Longisquama soyu tükenmiş bir sürüngen cinsidir. Şimdiye kadar Longisquama insignis isimli tek bir türü bulunmuştur. Longisquama isminin Türkçe karşılığı "uzun pullar" anlamına gelmektedir. Fosili kötü korunmuş bir halde Kırgızistan'daki Geç Triyas dönemine ait Madygen Formasyonu içerisinde bulunmuştur. Longisquama diğer Triyas sürüngenleriyle yakından ilişkiliydi ancak soruda da sorulduğu üzere onlardan önemli bir farkı vardı. Kuehneosaurus latus gibi diğer süzülen sürüngenler düz, kelebek benzeri bir kanat yapısına sahipken, Longisquama'lar sırtı boyunca uzanan yelpaze benzeri 7 uzantıya sahiptirler. Bu uzantıların uçları ise iyi korunmamış halde bulunmuştur. Uzantıların ilk başlarda tüy olduğu yorumu yapılmıştır ancak daha sonraki çalışmalarda bu uzantıların anatomik olarak bir tüy değil de şerit benzeri pullu bir yapı olduğu öne sürülmüştür.[1] Sırtındaki uzantıların işlevi hakkında çeşitli çalışmalar yapılmıştır ancak bu konudaki tartışmalar halen devam etmektedir. Uzantıların işlevi hakkındaki teorilerden biri elbette, bu yapıların cinsel çekim işlevi gördüğüdür. Doğada pek çok canlı, eşlerini etkilemek amacıyla biz insanlara göre tuhaf ve işlevsiz görünen yapılar gelişmiştir, işte Longisquama'ların sırtındaki yapılar da bu amaçla gelişmiş bir cinsel çekim aracı olabilirdi. Bir başka ihtimal ise Longisquama'lar, ağaçtan ağaca atladıkları sırada uzantıları bir planör görevi görmüş veya ağaç gövdelerine dik olarak iniş yapmalarını sağlamış olabilirdi. Son olarak Longisquama'ların küçük boyutları düşünüldüğünde uzantılar, onların birbirlerini uzak mesafelerden tanımalarını sağlamış ya da bölgelerini belirlemelerini kolaylaştırmış olabilirdi. Elimizde bulunan jeolojik kayıtların yetersizliği bu konu hakkında farklı teorililerin süre gelmesini sebep olmuştur. İleride Longisquama'lar hakkında bulunacak bir buluntu bu ilginç sırt uzantılarının işlevi hakkında bize daha çok şey söyleyebilir.[2][3]
Kaynaklar
- A. Feduccia, et al. (2005). Do Feathered Dinosaurs Exist? Testing The Hypothesis On Neontological And Paleontological Evidence. Wiley, sf: 125-166. doi: 10.1002/jmor.10382. | Arşiv Bağlantısı
- S. Voigt, et al. (2009). Feather-Like Development Of Triassic Diapsid Skin Appendages. Naturwissenschaften, sf: 81-86. doi: 10.1007/s00114-008-0453-1. | Arşiv Bağlantısı
- D. Peters. (2003). A New Model For The Evolution Of The Pterosaur Wing--With A Twist. Informa UK Limited, sf: 277-301. doi: 10.1080/08912960127805. | Arşiv Bağlantısı