Kütle, bir cismin sahip olduğu madde miktarının bir ölçüsüdür ve Newton'un ikinci yasasında (F=ma) yer alır. Kütle, fiziksel olarak değişmez; bu, evrenin her yerinde sabit bir değerdir. Ancak, ağırlık, kütlenin yerçekimi ivmesi ile çarpımıdır ve bu nedenle bulunduğunuz yere göre değişir.
Kütle ve Ağırlık Arasındaki Fark
Kütle (m): Bir cismin sahip olduğu madde miktarıdır ve kilogram (kg) cinsinden ölçülür. Kütle, evrenin her yerinde sabittir ve değişmez.
Ağırlık (W): Bir cismin yerçekimi kuvveti etkisiyle üzerine uygulanan kuvvettir ve Newton (N) cinsinden ölçülür. Ağırlık, kütle ile yerçekimi ivmesinin (g) çarpımıdır: 𝑊=𝑚⋅𝑔
Yerçekimi İvmesi
Yerçekimi ivmesi (g), Dünya yüzeyinde her yerde tam olarak aynı değildir. Ekvator'da yaklaşık 9.78 m/s² iken kutuplarda yaklaşık 9.83 m/s²'dir. Bu farklılık, Dünya'nın şekli (geoid) ve dönme hızından kaynaklanır.
Örnek Hesaplama
Eğer bir cisim ekvatorda 10 kg (kütle) ve 98 N (ağırlık) ise:
- Yerçekimi ivmesi (g) ekvatorda ≈ 9.78 m/s²
Kutup bölgelerinde yerçekimi ivmesi (g) ≈ 9.83 m/s²'dir:
- Aynı kütle ile kutuplardaki ağırlık:
Özet
Kütle (kg) evrensel olarak sabittir ve değişmez.
Ağırlık (N), bulunduğunuz yerdeki yerçekimi ivmesine bağlı olarak değişir.
Kutup bölgelerinde ağırlık (Newton) daha büyük olabilir, ancak kütle (kilogram) sabit kalır.
Tartı, yerçekimi ivmesindeki değişiklikleri göz önüne alarak ağırlığı ölçer. Eğer tartı kutupta daha yüksek bir değer gösteriyorsa, bu, yerçekimi ivmesinin daha yüksek olmasından kaynaklanır, kütlenizin değişmesinden değil.[1][2][3]
Kaynaklar
- H. D. Young. University Physics With Modern Physics. ISBN: 9780805386844.
- D. Halliday. Fundamentals Of Physics. ISBN: 9780471232315.
- R. D. Gregory. (2006). Classical Mechanics. ISBN: 9781139450041. Yayınevi: Cambridge University Press.
