Yeni Soru Sor
Paylaşım Yap
Sorulara Dön
Tunay Yalçıntepe
Üye
2

Ribozim enzimi hakkında bilgi verebilir misiniz?

3,983 görüntülenme
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
1 Cevap
Ecem Kaya
Ecem Kaya
98K UP
Araştırmacı

https://evrimagaci.org/rna-ve-dnanin-evrimi-ribozim-dunyada-yasami-nasil-baslatti-195

Yeni keşfedilen bu enzim, ribonükleik asitten (RNA) oluştuğu için ribozim olarak adlandırıldı. DNA temelli yaşam biçimi, daha basit bir RNA dünyasından evrimleşmiş gibi görünüyor ve biliminsanlarının bir kısmı RNA moleküllerinin enzimatik özellikleri sebebiyle dünya üzerindeki ilk kendi kendini kopyalayabilen materyal olduğundan şüpheleniyorlar.

Yeni keşfedilen ribozim şu şekilde çalışıyor: Orijinal RNA zincirini referans olarak kullanarak bu zincirin bir kopyasını oluşturuyor. Ancak kendisinin tıpatıp aynısı olan bir kopya oluşturmuyor. Bunun yerine, sanki sol elimizden sağ elimiz oluşturulmuş gibi, kendisinin ayna yansıması şeklinde bir zincir oluşturuyor. Sonuçta da bu “sol-el” ribozimi orijinal zincirin kopyalarının oluşmasına yardımcı oluyor.

Tüm Reklamları Kapat

Daha önce bu şekilde çalışan bir enzim bulunmamıştı. Bu enzimlerin ilkel RNA dünyasında var olduğu düşünüldüğünde, ki yeni çalışmaların ışığında bu ihtimalin inanılırlığı artıyor, hayatın başlangıcını anlamakla ilgili temel sorunlardan birine çözüm bulunmuş olabilir.

Biyolojinin gelişimine bakıldığında, her molekül sınıfı içerisinde, tek taraflı kiralitenin moleküllerin seçiliminde baskın geldiğini görüyoruz. Örneğin, neredeyse bütün RNA’lar sağ-elliler ve D-RNA olarak adlandırılıyorlar. Bu yapısal benzerlik moleküller arası etkileşimin daha verimli olmasını sağlıyor, aynı iki sağ veya sol elin el sıkışmasının, bir sağ bir sol elin el sıkışmasından daha kolay olması gibi. “Biliminsanlarına genellikle öğretilen, biyoloji yasalarının işlemesi için etkileşim halinde olan moleküllerin arasında ortak bir kiralite olması gerektiğidir” diyor Joyce. Ancak, ilkel dünyadaki RNA moleküllerinin, hem sağ taraflı hem sol taraflı molekülleri içerdiği tahmin ediliyor. Joyce, 30 yıl önce, lisans eğitimini tamamladığı dönemde, Nature’da yayımladığı makalesinde, bu düşüncesinin aksine, kendi kendini kopyalayabilen moleküllerin karışım oluşturmasının kolay olmadığını belirtmiş. Herhangi bir RNA zinciri, boşta olan nükleotidlerden kendi zıtlarını çekerek ancak kendi zıt taraflı zincirini oluşturabilir, ki bu durum da kopyalanma işleminin sona ermesine sebep olur. “O zamandan beri hepimiz RNA replikasyonunun ilkel dünyada nasıl başladığını anlamaya çalışıyorduk” diyor Joyce.

Zayıf bir bağ

Teorilerden birine göre, sağ-elli RNA enzimleri kopyalanma işlemini gerçekleştirebiliyor ve zıt taraflı sol-elli L-RNA moleküllerini yok sayıyor. Joyce ve diğerleri, laboratuvarda oluşturdukları ribozimleri incelediklerinde, RNA’nın eğiliminin diğer RNA’larla çift oluşturmak olduğunu gözlemlemiş; ki bu özellik çeşitli hücresel fonksiyonlarda avantaj sağlamaktadır ve bu şekilde diğer RNA moleküllerinin kopyalayıcı olarak çalışması da engellenmiş olur. Gerçekte, RNA kopyalayıcı ribozimler, bazı RNA dizilimleriyle uyumlu çalışırlar, ancak hepsiyle değil. Genel bir RNA enziminin, üzerinde çalıştığı RNA üzerinde daha az etkisi olmaktadır. “Daha sonra evrimleşen DNA ve RNA sentezleyen protein enzimleri bu şekilde çalışır, nükleik asit olmadıklarından, kopyaladıkları nükleik asitlerle asit-baz çiftleri oluşturmazlar” diyor Joyce.

Tüm Reklamları Kapat

Ama nasıl bir RNA enzimi, RNA tarafından sınırlanan ilkel dünyada bu şekilde çalışabilir?

Karşıt taraflı-sağ ise sol, sol ise sağ- RNA ile çalışabilir, çünkü bu durumda kimyasal olarak konjuge asit-baz oluşturması engellenmiş olur. Joyce “Biraz garip gelse de, bazen bir başkasının yanlış elini sıkabilirsiniz” diyor.

“Test tüpü evrimi”

Daha önce hiç kimse zıt kiralitede, yani karşıt taraflı RNA üzerinde çalışan bir ribozim yapmayı denememişti. Ama bu yeni çalışmada, Joyce’un laboratuvarında postdoktorasını yapan Jonathan T. Sczepanski, “test tüpü evrimi” adı verilen bir teknik kullanarak başarılı oldu.

Başlarken, yaklaşık olarak bir katrilyon kısa RNA molekülünden oluşan bir karışım kullanıldı. “Düzeneği, moleküllerin bir sol-elli RNA ile reaksiyon vereceği şekilde kurduk ve böylece sol-elli RNA, daha sonra çözeltinin içinden çekilerek genişletilebildi” diyor Sczepanski.

10 kez bu işlem tekrar edildikten sonra, araştırmacılar, ribozim oluşturmaya çok yakın bir molekül elde ettiler. Daha sonra anlamlı kısmını genişleterek, 6 kez daha aynı işlemden geçirdiler ve gereksiz nükleotidleri çıkarttılar. Sonuç, doğru bir şekilde bir sol-elli RNA’nın belirli bir bölümünü oluşturabilen 83 nükleotidli bir ribozimdi ve bu işlemi, herhangi bir enzimin yokluğunda olacağından milyon kat daha hızlı gerçekleştiriyordu.

Ayrıca ekip, bu yeni ribozimin aynı taraflı RNA moleküllerinin varlığında da sorunsuz çalışabildiğini gösterdi. Yapılan son testte, yeni ribozim bir sağ elli RNA’nın 11 bölümünün sol-elli karşılığının oluşturulmasını başarıyla katalizledi.

Şu an araştırmacılar, sağ-elli ribozomu daha fazla işlemden geçirerek, RNA’nın tamamının dizilimden bağımsız olarak replikasyonunu gerçekleştirebileceği duruma getirmeye çalışıyorlar. Bu işlemler, enzimi gerçek bir RNA replikasyon enzimi haline getirecek. “Sonuç, insanların istediği enzimi, laboratuvarda serbest bırakması ve onun replikasyona, evrimleştirmeye başlaması ve sonuçlarının gözlemlenmesidir” diyor Joyce.

1,819 görüntülenme

Kaynaklar

  1. Yazar Yok. Https://Bilimvegelecek.com.tr/. (11 Haziran 2020). Alındığı Tarih: 11 Haziran 2020. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı
3
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close