Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Yeni Soru Sor
Paylaşım Yap
Sorulara Dön
Evrim Ağacı Soru Botu
Üye 3 Ağustos 2021
0

Yarma vakası ne demek? Aşılanmış kişilerin COVID-19'a yakalanma ve ölme ihtimali nedir?

351 görüntülenme
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
1 Cevap
Çağrı Mert Bakırcı
PhD 4 Ağustos 2021

COVID-19'a karşı üretilen herhangi bir aşının tam dozunu olduktan sonra 14 günden fazla süre geçmesine rağmen COVID-19'a yakalanan vakalara yarma vakası (İng: "breakthrough case") denir. %100 koruma sağlayamayan her aşıda yarma vakaları kaçınılmaz olarak var olacaktır ve beklendik bir durumdur. Bir hastalıkta yarma vakalarının olması, kendi başına endişe kaynağı değildir; fakat bu vakaların artması ve buna neden olan hastalığın önlenememesi daha büyük sorunları doğurabilir.

Bir aşı, bir insanın bir hastalığa karşı ekstra ve çok güçlü bir savunma hattı oluşturabilmesini sağlayan bir araçtır. Ancak her savaşta olduğu gibi, ölümcül hastalıklarla mücadelede de düşman, savunma hattını yarıp geçebilir. İşte buna "yarma vakası" denmektedir. Başarıyla çalışan bir savunma hattında bu, nadiren olacak bir olaydır ve COVID-19 aşılarında da durum budur. Pandemi gereğinden uzun sürmediği ve popülasyonun yüksek bir çoğunluğu seri bir şekilde aşılanabildiği sürece yarma vakaları endişe verici olaylar değildir.

Her ne kadar aşılanmış kişiler COVID-19'a yakalandığında haberlere manşet oluyor olsalar da, aslında aşılanmış birinin COVID-19'a yakalanma ihtimali çok düşüktür:[1] Aşılanan popülasyonun %0.01'i ila %0.29'u kadar ufak bir kısmı hastalığa yakalanmaktadır. Ayrıca aşılanıp da COVID-19'a yakalanan birinin üstüne bir de hastanelik olma ihtimali %0 ila %0.06 arasıdır. Hastaneye kaldırılıp da ölme riski ise %0 ila %0.01 arasıdır. Yani aşılanmış birinin yarma vakasına dönüşme ihtimali çok düşüktür, dönüşenlerin de hastanelik olma veya ölme riski yok denecek kadar azdır.

Tüm Reklamları Kapat

İşte bu konunun manşet olma nedeni de sadece beklenmedik olması değil, aynı zamanda nadir olmasıdır. Aşılanmayanların COVID-19'a yakalanması hiç şaşırtıcı olmadığı için, "Aşılanmamış X kişisi hasta oldu!" diye haber yapmanın da bir değeri olmadığı düşünülmektedir. Halbuki asıl olay, aşılanmamışların salgını yaymaya devam ediyor olmasıdır.

Elbette yarma vakalarının ezici çoğunluğu hiç semptom göstermediği veya çok hafif bir şekilde hastalığı atlattığı için, bunların tespiti de düzgün yapılamamaktadır. Yarma vakalarında görülen semptomlar, hafif boğaz kaşıntısı gibi semptomlar göstermektedirler. Dolayısıyla aşılananlar arasında yarma vakalarının oranı tespit edilenden biraz daha yüksek olabilir. Ancak aşılanmadaki amacın hastalığa hiç yakalanmamaktan ziyade, hastalığa yakalanılsa bile onu etrafa daha az saçmak ve hastanelik olma veya ölme riskimizi azaltmak olduğunu düşünecek olursak, aşıların kendilerinden beklendiği gibi çalıştığı söylenebilir.

Buradaki risk, yarma vakalarının oluşması değil, aşılanmış kişilerin aşılanmamış kişilerle bir arada bulunmasındadır. Bu tür ortamlarda aşısız kişilerin taşıdığı virüslerin aşılı bireylere sıçrama, bu aşılı bireylerin savunma sistemiyle tanışma ve bu sırada evrimleşerek aşılara dirençli hale gelme ihtimalleri vardır. Bu da güçlendirici ek doz aşılamayı gerektirebilir ve salgının kontrol altına alınmasını geciktirebilir.

273 görüntülenme

Kaynaklar

  1. KFF. Covid-19 Vaccine Breakthrough Cases: Data From The States. (30 Temmuz 2021). Alındığı Tarih: 3 Ağustos 2021. Alındığı Yer: KFF | Arşiv Bağlantısı
Bu cevabın içeriği ve doğruluğu, Evrim Ağacı editörleri tarafından kontrol edilmiş ve onaylanmıştır. Ayrıca bu cevap, COVID-19 ve Aşılar soru dizisi içinde yer almaktadır.
4
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close