Kuvvetleri kolay yoldan, somut olarak algılamanın bir yolu yok. Çünkü bunlar hayatımızda algılarımızla deneyimlediğimiz şeyler değiller. Elbette iki mıknatısı alıp birbirine aynı kutupları yaklaştırarak itmeyi hissedebilir, duyularımızla algılayabiliriz. Fakat arada ne olduğunu gözle görmüyoruz. Bunun için de demir tozları kullanarak, aradaki manyetik alan çizgilerini görselleştirmeye çalışıyoruz.
Bu tür etkileşimleri (kuvvetleri) soyut olarak kavramaya çalışmak gerek. Bunun için de en iyi kavramlar alanlardır. Skaler alan ve vektörel alan. Örneğin bir küp alalım ve altından ısıtalım. Böyle bir durumda küpün alt kısmı daha sıcak üst kısmı daha soğuk olacaktır. Eğer sıcaklık dağılımını inceleyecek olursak, bu bir skaler alan ifade eder. Küpün altından üstüne sıcaklık değişimi de onun o eksendeki sıcaklık gradyentidir. Sıcaklık, skaler bir nicelik olduğu için, bunu o küpün içerisindeki her bir noktanın bir değere sahip olması gibi düşünebilirsiniz. Seçtiğiniz noktanın değeri ne kadar yüksekse, orası o kadar sıcaktır.
Aynı şey vektörel alanlarda da geçerli. Bu sefer değerin bir de yönü söz konusu. Manyetik alan çizgilerini düşünerek bunu somutlaştırabiliriz belki. O çizgileri çok ufak çizgilere böler ve bir yön verirsek, bir vektör ifade ederler. Bu nedenle Dünya'nın manyetik alanına giren yüklü bir parçacık, manyetik alan çizgilerini takip ederek kutuplardan Dünya'ya girer, Aurora'ları oluşturur. Skaler alan ve vektörel alan arasındaki en temel, konsept farkı bu.
Bunlarla ilgili detaylı bir seri hazırlamıştık. Üstelik alanların video anlatımları da var. Referanslara bırakıyorum.
Kaynaklar
- Ö. Kayalı. Boyut Analizi, Skaler Ve Vektörel Kavramları. (14 Temmuz 2021). Alındığı Tarih: 14 Temmuz 2021. Alındığı Yer: Rasyonalist | Arşiv Bağlantısı