Doğal seçilim sonucu oluşmayan adaptasyonlar da var mıdır?

Adaptasyon, doğal seçilim yolu ile evrimsel değişimlere verilen isimdir zaten. Başka bir şekilde tanımlarsak uyum başarısını arttıran evrimsel değişimlere diyebiliriz. Bu da doğal seçilim ile olur. Birkaç kaynaktan alıntılıyorum:

Evrim Ağacı'ndan:

Genetik dağılım üzerine uzun süreli etki eden doğal seçilim sonucunda, türlerin çevresel ihtiyaçlara uygun özellikler kazanması veya var olan özelliklerin değişimidir. Yassıbalıkların (bkz: Flatfish) atalarında gözler çift taraflı simetriye uygun olarak gözün iki yanında bulunmaktayken, balıkların nesiller boyunca okyanus tabanlarında ve yatay biçimde yaşamaya adapte olmalarından ötürü, gözlerden tabana bakan, vücudun diğer tarafında okyanusun içine bakan gözün yanına doğru kaymıştır. Yassıbalıklar, okyanus tabanında yaşadıkları için, sadece yukarıdan gelebilecek saldırılara karşı bu şekilde bir adaptasyon geçirmişlerdir. (Kaynak 1)

"Adaptasyon" sözcüğünün kullanılma nedeni, bir evrimsel değişimin Doğal Seçilim yoluyla olup olmadığını belirtmektir. Zira evrim, illa Doğal Seçilim yoluyla olmayabilir; örneğin Cinsel Seçilim veya Genetik Sürüklenme gibi evrim mekanizmaları da evrimsel değişimler yaratabilir. Ancak örneğin Cinsel Seçilim yoluyla evrimleşen bir özellik (mesela bir sürüngenin boynunda devasa boyutlara kadar şişebilen, dişileri üzerine çeken bir kesenin evrimleşmesi) "adaptasyon" değildir; çünkü Doğal Seçilim yoluyla evrimleşmemiştir. İşte bu nedenle her adaptasyon evrimsel değişim olmak zorundadır; ancak her evrimsel değişim adaptasyon olmayabilir. (Kaynak 2)

Vikipedi'den:

Adaptasyon veya uyum, doğal seleksiyonda (doğal seçilim) başarılı olmuş, ona sahip olan organizmayı evrimsel olarak daha uyumlu kılan bir özelliktir. (Kaynak 3)

Wikipedia'dan:

Biyolojide adaptasyonun birbiriyle ilişkili üç anlamı vardır. Birincisi, organizmaların çevrelerine uyum sağlayarak evrimsel uyumlarını arttıran dinamik evrimsel süreçtir. İkinci olarak, bu süreçte nüfusun ulaştığı bir durumdur. Üçüncüsü, doğal seçilim ile korunan ve gelişen her bir organizmada fonksiyonel bir role sahip olan bir fenotipik özellik veya uyarlanabilir özelliktir. (Kaynak 4)

Bilgeyik'ten:

Adaptasyon; canlının belirli bir çevrede hayatta kalma şansını arttıran kalıtsal özelliklerin tümüdür. Bir canlı bu kalıtsal özelliklere sahip olduğunda çevreye adapte (uyum sağlamış) olmuş olur. Adapte olan canlıların hayatta kalma şansı arttığı gibi türün yok olma ihtimali de azalmış olur. Bu özelliğe sahip canlıları nitelendirebilmek içinse adaptif (uyabilen) terimi kullanılabilir. Adaptasyon doğrudan doğal seçilimin sonucudur.

Adaptasyon, doğal seçilimle seçilmiş olan özelliklerdir ve çevrenin etkisiyle oluşmaz. Genetik varyant önceden de vardır onu taşıyan bireye bir avantaj sağlaması için bulunur. Genetik varyantın daha önceden de bulunduğunun ilk kanıtı, Esciherichia coli baktirisindeki rastgele bir değişikliğin nasıl antibiyotik direncine yol açtığı, Luira ve Delbrück'ün yaptığı sendelenim testi sonucu ile ortaya çıkmıştır.

Çevrelerine yeterince uyum sağlayamayan canlılar ya bulundukları ortamdan giderler ya da soyları tükenir. Soy tükenmesi dediğimiz olaysa ölüm hızının doğum hızından daha fazla olması ile gerçekleşir. (Kaynak 5)