Farklı fazlarda titreşimler = Süperpozisyon + Girişim + Decoherence[1]
Şimdi bu kuantum parçacığa farklı fazlarda titreşim verirsen ne olur?
a) Dalga girişimi oluşur
İki dalga aynı frekansta ama farklı fazlardaysa, yapıcı veya yıkıcı girişim olur.
Bu, parçacığın uzay-zamandaki olasılık dağılımını şekillendirir.
Örneğin, elektronun "nerede bulunma ihtimali" farklı desenler çizer.
b) Kuantum süperpozisyonu çeşitlenir
Parçacık birden fazla enerji düzeyinde, birden fazla yerde aynı anda bulunabilir.
Farklı fazlarla bu durum zenginleşir. Hatta bu tür faz manipülasyonları, kuantum bilgi işleminde kullanılır.
c) Enerji geçişleri ve rezonans etkisi olabilir
Eğer uygulanan titreşimler doğru enerjiye sahipse, parçacık enerji seviyeleri arasında zıplayabilir (bkz. Rabi osilasyonu).
Bu prensiple atom saatleri ve kuantum bilgisayarları çalışır.
d) Decoherence riski artar
Fazlar rastgele olursa, sistem çevreyle etkileşir, kuantum özelliklerini kaybeder. Bu “decoherence” olur. Süperpozisyon biter, parçacık klasik davranmaya başlar.
🚀 SONUÇ:
Eğer bir kuantum parçacığına değişken fazlarda titreşim uygularsan:
> Dalga fonksiyonu karmaşık desenlere dönüşür
Girişim desenleri oluşur veya yok olur
Enerji seviyeleri arasında geçişler tetiklenebilir
Kuantum bilgi işleme (qubit kontrolü) yapılabilir
Ama kontrolsüz fazlar, decoherence'a yol açabilir
Kaynaklar
- MIT OpenCourseWare. Video Lectures | Quantum Physics I | Physics | Mit Opencourseware. Alındığı Tarih: 1 Temmuz 2025. Alındığı Yer: MIT OpenCourseWare | Arşiv Bağlantısı