Gök cisimleri uzay-zaman dokusunu bükerken bir yöne mi doğru büküyor? Yani uzayda bükülmeyi yapan cismi referans alırsak uzay hangi yöne bükülüyor?

Hayır, cisimler, uzay zaman dokusunu her yönde, kendi üzerlerine doğru büküyorlar. Eğer cismin kendisini referans alırsanız, her yöndeki uzay-zaman dokusunun o cismin içine doğru büküldüğünü görürdünüz. Çünkü uzay-zaman dokusu 2 boyutlu değil ve cisimler, bu dokunun üzerinde yer almıyorlar.

Bu kafa karışıklığı çok normal, çünkü genellikle uzay-zaman dokusunun bükülmesi şöyle gösteriliyor:

Halbuki bu tamamen yanıltıcı, çünkü uzay-zaman dokusu 2 boyutluymuş da üzerindeki cisimler onu aşağı doğru büküyormuş gibi bir izlenim yaratıyor. Bu da sorduğunuz türden sorulara neden oluyor. Halbuki yukarıdaki basitleştirilmiş görselde birkaç problem birden var:

1. Cisimler, uzay-zaman dokusunun üzerinde durmuyorlar. İçine gömülmüş haldeler. Yani cisimler, sizin koltuk üzerinde oturmanız gibi değiller. Daha ziyade balıkların su içinde yüzmesi gibiler (ki bu bile net bir analoji değil, çünkü balıklar suyu yarmak zorundalar; cisimlerse uzay-zaman dokusunu yarmak zorunda değiller, direkt olarak içinde gidebiliyorlar).
2. Cisimler, uzay-zaman dokusunu aşağı doğru bükmüyorlar. Bu, çok saçma olurdu: Her şeyden önce aşağı ne demek? Uzayda böyle yönler yok; bu yönler, sadece kütleçekimi civarında anlamlı olan terimler. İkincisi, böylesi bir yönde bükülmeye sebep olan ne? Bunun bir cevabı yok.
3. Konumuzla çok ilişkili değilmiş gibi gözükse de inanılmaz önemli olan bir diğer sorun, bu gösterimlerin 4. boyut olan zamanı işin içine katmıyor oluşu. Eğer zaman boyutunu işin içine katmazsanız (dolayısıyla "kütleçekimsel zaman daralması" kavramını işin içine katmazsanız), teknik olarak kütleçekimini açıklayamazsınız. Yani bunu yapmaksızın, elmanın neden Dünya'ya düştüğü izah edilemez. Ama konuyu karıştırmamak adına bunu es geçiyorum.

Özetle, bu görsel hatalı. Ama 2 boyutta anlaması güya daha kolay diye, genelde hep bu şekilde anlatılıyor.

Gerçekte olansa, şöyle bir şey:

Görebileceğiniz gibi, Dünya gibi bir cisim uzay-zaman dokusunun içine gömülü halde ve onu her yönde eğip büküyor.^[1]