Eski Türk hukuk belgeleri genellikle tarih kaydı ile başlar. Önce on iki hayvanlı takvimin yılı, ikinci olarak yılın ayı, son olarak ayın günü söylenir. Örnek vermek gerekirse “koyn yıl, törtünç ay on yan-gı-ka” yani “koyun yıl(ının) dördünc(ü) ay(ının) on(uncu) gününde” demektir. Hukuk belgelerinde bazen mevsimler de belirtilmiştir. Me-sela küz “güz, sonbahar” mevsimidir.
Ancak eski Türk kayıtlarında “hafta” (7 gün) mefhumu yoktur. Bu mefhum Türkçeye İslamlıkla birlikte Farsça üzerinden girmiştir. “Heft” kelimesi Farsçada “yedi (7)” demektir. “yedi gün” anlamına gelen “hefte هفته” ise Türkçe-de “hafta” şeklinde telaffuz edilmiştir.[1]
Özbek ve Kazak gün isimlerine göre Eski Türkçe gün isimlerini birinç kün, ikinç kün, üçünç kün, törtinç kün, beşinç kün, altınç kün, yetinc kün … yakıştırması Farsçadaki söyleyişin çevirisi olmalıdır.[1]
Kaynaklar
- O. F. Sertkaya. (). Haftanin Gün İsi̇mleri̇ Ve Eti̇moloji̇leri̇ Üzeri̇ne. Not: Türk Dili, Nisan 2021, Sayı 832.