kalırdı. Yani biraz büyük bir kuvvet ! Yine de serbest dalışta sanırım bu derinliğe inilebiliyor.
Bu durumda "nesneye ne olurdu?" sorusunun yanıtı, nesnenin kütlesine, yapısına ve şekline bağlı olarak değişir. Kütlesine bağlıdır çünkü, etkiyen yerçekimi kuvvetinin büyüklüğü kütle ile ilgili. Yapısı ve şekli de bu kuvvetin etkisini belirliyor. İlk örnekteki 1 kg kütleli küp eğer ahşap olsaydı hiç bir şey olmazdı. Ama ikinci örnekteki insanda, bu kuvvet biraz daha büyük olurdu.
Kaynaklar
- Yazar Yok. Sıvı Basıncı (Wiki Türkçe). (14 Ağustos 2020). Alındığı Tarih: 14 Ağustos 2020. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı