Kleopatra siyahi miydi?

Kleopatra'nın görünüşünün modern rekonstrüksiyonları, başta güvenilir kaynak materyal eksikliği dolayısıyla problemli olmaya mahkumdur. Günümüze ulaşan tasvirler az sayıda ve genellikle stilize edilmişken, yazılı açıklamalar belirsizdir ve fiziksel özelliklerinden çok, karizmasına odaklanmaktadır.

Kleopatra'nın modern medyadaki, özellikle de filmlerdeki tasviri büyük ölçüde Batı'nın güzellik ideallerine bağlı kalmıştır. Elizabeth Taylor'ın 1963 yapımı filmdeki Kleopatra tasviri belki de en ikonik örnektir. Bu temsil, görsel olarak çekici olsa da, Kleopatra'nın baştan çıkarıcı bir kadın olduğu imajını sürdürmekte ve onun siyasi başarılarını ve kişisel hünerlerini gölgelemektedir.

Son yıllarda adli antropologlar ve dijital sanatçılar, Kleopatra'nın gerçeğe yakın rekonstrüksiyonlarını oluşturmak için sikkeleri ve sanatsal tasvirleri temel olarak kullandılar. Ancak bu yorumlar da kesin kanıtlardan ziyade sanatsal izlenimlere dayandığı için büyük ölçüde spekülatiftir.

Dahası, güzellik fikri özneldir ve farklı kültürler ve dönemler arasında değişkenlik gösterir. Ptolemaios Mısır'ında güzel olarak kabul edilen şey modern güzellik standartlarıyla uyuşmayabilir. Dolayısıyla Kleopatra'nın çekiciliğini çağdaş standartlara göre değerlendirmek tartışmalı ve potansiyel olarak anakronik bir çabadır.

Kleopatra'nın babası Mısır firavunu XII. Ptolemaios. Kıbrıs'ta doğduğu düşünülüyor. Büyük İskender'in silah arkadaşlarından 1. Ptolemy'nin soyundan geliyor.

Kleopatra'nın annesinin kim olduğu kesin değil. Bu da tahminleri zorlaştırıyor. Muhtemelen 5. Kleopatra'nın kızı.

Şu anda literatürdeki genel kanı, Kleopatra'nın Makedon Yunanı olduğu ve soyunda bir miktar Perslilik de olduğu yönünde (spesifik olarak Soğdya ve İran). Ancak popüler belgesellerin de konu edindiği gibi, Kleopatra'nın siyahi, hatta kısmen Yahudi olabileceğini iddia edenler de var; ancak bunlar daha azınlıktalar.

Şahsen bunun tam olarak ne önemi var bilmiyorum; modern ideolojik kavgaların saçma bir cephesi gibi gözüküyor. Yani tarihçiler ve soybilimciler arasında tartışılabilir elbet ama sıradan vatandaş için Kleopatra'nın derisinin renginin nasıl bir önemi var çözebilmiş değilim. O dönemki krallıklar o kadar karışık soylara sahipler ki, belli bir aile bir şekilde gözükürken, evlilik ve yapılan çocuklara bağlı olarak 1-2 nesil sonrası bambaşka gözükebilir.

Düşünsenize: Kleopatra'nın babası, karılarından birinin önce annesiyle evleniyor, sonra onun kızıyla evleniyor mesela. Bir diğeri gidip her memleketten eş alıyor ve çocuklar yapıyor. O çocuklar birbirleriyle evleniyorlar. Böyle bir çağdan bahsediyoruz. Bu düğümü DNA olmadan çözmek çok çok zor ve dediğim gibi, sıradan bir vatandaş için önemi gerçekten çok düşük. Yani mesela karadeliklerin neden o şekilde değil de bu şekilde olduğunu öğrenmek bile, uzaya ve var oluşa dair bir şeyler öğretebilir; ama Kleopatra'nın derisinin RGB kodunu bilmenin bir insana katabileceği tek 1 tane şey yok.