Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Yeni Soru Sor
Paylaşım Yap
Sorulara Dön
Begüm Özdal
Begüm Özdal
4,815 UP
Üye 28 Şubat 2022
7

Bipolar bozukluğun tedavisi bulundu mu?

2,961 görüntülenme
Bipolar bozukluğun tedavisi bulundu mu?
Bipolar bozukluğun tedavisi bulundu mu?
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
1 Cevap
Silinmiş Üye
Silinmiş Üye Pratisyen Doktor (Emekli) 11 Mart 2022

Bipolar Bozukluğun Tedavisi

Kökten, radikal bir tedavisi yoktur ancak hastalık birçok yolla kontrol altına alınabilmektedir. Ömür boyu doktor kontrolünde ilaç kullanmak gerekir.

Bunlar ilaçlar, psikoterapi, eğitim ve destektir.

Tüm Reklamları Kapat

***

Şiddetli mani (taşkınlık) veya depresyon için genellikle hastaneye yatış gerekir. Mani daha az şiddetli olsa bile, intihara meyilliyse, kendilerine veya başkalarına zarar verme ihtimali varsa, kendilerine bakamıyorsa veya başka ciddi sorunları varsa (alkol kullanımı veya diğer madde kullanım bozuklukları gibi) kişilerin hastaneye yatırılması gerekebilir. Hafif manili (hipomani) çoğu insan ayaktan tedavi edilebilir. Hızlı döngülü kişilerin tedavisi daha zordur. Tedavi olmadan bipolar bozukluk hemen tüm hastalarda tekrarlar.

***

Girişte belirtildiği gibi tedavi şunları içerir:

Tüm Reklamları Kapat

Lityum ve bazı nöbet önleyici ilaçlar gibi ruh halini stabilize eden ilaçlar (duygu durum düzenleyicileri)

Antipsikotik ilaçlar

Bazı Antideprasanlar

Psikoterapi

Eğitim ve destek

Duygu durum düzenleyicilerin depresyonu hafifletmediği durumlarda bazen kullanılan EKT (elektroşok)

Mevsimsel bipolar bozukluğun tedavisinde yararlı olabilecek ışık tedavisi (fototerapi).

***

Lityum

Lityum, mani ve depresyon Semptomlarını (belirtileri) azaltabilir. Lityum, bipolar bozukluğu olan birçok insanda ruh hali değişimlerini önlemeye yardımcı olur. Lityumun etkisinin başlaması 4 ila 10 gün sürdüğü için, nöbet önleyici veya ikinci kuşak (atipik) bir antipsikotik ilaç daha hızlı etki ettikleri için genellikle düşünce bozukluğu ve aşırı aktiviteyi kontrol etmek için verilir. Ailesinde tipik bipolar bozukluk öyküsü olan kişilerin lityuma yanıt verme olasılığı daha yüksektir.

Tüm Reklamları Kapat

Lityum bazı yan etkilere sahiptir. Uyuşukluk, kafa karışıklığı, istemsiz titreme (tremor), kas seğirmesi, mide bulantısı, kusma, ishal, susuzluk, aşırı idrara çıkma ve kilo alımına neden olabilir. Genellikle bazı hastaların akne (sivilce) ve sedef hastalığını kötüleştirir. Bununla birlikte, bu yan etkiler genellikle geçicidir ve doktorlar dozu ayarladığında genellikle azalır veya kaybolur. Bazen lityum, daha sonra görülen yan etkileri nedeniyle kesilebilir.

Doktorlar, düzenli kan testleri ile kandaki lityum seviyesini izler çünkü seviyeler çok yüksekse yan etkiler daha olasıdır. Uzun süreli lityum kullanımı, düşük Tiroid hormonu seviyelerine (hipotiroidi) neden olabilir ve böbrek fonksiyonlarını bozabilir. Bu nedenle düzenli kan testleri ile Tiroid ve böbrek fonksiyonları izlenmeli ve etkili olan en düşük doz kullanılmalıdır.

Lityum toksisitesi, kandaki lityum seviyesi çok yüksek olduğunda ortaya çıkar. Kalıcı baş ağrılarına, zihinsel karışıklığa, uyuşukluğa, nöbetlere ve anormal kalp ritimlerine neden olur. Toksisitenin aşağıdaki durumlarda ortaya çıkması daha olasıdır:

Tüm Reklamları Kapat

Yaşlı hastalar

Böbrek fonksiyon bozukluğu olan kişiler

Kusma, ishal ve Diüretik (idrar söktürücü) kullanımı ile idrar yoluyla çok fazla sodyum kaybeden kişiler…

Hamile kalmak isteyen kadınlar lityum almayı bırakmalıdır çünkü nadiren lityum gelişmekte olan bir fetüste (cenin) kalp kusurlarına neden olabilir.

Tüm Reklamları Kapat

***

Nöbet önleyici ilaçlar

Nöbet önleyici ilaçlar sodyum valproat ve karbamazepin, duygu durum düzenleyicileri olarak işlev görür. İlk ortaya çıktığında maniyi tedavi etmek için veya birlikte ortaya çıktıklarında mani ve depresyonu tedavi etmek için kullanılabilirler (karma dönem). Lityumdan farklı olarak bu ilaçlar böbreklere zarar vermez. Bununla birlikte, karbamazepin, kırmızı ve beyaz kan hücrelerinin sayısını büyük ölçüde azaltabilir. Nadiren, valproat karaciğere (daha çok çocuklarda) ve pankreasa ciddi şekilde zarar verir. Bir psikiyatrist tarafından yakın takip ile bu sorunlar zamanında yakalanabilir ve ilaç kesilir, hastaya başka zararsız bir ilaç verilir. Valproat, bipolar bozukluğu olan kadınlara, hamile iseler veya doğurganlık çağındalarsa genellikle reçete edilmez çünkü ilacın beyin veya omurilik kusurları (nöral tüp defektleri), dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu ve otizm riskini artırdığı görülmüştür. Valproat ve karbamazepin, özellikle hastalar diğer tedavilere yanıt vermediğinde faydalı olabilir.

Lamotrijin bazen ruh hali değişimlerini kontrol etmeye ve depresyonu tedavi etmeye yardımcı olmak için kullanılır. Lamotrijin deride ciddi bir kızarıklığa (döküntüye) neden olabilir. Nadiren döküntü, yaşamı tehdit eden Stevens-Johnson Sendromuna dönüşür. Lamotrijin alan kişiler, herhangi bir yeni döküntü (özellikle makat ve cinsel organ çevresindeki bölgede), ateş, bezelerde şişme, ağızda veya gözlerde kabarcıklı yaralar ve dudaklarda veya dilde şişme olup olmadığına dikkat etmelidir. Hastaların veya yakınlarının bu Semptomları doktora bildirmeleri gerekir. Bu Semptomların gelişme riskini azaltmak için doktorlar, dozu artırmak için önerilen programı dikkatle takip eder. İlaç, önerilen idame dozuna çok yavaş bir şekilde (haftalar boyunca) artırılan nispeten düşük bir dozda başlatılır. Dozlara üç gün veya daha fazla ara verilirse, dozu kademeli olarak artırma programı yeniden başlamalıdır.

Antipsikotikler

Ani manik ataklar, hızlı etki ettikleri ve ciddi yan etki riski, bipolar bozukluğu tedavi etmek için kullanılan diğer ilaçlara göre daha az olduğu için, ikinci nesil Antipsikotiklerle giderek daha fazla tedavi edilmektedir. Bu ilaçlar aripiprazol, lurasidon, olanzapin, ketiapin, risperidon, ziprasidon ve kariprazini’dir.

Bipolar depresyon için ketiapin gibi bazı antipsikotikler iyi bir seçim olabilir. Bazılarına aynı zamanda antidepresan da verilir.

Antipsikotiklerin uzun vadeli yan etkileri kilo alımı ve metabolik sendromdur. Metabolik Sendrom, insülinin etkilerine duyarlılığın azalması (insülin direnci), yüksek kan şekeri seviyesi, anormal kolesterol seviyeleri ve yüksek tansiyon ile birlikte karın bölgesindeki aşırı yağlanmadır (obezite). Aripiprazol ve ziprasidon ile bu sendromun riski daha düşüktür.

Antidepresanlar

Bazı antidepresanlar bazen bipolar bozukluğu olan kişilerde şiddetli depresyonu tedavi etmek için kullanılır, ancak kullanımları tartışmalıdır. Bu nedenle, bu ilaçlar yalnızca kısa süreler için kullanılır ve genellikle duygu durum dengeleyici bir ilaç veya atipik (ikinci kuşak) bir antipsikotik ile birlikte verilir.

Tüm Reklamları Kapat

Diğer tedaviler

Elektroşok (EKT, şok tedavisi) bazen tedaviye dirençli depresyon ve mani için kullanılır.

Hastaların güneş ışığını taklit eden parlak ışıklara baktığı fototerapi bipolar bozukluğunun tedavisinde faydalı olabilir. Diğer tedavileri desteklemek için kullanıldığında muhtemelen daha faydalıdır.

Şiddetli, dirençli depresyon tedavisinde kullanılan bir cihazın başa zararsız bir manyetik alan uyguladığı TMS (Transkraniyal Manyetik Stimülasyonun) da bipolar depresyon tedavisinde etkili olduğu kanıtlanmıştır.

Tüm Reklamları Kapat

Psikoterapi

Psikoterapi genellikle ruh halini dengeleyen ilaçlar alan kişilere, çoğunlukla tedavilerini yönlendirildiği şekilde almalarına yardımcı olmak için önerilir.

Grup terapisi genellikle hastaların ve yakınlarının bipolar bozukluğu ve etkilerini anlamalarına yardımcı olur.

Bireysel psikoterapi, insanların günlük yaşam problemleriyle nasıl daha iyi başa çıkacaklarını öğrenmelerine yardımcı olur.

Tüm Reklamları Kapat

Eğitim ve destek

Bipolar bozukluğu tedavi etmek için kullanılan ilaçların etkilerini öğrenmek, hastaların bunları belirtildiği gibi almasına yardımcı olmak için eğitim ve destek verilir. Hastalar, bu ilaçların kendilerini daha az uyanık ve yaratıcı kıldığına inandıkları ve muhtemel yan etkilerinden korktukları için ilaçları almaya direnebilirler. Bununla birlikte, azalan yaratıcılık nispeten nadirdir çünkü duygu durum düzenleyiciler genellikle insanların işte ve okulda, ilişkilerde ve sanatsal uğraşlarda daha iyi işlev görmelerini sağlar. Ayrıca bu ilaçlar doktor kontrolünde güvenle kullanılabilirler.

Hastalar, Semptomları başlar başlamaz nasıl tanıyacaklarını ve onları önlemeye yardımcı olacak yolları öğrenmelidirler. Örneğin, uyarıcılardan (kafein ve nikotin gibi) ve alkolden kaçınmak ve yeterince uyumak nöbetleri önlemde çok yardımcıdır.

Psikiyatristler veya psikoterapistler, hastalarla eylemlerinin sonuçları hakkında konuşabilir. Örneğin, insanlar cinsel aşırılığa meyilliyse, eylemlerinin evliliklerini nasıl etkileyebileceği ve fuhuş başta olmak üzere AIDS'in sağlık riskleri hakkında bilgi verilir. İnsanlar mali açıdan savurgan olma eğilimindeyse, mali durumlarını güvenilir bir aile üyesine devretmeleri önerilir.

Tüm Reklamları Kapat

Aile bireylerinin bipolar bozukluğu anlamaları, tedaviye dâhil olmaları ve destek sağlamaları çok önemlidir.

Destek grupları, ortak deneyimleri ve duyguları paylaşmak için bir forum sağlayarak yardımcı olabilir.[1]

230 görüntülenme

Kaynaklar

  1. William Coryell. Bipolar Disorder. Alındığı Tarih: 11 Mart 2022. Alındığı Yer: The Merck Manual | Arşiv Bağlantısı
Bu cevap, soru sahibi tarafından en iyi cevap seçilmiştir. Ancak bu, cevabın doğru olduğunu garanti etmez.
0
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close