Bilinci tanımlama biçiminize bağlı bir cevap bulmanız gerek. Bilinç nedir? Maddenin yapması gerekeni yapması mıdır? Yoksa yapması gerekeni yapması gerektiğinin farkında olmak mıdır? Yine yoksa, yapması gerektiğinin farkındalığının farkına varmak mıdır? İşte Homo sapiens sapiens türü bu demek. Sapiens düşünen demek, sapiens sapiens ise düşündüğünü düşünebilmek demek.
Şimdi bu bana gerçekten çok garip geliyor. Bizler aslına bakarsanız karbon temelli birer fabrikayız. Bu fabrikanın birbirine benzer 100 trilyondan fazla birimi var ve bunlara hücre deniyor. Her hücrenin içinde genetik bir bilgi var. Ve bu bilgi ile bu cansız organik moleküller şekilden şekle girip düşünen birine dönüşüyor. Sonra düşünen bu kişi kendinin farkına varıp bunu anlamaya çalışıyor.
Bir soru: Siz gerçekten siz misiniz? Siz bu cansız maddelerin birleşimiyseniz nasıl oluyor da bu madde gibi hissetmiyorsunuz? Neden ayrı bir varlık gibi kendinizi keşfediyorsunuz? Bu çok ama çok düşündürücü bir soru. Ve cevabı yok. Atomun kendisinde mi bilinç var yoksa doğa yasalarında mı? Yoksa bir Tanrı var da bu Tanrı bize bilincinden mi üflüyor? Evrenin ve varlığın kendisi mi Tanrı? Bunlar felsefenin en temel soruları.
Şahsi fikrimi merak ederseniz… Bence bilinç deneyim ve hissiyattır. İnsan doğduğu anda bilinçli olduğunu hissetmez. Acı çektiğini de hissetmez. Sadece etkiye tepki veren bir makine, bir hayvandan ibaret. Fakat yaş ve tecrübe ilerledikçe o bilinç hâli güçleniyor. O hisler o kadar derinleşiyor ki artık hayata anlam yükleyip derin felsefi düşüncelere dalıyorsunuz. İnsan düşündükçe bilinç hâli güçleniyor. Bir ruhu oluyor. Ve işte bu ruh o insanın yaşadığı hayat ve düşündüğü oranda güçleniyor. Deneyim ve düşünce arttıkça bilinç hâli artıyor, hayata verilen anlam derinleşiyor. İnançlar kuvvetleniyor.
O kadar hayret ediyorum ki, kelimeler tarifsiz. Aminoasit denen temel bir bileşikten oluşup bütün evreni şu beynimizin yarım santimlik kabuğuna sığdırabiliyoruz. Şahsen bu hayrete karşı gelen her insanın düşünsel açıdan eksik olduğunu düşünüyorum.
Atom bilinçsiz fakat oluşan kompleks yaşam türü olan insan deneyimleriyle bilinç kazanıyor.