Neden Çok Tanrıcılık?
Eskiden doğa olaylarının her birine, tanrının bir cezası olarak bakılırdı. İnsanlar anlam veremedikleri doğa olaylarına anlam yükleyerek bir cezalandırma ya da ödül sistemi olduğunu düşünürdü. Buna Politeizm diyoruz. Türkçe sözcük anlamı çoktanrıcılıktır. En iyi verilebilecek örnek Yunan mitolojisi olabilir. Yunan mitolojisinde her bir olaya, tanrı atfedilmiştir. Doğumdan ölüme, denizden karaya her konuda bu vardır.
Eski Anadolu uygarlıklarından olan Hitit ve Friglerin dinleri, Antik Yunan ve Roma dinleri, İslamiyet öncesi Arap toplumunun dini olan putperestlik ve günümüze ulaşmış olan dinlerden Hinduizm çoktanrılı dinlere örnektir.
Zeus (Gökyüzü ve Hava olayları)
Poseidon (Denizler, Depremler ve Okyanuslar)
Demeter (Tarım ve Bereket)
Hephaistos (Demircilik ve Ateş)
Ares (Savaş ve Yıkım)
Gibi birçok örnek verilebilir. Zeus'un sinirlenmesi sonucunda şimşeklerin çaktığı gibi neden ve sonuç ilişkilerine bağlıdır.
Tek Tanrıcılığa Geçiş
İlk tek tanrılı din, Yahudilik'tir. İslam dininde de peygamberlerden biri olarak bilinen hz Musa'ya bildirilen 10 Emir çerçevesinde ortaya çıkan Yahudilik İsrailoğullarının Mısır'dan çıkışıyla ilişkili bir şekilde doğmuştur.
Bu inanç sistemine Monoteizm denir. Türkçe sözcük anlamı tektanrıcılıktır. insanın, doğada ve toplumda ilk ve değişmez sebebi araştırmasına yol açan tarihsel şartların etkisiyle her şeye gücü yeten bir tek tanrı düşüncesine varmasıdır. Monoteist dinler arasında Bahailik, Dürzilik, İslam, Hristiyanlık, Kaodaizm, Sihizm, Şaktizm, Sabiilik ve Zurvanizm vardır.
Tektanrıcılığa geçiş süreci, uzun ve çalkantılı bir süreç. Onbuyruk’un birincisinde de bunu açıkça söyler: “Başka ruhlara tapmayıp sadece bana tapacaksın”. Yahudilikten doğmuş olan Hıristiyanlık da ünlü üçlemesiyle (Baba - oğul - kutsal ruh) monolatrinin izlerini taşır. Bu anlamda tektanrıcılık, sadece İslam'da gerçekleşmiştir denilebilir. İslam'da sadece Allah, ve onun elçisi hz Muhammed vardır.
Bunun nedeni, insanların köle sistemi ve gelişen felsefi durumların etkisini söyleyenler çok fazladır. Günümüzde, mitolojik tanrılar bilimin gelişmesiyle önemini yitirse de, hala politeizm yaygın. Hinduizm, buna örnek verilebilir. Fakat dünyada üç büyük monoteizm inancı daha fazla nüfusa sahiptir.
Kaynaklar
- Ö. YILDIRIM. Politeizm Nedir? Çok Tanrıcılık » Felsefe Hakkında Her Şey.... (14 Kasım 2019). Alındığı Tarih: 8 Ekim 2023. Alındığı Yer: Felsefe hakkında her şey... | Arşiv Bağlantısı
- mitoloji. Yunan Mitolojisi – Yaratılış, Tanrılar Ve Görevleri | Kaynak Mitoloji. Alındığı Tarih: 8 Ekim 2023. Alındığı Yer: mitolojisi | Arşiv Bağlantısı
- Ö. YILDIRIM. Monoteizm (Tek Tanrıcılık) Nedir? » Felsefe Hakkında Her Şey.... (14 Kasım 2019). Alındığı Tarih: 8 Ekim 2023. Alındığı Yer: Felsefe hakkında her şey... | Arşiv Bağlantısı