Gen teknolojileri, gen modifikasyonu gibi konularının etik olmaması, insanların bu gibi işlemleri ''kötüye'' kullanma potansiyelinin olması. Daha detaylı olarak şöyle açıklayabiliriz:
Gen çalışmaları bulunduğumuz yüzyılda son derece önem kazanmıştır. Gittikçe hayatımıza entegre olmaya devam etmektedir. Tıp, tarım, hayvancılık, gıda ve çevre gibi konular gen çalışmalarının çokça yapıldığı alanlardır. Örneğin çoğumuzun aşina olduğu bitkilere ve hayvanlara uygulanan GDO'nun açılımı Genetiği Değiştirilmiş Organizma'dır. GDO'nun başlıca amaçları arasında (örneğin bu soruda domatesi ele alalım) sıcak ve soğuğa karşı koruma, böceklere karşı dirençli hale getirmek bunların arasında. GDO'nun zararları hala tartışma durumunda.
Artık günümüzde gelinen nokta, artık insanların kendini kopyalaması dahil neredeyse her şeyi içeriyor. Bu durum biraz korkutucu gelebilir.
Etiğin araya girmesi, gen adına yapılan doğayı ve canlı yapısını bozma eylemlerine bariyer oluşturuyor. Biyolojik silah olarak kullanılabilmesi, üstün insan yaratma gibi gen işlemlerinin önüne geçiyor. Örneğin Stalin, yarı maymun yarı insan yapmak, ağır işlerde çalışacak bu tür canlılar yetiştirmek için çalışmalara öncülük ediyordu.
Sonuç
Gen çalışmaları, nesli tükenen hayvanları geri getirme olanağına ve birçok yararlı sonuçlarla canlılara hizmet için kullanılabilir. Fakat burada kritik nokta, kimin nasıl ve neden yaptığı. Doğa dengesini bozmak, farklı canlılar veya bunu bir biyolojik silah haline getirmek (ve çok daha fazla nedenler) bizlerin kafasında soru işaretleri barındırıyor. Bu yüzden, etik kavramı önemli bir mesele. İnsanların geni üzerinde oynamaların kötüye kullanıldığı kimi zamanlar görülmüştür. Yukarıda verilen örnek gibi. Bu konu hassas ve elden geçirilmesi gereken bir konu. Örneğin genetik hastalıkların kaldırılması üzerine çalışmalar, yararlı bir nedendir. Fakat durum tam tersi kişilerin aleyhine de kullanılma potansiyeline sahiptir.
Bilimin, canlılara sunduğu yenilikler, ve yararına yapılan çalışmalar yeni bir bilimsel anlayış içinde değerlendirilip etik değerlere uygunluğu dahilinde gerekli koşullardan geçerek toplum için yarar ve avantaj haline dönüştürülmelidir.
Kaynaklar
- A. SERİN, et al. (2006). Gen Çalışmaları Ve Etik. Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku-Tarihi Dergisi, sf: 47-51. | Arşiv Bağlantısı
- Bilkent üniversitesi. Gdo Nedir. Alındığı Tarih: 8 Ekim 2023. Alındığı Yer: obi bilkent | Arşiv Bağlantısı