Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Sorulara Dön
Anonim
Anonim Üye
10

Uzay neden soğuktur?

1,336 görüntülenme
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
5 Cevap
Genç Mühendis
Genç Mühendis
248K UP
Düşünür

Merhabalar İLkay Melih Aksu

Sıcaklık bir sistemin taneciklerinin (atomlarının ya da moleküllerinin) ortalama kinetik enerjisiyle ilişkilidir. Sıcaklık arttıkça sistemin taneciklerinin ortalama kinetik enerjisi de artar, tanecikler daha hızlı hareket eder. Azaldığında taneciklerin ortalama hızı da azalır, daha yavaş hareket ederler ve biz buna sıcaklık deriz.

Tüm Reklamları Kapat

uzayda madde ve atomdan ziyade boşluk vardır(maddesel anlamda) ve bu boşluk aşırı büyüktür. Uzayın yoğunluğu çok düşüktür yani moleküller arasındaki mesafe çok fazla olduğu için uzaydaki moleküller birbirleriyle nadiren çarpışır. Bu yüzden ışık ışınlarını soğurarak enerji kazansalar bile bu enerjiyi birbirlerine aktaramazlar.Dolayısıyla uzayda ısı enerjisi iletim ya da konveksiyon yoluyla değil sadece ışıma yoluyla yayılır. ve bu aşırı büyük uzayda az sayıda yıldızla bu kadar ısınır. yanı -270 derece

276 görüntülenme
Bu cevap, soru sahibi tarafından en iyi cevap seçilmiştir. Ancak bu, cevabın doğru olduğunu garanti etmez.
3
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tuğba Özgün
Öğrenci
Orijinal Soru: Güneş çok sıcakken uzay neden çok soğuktur?

Bilim insanları uzayın sıcaklığı 2.7 kelvin‘dir derken uzay boşluğunun sıcaklığından bahsetmiyorlar. Burada bahsedilen, büyük patlamanın ardından, ışık ilk ortaya çıktığında yayılan ve günümüze kadar gelen fosil ışınımın dalga boyudur.

Daha başka bir ifadeyle, bu ışıma; -270.4 derece sıcaklığındaki bir cismin yaydığı ışıkla eşdeğerdir. Biliyorsunuz, biz göremeyiz ama; cisimler her sıcaklıkta ışık (foton) yayar. Buna; “kara cisim ışıması” denilir. Uzayın bir sıcaklığı olmamasına rağmen, içeriğinde çok az sayıda bulunan atomlar belli bir sıcaklığa sahiptirler.

Tüm Reklamları Kapat

Uzayın yoğunluğu çok düşük yani moleküller arasındaki mesafe çok fazla olduğu için uzaydaki moleküller birbirleriyle nadiren çarpışır. Bu yüzden ışık ışınlarını soğurarak enerji kazansalar bile bu enerjiyi birbirlerine aktaramazlar. Ayrıca kütleçekiminin çok zayıf olduğu ortamlarda konveksiyon da önemsizdir. Dolayısıyla uzayda ısı enerjisi iletim ya da konveksiyon yoluyla değil sadece ışıma yoluyla yayılır. Sonuç olarak Güneş’ten ya da başka bir yıldızdan yayılan ışınları soğurarak enerji kazanan moleküllerin bulunduğu bölgelerin dışında uzay çok soğuk kalır.

991 görüntülenme

Kaynaklar

  1. Yazar Yok. Kuark. (14 Eylül 2020). Alındığı Tarih: 14 Eylül 2020. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı
  2. Yazar Yok. Matematiksel. (14 Eylül 2020). Alındığı Tarih: 14 Eylül 2020. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı
Bu cevap, soru sahibi tarafından en iyi cevap seçilmiştir. Ancak bu, cevabın doğru olduğunu garanti etmez.
3
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Alperen Yuncu
Alperen Yuncu
35K UP
Fizik doktora öğrencisi
Orijinal Soru: Uzay neden soğuk ve neden sadece -270,4 derece ne tutuyor?

Bu tip konseptlerde uzay derken tam olarak nereden bahsettiğinizi açıklamakta önem var çünkü gezegenlerarası uzay ile gakasiler arası uzay birbirinden çok farklı ortamlar.[3]O yüzden en yakın yerden başlayıp uzaklaştıkça sıcaklığın nasıl değiştiğini ve bu sıcaklığa nelerin etki ettiğini açıklamaya çalışayım.

Dünyanın yakın çevresi, zannedilenin aksine atmosferden çıkar çıkmaz muazzam bir soğuğa maruz kalmıyoruz. Madde miktarı yeryüzü ile karşılaştırıldığında çok az olmasına rağmen yine de tamamen boş bir bölge değil ama tabi ciddi miktarda ısı transferi yapacak bir miktar değil yine de. Burda ana etken Güneşden gelen ışıma ile ısınan cisimler, sıcaklıklarından dolayı yaptıkları kara cisim ışıması ile soğuyorlar. Kara cisim ışıması sıcaklığın 4. kuvveti ile doğru orantılı olduğundan sıcak cisimler daha çok ışıma yaparken soğudukça daha az ışıma yapıyorlar ve Güneşten aldıkları ısı ile ışımayla kaybettikleri ısı birbirlerine eşit olduğu sıcaklıkta dengeye geliyorlar.[1] Dünyanın yakın çevresindeki sıcaklık ise ortalama 283.32 K (10.17 °C)[2]

Tüm Reklamları Kapat

Gezegenlerarası uzay, gezegenler arası boşlukta yani Güneş sistemi içindeki uzayda sıcaklık değişken olabiliyor. Dünyadan uzaklaşınca madde miktarı iyice düştüğü için (yaklaşık olarak santimetreküp başına 5-100 parçacık arasında) ısı transferi tamamen bitiyor. Başlıca ısı kaynağı yine Güneş ve yakınlarda bir gezegen varsa onların yaydığı kara cisim ışıması ve yine ısı kaybı karacisim ışıması ile. Haliyle bir gezegene yakın olup olmadığınız ve Güneşe ne kadar uzak olduğunuz sıcaklığı değiştiriyor. Ama yine de artık oldukça soğuk bir yerdeyiz. Astroid kuşağının iç kısmındaki (2.2 AU) sıcaklık yaklaşık 200 K (−73 °C) iken astroid kuşağının (3.2 AU) dışında 165 K'e (−108 °C) kadar düşebiliyor.[4] Gezegenlerin ortalama sıcaklıkları ise görseldeki gibi:

Gezegen ortalama sıcaklıkları
Gezegen ortalama sıcaklıkları
NASA

Yıldızlararası uzay, yıldızlararası boşlukta, başka bir değişle Samanyolu galaksisindeki yıldız sistemleri arasındaki boşlukta, madde miktarıdaha da azalıyor ve sıcaklık tanımlamak bile oldukça zor bir hal alıyor. Çünkü sıcaklık gibi makroskobik değişkenler yüksek sayıda parçacıkların ortalama özellikleri ve yıldızlararası uzaydaki madde miktarı ortalama santimetreküp başına 0.1 parçacık. Yine ısı kaybını kara cisim ışıması ile oluyor fakat piyasada pek bir ısı kaynağı yok uzak yıldızlardan gelen ışımalar ve Kozmik arka alan ışıması ile ısınıyor maddeler. Ya da bir takım Nebulalar ve gaz bulutları patlamış olan bir yıldızın kalıntıları olduğundan henüz daha denge sıcaklığına ulaşmamış ve hala soğumakta olabiliyor. Büyük bir kısımda sıcaklık 10 K(-263.15 °C) civarında (Pluton'da gece sıcaklık bu seviyeye düşmüyor.) fakat bahsettiğim sıcak gaz bulutsuları mevcut bu bulutsularda sıcak 8000 K'e (7 700°C) kadar çıkabiliyor.[5] Bu bulutsulardan uzak durup sadece yıldızlararası boş uzayın ortalama sıcaklığına bakarsak 3 K(-270 °C) civarında.[2] Ama bu gaz bulutlarının hepsi sıcak değil bilinen en düşük sıcaklık Boomerang Nebulası ismi verilen Samanyolu'ndaki bir ilkel gezegenimsi nebulanın sıcaklığı. 1995 yılında Boomerang Nebulası'nın sıcaklığı 1 K (-272 °C) olarak ölçüldü ve bunun kozmik arka alan ışımasından bile daha düşük sıcaklıkta olması bilim insanları arasında büyük bir ilgi oluşturdu.[6]

Tüm Reklamları Kapat

Galaksilerarası uzay, Bu noktada artık sıcaklıktan bahsedemeyiz zira madde miktarı metreküp başına bir parçacığın daha altında. Yıldızlararası uzaydan bahsederken madde miktarının azlığı sıcaklık tanımını şaibeli hale getiriyor demiştim ama artık sıcaklık tanımlanamaz bir hal alıyor. Yolda sadece tek bir araba varsa o arabanın trafiğin akış hızından daha hızlı veya daha yavaş gittiğinden bahsedemezsiniz çünkü bir trafik mevcut değildir. Onun gibi tek bir parçacığın da sıcaklığından bahsedemezsiniz. Yer yer gaz ve toz bulutları mevcut veya saniyede binlerce km hızında giden yüzbinlerce derece sıcaklığındaki galaktik rüzgarlar mevcut[7] fakat onların sıcaklığını uzay boşluğunun sıcaklığı olarak görmek sobanın içindeki sıcaklığı ölçüp evin sıcaklığı 3000 derece demekten daha saçma. Dolayısıyla galaksilerarası uzayda sıcaklık tanımlı değil demek daha makul bence.

Kozmik arka alan ışıması, bütün galaksilerin, yıldızların gök cisimlerinin arkasında bulunan evrenin arka planından bir ışıma geliyor. Ve bu ışıma 2.72548 K (-270.42452 °C)[8]. Bu ışıma direkt Bigbang'den geliyor. Evrenin ilk zamanlarında milyonlarca derece iken evren genişledikçe soğuyor. Dolayısıyla evrenin yaşı hesaplanırken kullanılan en önemli faktör bu ışımanın sıcaklığı. Uzayın sıcaklığından bahsederken bundan bahsetmesek olmazdı. Ortalama sıcaklık 2.725 K olsada çeşitli yerlerinde sıcaklığın daha yüksek ve düşük olduğu yerler mevcut. Kozmik arkalan ışımasının sıcaklığı farklı yönlerde 2.721 K ile 2.729 K arasında değişiyor. Bunun sebebi enerjinin Bigbang'den hemen sonra evrende homojen dağılmamış olmasıdır. Ve bu daha enerjetik kısımlar evren genişledikçe galaksiler, yıldızlar ve gezegenler gibi maddenin yoğun olduğu küçük bölgeler olacak. Buraya bir resmini bırakıyorum.

Kozmik arka alan ışıması
Kozmik arka alan ışıması
NASA
154 görüntülenme

Kaynaklar

  1. Wikipedia. Thermal Electromagnetic Radiation. (15 Haziran 2004). Alındığı Yer: Wikipedia | Arşiv Bağlantısı
  2. A. Libal. The Temperatures Of Outer Space Around The Earth. (13 Nisan 2018). Alındığı Yer: Sciencing | Arşiv Bağlantısı
  3. Wikipedia. Outer Space. Alındığı Yer: Wikipedia | Arşiv Bağlantısı
  4. Wikipedia. Material Which Fills The Solar System. (1 Ocak 2005). Alındığı Yer: Wikipedia | Arşiv Bağlantısı
  5. B. Ryden. Lecture 11: Interstellar Medium. (21 Haziran 2003). Alındığı Yer: www.astronomy.ohio-state.edu | Arşiv Bağlantısı
  6. www.esa.int. The Boomerang Nebula - The Coolest Place In The Universe? [Heic0301]. Alındığı Yer: www.esa.int | Arşiv Bağlantısı
  7. Swinburne University of Technology. Galactic Winds | Cosmos. Alındığı Yer: astronomy.swin.edu.au | Arşiv Bağlantısı
  8. D. J. Fixsen. (2009). The Temperature Of The Cosmic Microwave Background. The Astrophysical Journal, sf: 916. doi: 10.1088/0004-637X/707/2/916. | Arşiv Bağlantısı
Bu cevap, soru sahibi tarafından en iyi cevap seçilmiştir. Ancak bu, cevabın doğru olduğunu garanti etmez.
2
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Muhammed Şamil Çelenk
İnternet araştırmaları
Orijinal Soru: Uzay neden bu kadar soğuk?

Merhaba Burak.

Uzayın yoğunluğu çok düşük olduğu için yıldızlar, kuasarlar ya da çeşitli ısı kaynakları bu ısı enerjisini aktaramaz. Bildiğin gibi ısı enerjisi moleküllerin birbirine çarpması/sürtünmesi olayıyla aktarılır. Ayrıca uzayın büyük bir kısmı boşluk olduğu için konveksiyon yoluyla ısı aktarımı da sağlanamaz. Geriye sadece ışık enerjisini soğurma aracılığıyla ısınma yöntemi kalır. Ama yukarıda bahsettiğim düşük yoğunluk sebebiyle moleküller birbirine çarpamadığı için ısı aktarımı mümkün olmaz. Sadece yıldızlara çok yakın bölgeler sıcak olur.

Tüm Reklamları Kapat

Kaynaklar

  1. Donavyn Coffey, Çeviren: Ozan Zaloğlu. Güneş O Kadar Sıcaksa, Uzay Neden Bu Kadar Soğuk?. (21 Nisan 2020). Alındığı Tarih: 22 Ocak 2022. Alındığı Yer: | Arşiv Bağlantısı
Bu cevap, soru sahibi tarafından en iyi cevap seçilmiştir. Ancak bu, cevabın doğru olduğunu garanti etmez.
0
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Batın Atılgan
Batın Atılgan
1,787 UP
Evrim Ağacı okuruyum.
Orijinal Soru: Güneş çok sıcakken uzay neden çok soğuk?

Uzayın yoğunluğu çok düşük yani moleküller arasındaki mesafe çok fazla olduğu için uzaydaki moleküller birbirleriyle nadiren çarpışır. Bu yüzden ışık ışınlarını soğurarak enerji kazansalar bile bu enerjiyi birbirlerine aktaramazlar. Ayrıca kütle çekiminin çok zayıf olduğu ortamlarda konveksiyon da önemsizdir. Dolayısıyla uzayda ısı enerjisi iletim ya da konveksiyon yoluyla değil sadece ışıma yoluyla yayılır. Sonuç olarak Güneş’ten ya da başka bir yıldızdan yayılan ışınları soğurarak enerji kazanan moleküllerin bulunduğu bölgelerin dışında uzay çok soğuk kalır.

170 görüntülenme

Kaynaklar

  1. David M. Klaus, et al. The Impact Of Reduced Gravity On Free Convective Heat Transfer From A Finite, Flat, Vertical Plate. (2 Eylül 2017). Alındığı Tarih: 2 Eylül 2017. Alındığı Yer: LinkSpringer | Arşiv Bağlantısı
1
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close