Kulak Çınlaması Nedir?
Kulak çınlaması (tinnitus), hastanın psikolojik bir sorunu olmamasına rağmen, dışarıda var olmayan frekanstaki sesleri duyması olarak algılanır. Kulak çınlaması hafif ve yüksek şiddetli gelişebiliyor. Hafif şiddetli çınlamalar özellikle geceleri ve sessiz ortamlarda duyulabiliyor.
Yüksek şiddetli çınlamalar ise hemen hemen her ortamda duyulabiliyor. Tedavi edilmeyen kulak çınlaması bir süre sonra kişinin psikolojik sorunlar yaşamasına kadar giderek depresyona girmesine neden olabiliyor.
Kulak çınlamasının tehlike arz edebileceği durumlar da olabilir. Eğer kulak çınlaması bir anda ortaya çıktıysa, hızlı ilerliyorsa kulak çınlamasıyla birlikte gelişen baş dönmesi, işitme kaybı, baş ağırsısı ve denge kaybı gibi sorunlar varsa tehlikeli boyutlarda olabilir.
Beyin sapında 8. sinire vestibülokohlear sinir (denge ve işitme siniri) denir ve bölgenin sinir kılıfında tümörler meydana gelebilir. Beyinde gelişen bazı tümörler erken dönemde kendini kulak çınlamasıyla belli edebiliyor.
Özellikle tek taraflı kulak çınlaması olan kişilerde işitme kaybı da görülüyorsa tümoral lezyonlar açısından değerlendirilmesi ve tetkik edilmesi gereklidir.
Kulak çınlamasının görülme sıklığı yaşa göre değişiklik gösterebilir. Aslında teorik olarak çocuklarda çok fazla görülmemektedir. Yine de bu durum çocuklarda kulak çınlaması olmadığı anlamına gelmez.
Çocuk şikayetini söyleyemiyor veya tanımlayamıyor olabilir. Kulak çınlaması, işitme kaybının azalmasına neden olan her türlü durumda ortaya çıkabilir.
Kulak çınlaması, her zaman ince bir ses şeklinde olmayabilir. Kalın tonlu, kaba tonlu veya nabız atar gibi birçok tonda görülebilir.
Özellikle çocuklarda görülen kulak iltihapları, kulakta sıvı toplanması ve uzun süre bu sıvının içerde kalmasıyla oluşan efüzyonlu orta kulak iltihabı (otitis media) denilen durumlarda çınlama olması çok normal görülür.
Fakat çocuklar kulak çınlaması veya az duyma gibi şikayetlerde bulunmaz. Çocuklarda kulak çınlaması söz konusu olsa da zor tanımlanabilir.
Nedenleri
Kulak Çınlamasının Nedenleri Nelerdir?
Kulak çınlaması çok fazla nedene bağlı olarak gelişebilir. İşitme kaybına neden olabilecek her türlü rahatsızlık temel olarak kulak çınlamasına sebep olabileceği gibi, kulakta işitme kaybına neden olmayan sistemik rahatsızlıklar da çınlamanın nedeni olabilir.
Kan eksiklerine bağlı gelişen anemi ve demir eksikliği de kulakta çınlamaya neden olabilir. Yine B12 vitamini eksikliğine veya şeker hastalığına bağlı çınlamalarda görülebilir. Kulak çınlaması kulağa ait sebeplerden dolayı meydana gelebileceği gibi vücutta gelişen diğer rahatsızlıklar sonucunda da kulak çınlamaları yaşanabilir.
Özellikle erişkin dönemde yaşın da artmasıyla birlikte kulakta çınlamaları daha sıklıkla görülebilir ve bu durum her on senede bir artarak devam eder. Mesleği gereği gürültüye veya basınç değişikliklerine maruz kalmak da (asker, pilot veya dalgıç gibi) kulak çınlamasının artmasına neden olabilir.
Bunların yanı sıra, aşağıdaki gibi durumlar da kulak çınlamasının nedenleri arasında sayılmaktadır:
Kulak iltihapları
Tıkaçlar
Kulak zarının delinmesi
Mesleki deformasyon
Şeker
Yüksek tansiyon
Tıkaç kullanma
Beyin bölgesinde tümörler
Stres
Kulak kemiğindeki değişimler
Hormonal değişimler
Meniere hastalığı
Kalp ve damar hastalıkları
Kansızlık
Travma
Belirtiler
Kulak Çınlamasının Belirtileri Nelerdir?
Kulak çınlaması çınlama, ıslık sesi, yüksek tonlu, tıslama ve zonklama şeklinde kendini belli edebilir ya da nadiren görülse de müzikal tonlarda da algılanabilir. Bu sesler bazen sinir bozucu bir hale vararak kişinin psikolojik durumunu da etkileyebilir.
Kulak çınlaması belirtileri bir süre devam ettikten sonra birden kesilebilir ya da daha yoğun bir sesle kişiyi son derece rahatsız eden bir hale gelebilir. Bazı kişilerde belirtiler gece ve sessiz ortamlarda ortaya çıkarken bazı kişilerde ise günlük hayatını etkileyebilecek durumda rahatsızlık verebilir.
Kulak çınlaması bazen de diğer hastalıkların belirtisi olabilir. Özellikle kulak burun boğaz alanında işitme kaybı yapabilecek olan her türlü hastalığın temel olarak belirtisi olabilir. İç kulak iltihabı, kulak zarında delik olması, iltihap olması veya işitme sinirindeki tümör sonucunda meydana gelebilir.
Tanı Yöntemleri
Kulak Çınlaması Nasıl Teşhis Edilir?
Kulak çınlamasında tanı nedene bağlı olarak değişiklikler gösterir. Doktor öncelikle hastanın öyküsünü alarak şikayetlerini dinler. Eğer kulağa bağlı sebeplerden kaynaklandığı düşünülüyorsa, odyometrik muayene ile öncelikle dış kulak yolunda tıkanmaya sebep olabilecek kir veya kalıntı, kulak zarında veya orta kulakta bir çınlamaya neden olabilecek bir sorun aranır.
Hastada işitme kaybı varsa ve özellikle yüksek frekanslardaysa o zaman bilgisayarlı tomografi ya da MR gibi görüntüleme yöntemlerinden faydalanılabilir. Görüntüleme yöntemlerinde de herhangi bir semptoma rastlanılmazsa B12 vitamini, demir, şeker, kan şekeri, kolesterol ve çinko eksikliği araştırılır.
Tedavi Yöntemleri
Kulak Çınlaması Nasıl Tedavi Edilir?
Kulak çınlamasındaki ana sorunlardan birisi de sebebinin zor bulunuyor olmasıdır. Fakat sebebi bilinen durumlarda örneğin; işitme sinirinde bir tümöre bağlı meydana geliyorsa cerrahi tedavi veya radyoterapi gibi yöntemler uygulanabilir.
Yine dış kulak yolundaki kire bağlı gelişiyorsa kulağın temizlenmesi veya orta kulak yolundaki sebeplere de bağlı olarak medikal veya cerrahi yollarla hasta tedavi edilebilir.
Sebebi bulunamayan durumlarda ise daha genel tedavi yöntemleri kullanılabilir. Kulak çınlaması sistemik nedenlere bağlı gelişiyorsa yüksek tansiyon, çinko eksikliği, kolesterol, B12 veya demir eksikliği gibi öncelikle bu hastalıkların tedavisinin yapılması gereklidir.[1]
